Çalışan kadınların çalışma hayatlarını etkileyen sosyo-ekonomik faktörler: Zonguldak ili örneği

Abstract

Kadının çalışma hayatında yer almasının toplumsal ve ekonomik kalkınma sürecindeki olumlu etkileri, yapılan bir çok teorik ve ampirik çalışmalarda belirtilmiştir. Ancak istatiksel veriler, kadınların çalışma hayatına katılımının yetersiz düzeyde olduğunu göstermektedir. Hem dünyada hem de Türkiye'de kadınların çalışma hayatına katılımını önemli düzeyde etkileyen birçok sosyo-ekonomik faktör bulunmaktadır. Bunlardan bazıları; eğitim düzeyinin düşük olması, yaş, medeni durum, ekonomik kriz, çocuk sayısının fazla olması, çocuklu kadınların çocuklarını bırakacak çocuk bakım tesislerinin yeterli olmaması, ücretsiz aile işçiliği, piyasa yapısı ve önerilen ücret düzeyi düşüklüğü vb. faktörlerdir. Kadın istihdamını etkileyen faktörler üzerine makro düzeyde birçok çalışma bulunmasına rağmen mikro ölçekli çalışmaların sayısı oldukça azdır. Zonguldak iline ait böyle bir çalışma bulunmamaktadır. Bu çerçevede bu çalışmanın amacı, Zonguldak ilinde çalışan kadınları etkileyen sosyo-ekonomik faktörlerin neler olduğunu ve çalışma kararları üzerinde ne derece etkili olduklarını ortaya koymaktır. Bu çalışmada veriler 742 kadın çalışana ulaşarak anket metoduyla elde edilmiştir. Uygulanan anket, Zonguldak ilinde çalışan kadınların demografik özelliklerinin belirlenmesine yönelik 13, iş durumu ve çalışma koşullarına ilişkin 6, çalışma hayatlarına ilişkin 39 olmak üzere toplam 58 sorudan oluşmaktadır. Anket soruları 25 pilot uygulama neticesinde gözden geçirilmiş ve düzenlenmiştir. Anket çalışmasından sonra veriler SPSS (Statistical Program For Social Science) paket programında hazırlanan veri tabanına aktarılarak ki kare testi, t-testi, f testleri yapılmış ve analiz sonuçları yorumlanmıştır. Çalışma sonucunda, Zonguldak'ta çalışan kadınların işgücüne katılım kararlarını etkileyen faktörlerin neler olduğu tespit edilmiştir. Bunlardan bazıları; eğitim, medeni durum, ücret, çocuk sayısı, en küçük çocuk yaşı, aylık gelir durumu, evin mülkiyet durumu ve eşin iş durumu şeklinde sıralanabilir.Anahtar Kelimeler: Anket Yöntemi, Kadın istihdamı, SPSS, Zonguldak.

The positive effects of the presence of working women in the societal and economic development process are determined in theoretical and empirical studies. However, statistical data indicate that the participation of women in working life is insufficient. There are many socio-economic factors significantly influencing the participation of women in working life accros the world and Turkey. Some of these factors include the low-level of education, age, marital status, economic crisis, high number of children, insufficient number of child care service facilities for mothers, unpaid family labour, market structure, and lowness of suggested wage level, etc. Inspite of the fact that there are many studies on factors affecting women employment in macro level, the number of micro-sized studies is insufficient. There is no such study specific to Zonguldak city. The aim of the study is to reveal the socio-economic factors affecting the working women in Zonguldak and how these factors affect the working decisions of women. In the study, the data are collected from 742 women employees by using questionnaire method. The implemented questionnaire consists of 58 questions in total including 13 questions intended to measure demographical characteristics of working women, 6 questions related to job status and working conditions, and 39 questions related to working life of women. The questionnaire statements are reviewed and regulated as a result of 25 pilot study including 25 questionnaires. After the completion of questionnaire, statistical analyses such as chi-square test, t-test and F test are implemented by transferring the data to SPSS (Statistical Program For Social Science) program, and the analyses' results are interpreted. As a result of the study it is determined that there are many factors affecting work force participation decisions of working women in Zonguldak, some of which are education, marital status, wage, number of chidren, age of smallest child, monthly income, ownership status and job status of the husband/wife.Keywords: Survey Method, Women Employment, SPSS, Zonguldak