Stratejik ittifakların gelişim süreci Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı örnek olay çalışması

Abstract

Son yıllarda petrol ve doğalgaz sektöründe yaşanan gelişmeler işletmeleri, sektörde daha esnek hareket etmesi, farklı pazarlara girebilmesi, sahip olmadığı teknolojilerinden faydalanması ve ekonomik riski paylaşması için stratejik ittifaklara yöneltmiştir. Bu araştırmada, iki ya da daha fazla işletmenin ortak hedefler için oluşturduğu stratejik ittifakların gelişim süreci, ittifakları başarıya götüren faktörler ve evreler incelenmektedir. Literatürde stratejik ittifakların başarıya ulaşması için öncelikle doğru ortağın seçilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Güven stratejik ittifaklarda oldukça önemli bir rol oynamaktadır.Bu araştırmada, enerji sektöründe petrol ve doğalgaz arama ve üretim faaliyetlerinde Türkiye'de tekel olan Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın (TPAO) yurtiçi ve yurtdışında yapmış olduğu stratejik ittifaklar incelenmektedir. TPAO'nın stratejik ittifaklarda ortaklarını seçerken, ortaklarda hangi özellikleri aradığı araştırılmıştır. Bu araştırmada, TPAO'nın yapmış olduğu stratejik ittifaklar yarı yapılandırılmış görüşme ve doküman incelmesi ile analiz edilmektedir. TPAO'nın yapmış olduğu stratejik ittifaklar üç aşamalı model ile incelenmiştir. Model; oluşum, operasyon ve değerleme aşamalarından oluşmaktadır.

The latest developments in oil and natural gas sector have directed companies to strategic alliances in order to be more flexible in the sector, to be able to enter different markets, to benefit from technologies that they do not have and to share economic risks. In this study, the development process of strategic alliances formed by two or more companies for common goals, the factors and the phases that lead the firms to success are investigated. In literature, it is emphasized that the right partner should be selected first for strategic alliances to reach success. Trust plays a significant role in strategic alliances. In this research, the domestic and foreign strategic alliances of Turkish Petroleum Corporation, a monopoly in Turkey in the energy sector for oil and natural gas exploration and production activities, are investigated. What characteristics Turkish Petroleum Corporation looks for while choosing its partners in strategic alliances have been studied. In this study, the strategic alliances of Turkish Petroleum Corporation have been analysed by using semi-structured interview and document review methods. The Corporation's strategic alliances have been investigated by a three-stage model. The model consists of formation, operation and evaluation stages.