Türkiye`nin fotovoltaik enerji gelişiminin karşılaştırmalı analizi: Yasal altyapı, mevcut kurulu güç ve projeksiyonlar

Abstract

Enerji yüzyıllardır insanoğlunun vazgeçilmez ihtiyacı olmuştur. Bu ihtiyacı karşılamak da en önemli sorunlardan biri olmuştur. Enerji iş yapabilme yeteneği olarak tanımlanır ve çeşitli proseslerle üretilip çok farklı şekillerde kullanılır. Petrol, doğal gaz, kömür, odun, güneş vb. birincil enerji kaynakları başka bir enerji türüne dönüştürülmeden doğrudan kullanılır. İkincil enerji kaynakları ise birincil enerji kaynaklarından dönüştürülen ve dönüştürülürken kayıplar nedeniyle daha pahalı olan enerji türüdür. İkincil enerjiye elektrik ve fuel oil gibi örnekler verilebilir. Birincil enerji kaynağı olarak fosil yakıtlar hem çevreye zararlı hem de sonsuz enerji kaynağı olmadığı için insanoğlu yenilenebilir enerjiye yönelmiştir.Yenilenebilir enerji kaynaklarından güneş enerjisi son yıllarda hızla gelişmiştir. Güneş enerjisini direk olarak elektrik enerjisine dönüştüren fotovoltaik hücreler ülkelerin geliştirdiği politikalar, yapmış olduğu yatırımlar ve sağladığı teşvikler ile ülkelerin enerji politikalarında büyük rol oynamaktadır. Bu tezde; Türkiye'nin yıllık güneş enerjisi potansiyeli, kişi başına düşen fotovoltaik kurulu gücü ve kişi başına düşen fotovoltaik elektrik üretimi farklı karakteristik özellikleri olan beş Avrupa Birliği (AB-5) ülkesi ile karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Ayrıca, kişi başına düşen fotovoltaik kurulu gücün güneşlenme potansiyeline oranı, gayri safi milli hasıla ile karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Seçilen bu parametreler ışığında yapılan analizler, ülkelerin sahip oldukları güneşlenme potansiyelleriyle kişi başına düşen fotovoltaik kurulu güç ve kişi başına düşen fotovoltaik elektrik üretimlerinin doğru orantılı olmadığını göstermektedir. Bu bağlamda, Türkiye'nin AB-5 ülkeleri ile karşılaştırıldığında fotovoltaik gelişiminin yeterli olmadığı ve gelişmiş ülkelerin seviyelerine ulaşabilmek için teşvik politikalarının etkin ve hızlı bir şekilde hayata geçirilmesi gerekliliği sonucuna ulaşılmıştır.

Energy has been the indispensable need of human beings for centuries. Meeting this need has also been one of the most important problems. Energy is defined as the ability to do work and can be produced through variety of processes and used in various manners. Primary energy sources such as petroleum, natural gas, coal, wood, solar etc. are used directly without being converted to another type of energy. Secondary energy sources are form of energies that are transformed from primary energy sources and are more expensive because of the losses during transformation. Electricity and fuel oil can be given as an example to secondary energy sources. Humankind has turned to renewable energy since fossil fuels, as the primary energy sources, are both harmful to the environment and not infinite energy sources.Solar energy, which is one of the renewable energy sources, has progressed rapidly in recent years. Photovoltaic cells, which convert solar energy directly into electrical energy, play an important role in energy policies of the countries through policies, investments and incentives. Turkey's annual solar energy potential, photovoltaic installed capacity per capita and photovoltaic power generation per capita have been analyzed in this thesis in comparison to selected 5 European Union countries (EU-5) that have different characteristic features. In addition, the ratio of photovoltaic installed capacity per capita to sunshine potential has been analyzed in comparison with the gross national product. The analyses which have been made in the light of these selected parameters indicate that the solar energy potential of the countries are not in direct proportion to their photovoltaic installed capacity per capita and their photovoltaic power generation per capita. In this context, it has been concluded that Turkey's photovoltaic development is not sufficient in comparison to EU-5 countries; and effective incentive policies are required to be implemented rapidly in order for Turkey to reach the level of developed countries.