Bazı yeni benzimidazol sübstitüe eter, benzotriazol sübstitüe propanon ve propanol türevlerinin sentezi; biyolojik aktivitelerinin araştırılması

Abstract

Son yıllara kadar mantar enfeksiyonlarının sistematik tedavisinde kullanılabilen ilaç sayısı çok azdır. Günümüzde ise ilaç endüstrisi dikkatini yeni antifungal ilaçların bulunması ve geliştirilmesine yoğunlaştırmıştır. Böylece birçok antifungal madde sentezlenmiş ve aktiviteleri araştırılmıştır. Bu çalışmanın temel amacı, yüksek biyolojik aktiviteye sahip yapıların bulunması ve bunların literatüre kazandırılmasıdır. Flukonazol, mikonazol, itrakonazol, bifonazol vs. mantar enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılan en etkili maddeler olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada yeni benzotriazol sübstitüe propanon ve propanol türevleri, ayrıca morfolinfenil sübstitüe benzimidazol grubu içeren eterlerin sentezi gerçekleştirilmiştir. Öncelikle 2-brom-1-feniletanondan (1), 2-(1H-benzotriazol-1-il)-1-feniletanon (3) sentezi gerçekleştirilmiştir. Bu ketonun (3) sodyum hidrür varlığında çeşitli sübstitüe benzil halojenürlerle reaksiyonu sonucu yeni benzotriazol sübstitüe propanon türevleri (4a-i) elde edilmiştir. Bu benzotriazol türevleri NaBH4 ile indirgenerek yeni alkol bileşikleri (5a-i) sentezlenmiştir. Daha sonra, 2-brom-1-(4-morfolinfenil)-1-etanondan (6) başlayarak 2-(1H-benzimidazol-1-il)-1-(4-morfolinfenil)etanon (8) sentezi gerçekleştirilmiştir. Bu ketonun NaBH4 ile indirgenmesiyle 2-(1H-benzimidazol-1-il)-1-(4-morfolinfenil)etanol (9) elde edilmiş ve bu alkolden çeşitli sübstitüe benzil grubu bulunduran eter (10a-i) yapıları sentezlenmiştir. 1H NMR, 13C NMR, LC-MS, Elementel Analiz, X-Işınları Spektroskopisi teknikleri kullanılarak tüm bileşiklerin karakterizasyonları gerçekleştirilmiştir.Sonuç olarak sentezlenen yeni maddelerin biyolojik aktivite testleri yapılmıştır. Testler sonucunda bütün bileşiklerin 14-19 mm?lik inhibisyon zon çapları ile S. aureus ve 12-19 mm?lik inhibisyon zon çapları ile MRSA?a karşı etkili olduğu gözlenmiştir. Ayrıca tüm bileşiklerin C. albicans ve C. krusei türlerine karşı dirençli olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, sentezi gerçekleştirilen bileşiklerin antifungal aktivitelerinden daha çok antibakteriyel aktivite gösterdikleri bulunmuştur. Ayrıca, benzotriazol sübstitüe propanon türevlerinin tere (Lepidium sativum) tohumları üzerinde bitki büyümesini inhibe edici etkileri araştırılmış ve etkilerinin olduğu belirlenmiştir.

Until recently, the number of medications used in the treatment of systemic fungal infections are very rare. Nowdays, the attention of the pharmaceutical industry focus on investigations and development of new antifungal drugs. Thus, several antifungal agents have been synthesized and investigated. The main purpose of this study is to discover some structures with a high level of activity and to introduce these structures to the literature.Fluconazole, miconazole, itraconazole, bifonazole, etc. have been known to be the most effective agents in the treatment of fungal infections. In this study, propanones and propanols which are new benzotriazole derivatives and morpholinophenyl group substituted benzimidazole ethers have been synthesized. Firstly 2-(1H-benzotriazol-1-yl)-1-phenylethanone (3) has been synthesized from 2-bromo-1-phenylethanone (1). Novel benzotriazole substituted propanone derivatives (4a-i) have been synthesized by reaction of the ketone (3) with various aryl halides in the presence of sodium hydride. Novel alcohol compounds (5a-i) have been obtained by reduction of these benzotriazole derivatives (4a-i) with NaBH4.Then, 2-(1H-benzimidazol-1-yl)-1-(4-morpholinophenyl)ethanone (8) has been synthesized starting from 2-bromo-1-(4-morpholinophenyl)-1-ethanone (6). 2-(1H-benzimidazol-1-yl)-1-(4-morpholinophenyl)ethanol (9) has been obtained by reduction of the ketone (8) with NaBH4 and various benzyl group substituted ethers (10a-i) have been synthesized from alcohol (9).The characterization studies of these compounds have been done using 1H NMR, 13C NMR, LC-MS, Elemental Analysis, X-Ray Spectroscopy techniques.Finally, biological activity tests have been made for all synthesized novel compounds. As a result of biological activity tests, all compounds have been observed to be effective against S. aureus and MRSA with 14-19 mm, 12-19 mm inhibition zone diameters, respectively. In addition, all compounds have been observed resistant to C. albicans and C. krusei species. Consequently, all synthesized compounds have been found to have antibacterial activity more than antifungal activity. Also, plant growth inhibition effects of benzotriazole substituted propanone derivatives on the cress (Lepidium sativum) seeds have been studied and effects of these compounds have been determined.