Gökçetepe formasyonu (Zonguldak) kiltaşlarının şişme özellikleri

Abstract

Bünyelerinde montmorillonit (simektit) ve anhidrit? minerallerini bulunduran kayaçlar ve zeminler, su ile temasta bulunduklarında şişmeye maruz kalmaktadırlar. Şişen birimler, şişme sonucunda çevresinde bulunan yapılarda hasar oluşturmaktadır. Bu hasarların önüne geçilebilmesi için şişen birimlerin bulunduğu bölgelerin belirlenmesi ve yapılaşma olmadan önce şişen birimlerin şişme miktarlarının bulunması ve buna göre önlemlerin alınması gereklidir. Bu nedenle Zonguldak ve yakın çevresinde geniş yayılım sunan Gökçetepe Formasyonu kiltaşlarındaki şişme gerilmesi değerleri tek eksenli deney düzeneğinde belirlenmiş ve kiltaşlarında yapılan mineralojik analiz deneylerinde (XRD) şişmeyi oluşturan simektit mineralleri bulunmuştur. Çalışılan formasyonda şişmenin yapılarda zarar oluşturmaması için önerilerde bulunulmuştur.

The rocks and soils which contain the minerals of ?monmorillonite (simectite) and anhydrite? are exposed to swelling when they contact water. Swelling rocks and soils damage the buildings around them because of swelling to prevent those damages, it is necesarry to determine the regions where there are swelling soils and rocks; to find swelling amount of them and to take precautions accordingly. Because of this, the swelling stres result on Gökçetepe Formation claystones that give wide expansive in Zonguldak and its sorrounding, were determined by unaxial swelling test apparatus. Simectite minerals that cause swelling were found at the mineralogical analysis experiments on claystones. At this study of the formation some suggestions were given to prevent the damages of swelling on buildings.