Filyos deltası`ndaki (Zonguldak) balıkçılların (Ardeidae) (Gece balıkçılı: Nycticorax nycticorax, Gri balıkçıl: Ardea cınerea ve Küçük akbalıkçıl: Egretta garzetta) yuvalanma alanları ve üreme başarılarının belirlenmesi

Abstract

Kuşların korunmasında üreme alanlarının belirlenmesi ve öncelikli olarak koruma altına alınması, nesillerinin sürdürülmesi açısından oldukça önemlidir. Bu çalışmada Zonguldak Filyos Havzasında bulunan balıkçılların üreme alanlarının ve üreme başarılarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Şubat-Eylül 2015 tarihleri arasında Gri balıkçıl (Ardea cinerea), Gece balıkçılı (Nycticorax nycticorax) ve Küçük akbalıkçıl (Egretta garzetta)'ın Filyos Deltası (Zonguldak)'ndaki yuvalanma alanları ve üreme başarıları çalışılmıştır. Zonguldak'ta balıkçıllara ait iki farklı üreme bölgesi (Bakacakkadı ve Çaycuma Kent Ormanı) tespit edilmiştir. Bakacakkadı Üreme Bölgesi'nde toplam 79 balıkçıl yuva (Gri balıkçıl: 57, Gece balıkçılı: 13, Küçük akbalıkçıl: 9) ve yuva yoğunluğu 0,016 yuva/m² olduğu tespit edilmiştir. Çaycuma Kent Ormanı Üreme Bölgesi'nde ise toplam 74 yuva (Gri balıkçıl: 14, Gece balıkçılı: 44, Küçük akbalıkçıl: 16) ve yuva yoğunluğu 0,019 yuva/m² olarak tespit edilmiştir. Gri balıkçıl, Gece balıkçılı ve Küçük akbalıkçılların koloni halinde birlikte üredikleri tespit edilmiştir. Üreme alanlarına ilk gelen türün Gri balıkçıl olduğu (Şubat sonu) ve daha sonra aynı zaman aralığında Gece balıkçılı ve Küçük akbalıkçılın geldiği (Nisan başı) tespit edilmiştir. Üreme faaliyetleri sona erdiğinde ise Ağustos başı ve ortası gibi üç türün de alanları terk ettikleri gözlenmiştir. İki üreme bölgesinden 3 balıkçıl türü için toplamda 372 tüylenen yavru tespit edilmiş ve bu yavrulardan 143 tanesinin uçtuğu gözlenmiştir.Bakacakkadı Bölgesi'nde balıkçılların yuvalanmak amacıyla Platanus orientalis (Doğu çınarı), Çaycuma Kent Ormanı Bölgesi'nde ise Fraxinus angustifolia (Dişbudak) ağaçlarını tercih ettikleri tespit edilmiştir. İki üreme alanında toplam 12 yuvaya ait ölçümler gerçekleştirilmiştir. Bakacakkadı Bölgesi'nde Gri balıkçıllarının en üst dallarda (23,39 ± 0,06 m), Küçük akbalıkçılların orta dallarda (19,89 ± 0,44 m) ve Gece balıkçılının en alt dallarda (18,03 ± 0,03 m) yuvalandığı; Çaycuma Kent Ormanı Bölgesi'nde ise Gri balıkçılların en üst dallarda (30,7 ± 0,54 m), Gece balıkçılı (23,17 ± 0,05 m) ve Küçük akbalıkçılın orta dallarda (23,11 ± 2,9 m) yuvalandığı tespit edilmiştir. Fakat; yuvalarının yerden yüksekliğinin, iki üreme bölgesinde bulunan balıkçıllar arasında istatistiksel olarak bir fark görülmedi (P>0,05).Toplamda 26 yuvada yapılan gözlemler ile predasyon, tüylenen yavru sayısı ve uçan yavru sayısı gözlemlenerek yumurta sayıları tahmin edilmiştir. Bu tahminlere göre, 3 türe ait tahmin edilen kuluçka büyüklüğü (Gri balıkçıl: 4,4 ± 0,8, Gece balıkçılı: 3,8 ± 0,6 ve Küçük akbalıkçıl: 3,8 ± 0,68) tespit edildi. Tüylenme başarısı (Gri balıkçıl: 3,4 ± 1,01, Gece balıkçılı: 3 ± 0,6 ve Küçük akbalıkçıl: 2,6 ± 0,9) tespit edilmiştir. Yapılan çalışma ile Filyos Vadisi'nin Batı Karadeniz Bölgesi genelinde çalışılan balıkçıl türlerinin en yüksek sayılarda ürediği önemli bir alan olduğu ve alanın korunmasının önemi ortaya konulmuştur.

Determination of breeding areas when it comes to protection of birds and primarily put them under protection is very important for sustainability of their generations. In this study, it was aimed to determine the nesting sites and breeding success of Ardeids in Zonguldak Filyos Basin. For this purpose, nesting sites and breeding success of Grey heron (Ardea cinerea), Black-crowned night heron (Nycticorax nycticorax) and Little egret (Egretta garzetta) at Filyos Delta (Zonguldak) between February and September in 2015 has been studied.Two different breeding areas of Ardeids were found (Bakacakkadı and Çaycuma Kent Ormanı) in Zonguldak. In Bakacakkadı breeding area, 79 Ardeids's nests were identified (Grey heron: 57, Black-crowned night heron: 13, Little egret: 9) and nest densitiy for these nests were calculated as 0,016 nest/m². In Çaycuma Kent Ormanı breeding area 74 Ardeids's nests were also identified (Grey heron: 14, Black-crowned night heron: 44, Little egret: 16) and nest densitiy for these nests were calculated as 0,019 nest/m².It was observed that Grey herons, Black-crowned night herons and Little egrets bred in colonies. Grey herons come first to the breeding areas (late February) then Black-crowned night herons and Little egrets arrive to the breeding areas in the same time (early April). It was observed that Ardeids left before middle of august when their breeding activities ended. It was observed that from the 372 feathered nestlings, 143 of them flew away from the nest successfully at two different breeding areas.It was found that ardeids in Bakacakkadı breeding area, preferred Platanus orientalis (Oriental plane) for nesting, Ardeids in Çaycuma Kent Ormanı breeding area, preferred Fraxinus angustifolia (Narrow-leaved ash) for nesting. In total, 12 nests were observed and surveyed at aforementioned breeding areas. In Bakacakkadı breeding area it was observed that Grey herons nest at highest branches (23,39 ± 0,06 m). While Little egrets choose middle height branches to nest, Black-crowned night herons choose to nest lowest branches (18,03 ± 0,03 m) when compared with other ardeids. Like Bakacakkadı breeding area Grey herons nest at highest branches (30,7 ± 0,54 m) in Çaycuma Kent Ormani breeding area. However it was observed that in Çaycuma Kent Ormani breeding area Little egrets (30,7 ± 0,54 m) and Black-crowned night herons (23,17 ± 0,05 m) choose to nest in the middle height branches. However, there were no sufficient statistical differences (P>0.05) in height of the nests between species.Number of eggs were estimated with observating predation, number of offspring fledge and fly in total of 26 nests. According to these sets of observations, cluster size (Grey heron: 4.4 ± 0.8, Black-crowned night heron: 3.8 ± 0.6 and Little egret: 3.8 ± 0.68) of these 3 species was estimated. Fledging success (Grey heron: 3.4 ± 1.01, Black-crowned night heron: 3 ± 0.6 and Little egret: 2.6 ± 0.9) of these 3 species was estimated.With this study, it was pointed out that Zonguldak Filyos Basin is one of the important areas when it comes to studied Ardeids in the northwest part of Black Sea Region which should be protected.