Kardiyak sendrom X`li hastalarda aort elastikiyeti ve epikardiyal yağ doku kalınlığının değerlendirilmesi

Abstract

Koroner arter hastalığı dünyadaki ölümlerin büyük kısmını oluşturur ve sıklıkla anjina pektoris tablosu ile karşımıza çıkmaktadır. Yapılan çeşitli çalışmalarda anjina pektoris sebebi ile koroner anjiografi yapılan hastaların %10 ile 30'unda normal koroner arterler tespit edilmiştir. Kardiyak Sendrom X, anjinal semptomları olan ve non-invaziv tetkiklerde iskemi saptanıp (Efor testinde ya da miyokard perfüzyon sintigrafisinde iskemi saptanması) koroner arterleri normal tespit edilen hastaları tanımlamaktadır. Daha önceleri bu hastalığın prognozunu çok iyi olarak bilinse de son zamanlarda yapılan çalışmalarla anlaşıldığı üzere özellikle endotel disfonksiyonu gösteren kardiyak sendrom X hastalarında prognozun iyi olmadığı ve tanı alan hastaların %10-20'sinin 2 ile 3 yıl içinde akut koroner sendrom tanısı aldığı bilinmektedir.Çalışmamızda kardiyak sendrom X hastalarında aortun elastik özellikleri, epikardiyal yağ dokusu kalınlığı ile ekokardiyografik bulguların kontrol grubuyla karşılaştırılarak bu parametlerin önemi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmamız prospektif olarak hazırlanmış olup 15 Kasım 2015 ile 15 Kasım 2016 tarihleri arasında Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı poliklinikiliğine göğüs ağrısı ile başvurup noninvaziv tetkiklerde iskemi saptanıp koroner anjiyografi planlanan 18 ila 55 yaş arasındaki hastalar çalışmaya dahil edilmek üzere değerlendirildi. Koroner anjiyografide normal koroner anotomiye sahip iskemik kanıtı mevcut olan hastalar dışlanma kriterlerini takiben çalışmaya dahil edilmiştir. Hastaların biyokimya değerleri, fiziksel ölçüleri kaydedildi. Çalışmaya katılanlan tüm hastaların klinik ve ekokardiyografik değerlendirilmesi yapıldı. Ekokardiyografik incelemede sol ventrikül ejeksiyon fraksiyonu, transmitral akım E ve A dalgaları, pulsed wave doku doppler ile lateral duvar E', A', Sm ölçümleri, kalp boşluklarının çapları, duvar kalınlıkları, M mode ile sistolik ve diyastolik aort çapları ile epikardiyal yağ dokusu kalınlığı ölçülerek kontrol grubu ile karşılaştırıldı. Her iki grup arasında yaş, cinsiyet ve diğer demografik özellikler açısından istatistiksel olarak anlamlı fark bulunamadı (p>0,05). Hasta grubundaki aort sistolik ve diyastolik çapı anlamlı olarak yüksek saptandı (p=0,001). Yine hasta grubunda aortik stiffness'ı gösteren aortik sertlik indeksi kontrol grubuna göre yüksek çıkarken (p=0,001) aortik kompliyansı gösteren aortik distensibilite ise hasta grubunda düşük saptanmıştır (p=0,001). Kardiyak sendrom X grubunda epikardiyal yağ dokusu anlamlı olarak yüksek saptanmıştır (p<0,001). Hasta grubunda sol ventikül diyastolik fonksiyonları hakkında fikir veren transmitral akım ölçümleride E/A oranı anlamlı olarak düşük saptanmıştır (p<0,001). Yine diyastolik fonksiyonları gösteren pulsed wave doku doppler incelemesinde lateral duvar E' ve Sm dalgalarında istatistiksel olarak fark izlenmez iken A' dalgası anlamlı olarak yüksek saptanmıştır (p<0,001). E'/A' oranı ise hasta grubunda anlamlı olarak düşük saptanmıştır (p<0,001). Laboratuvar tetkiklerinde ise inflamasyon parametreleri olan beyaz küre sayısı ve C reaktif protein değerleri anlamlı olarak yüksek saptanmıştır (p<0,001). Sonuç olarak kardiyak sendrom X'li hasta grubunda aortik stiffness'ı gösteren aortik sertlik indeksi yüksek çıkmıştır, aortik kompliyansı gösteren aortik distensibilite düşüktür. Epikardiyal yağ dokusu kalınlığı fazladır. Sol ventrikül diyastolik fonksiyonlarının bozukluğnu gösteren transmitral akım E/A oranı ile lateral duvar doku doppler E'/A' oranı düşük saptanmış olup diastolik disfonksiyon lehine bozulmuştur. Ayrıca inflamasyon belirteçleri olan beyaz küre ve C reaktif protein yüksekliği mevcuttur.Anahtar kelimeler: Kardiyak sendrom X, Aortik stiffness, Epikardiyal yağ dokusu, Ekokardyografi

Coronary artery disease constitutes a major part of deaths worldwide. It often appears with angina pectoris tableau. In spite of that in various studies, patients who are evaluated for coronery artery as a result of angina pectoris have %10-30 normal coronary arteries (1-6). Cardiac Syndrome X is defined as patients who have normal coronary arteries despite of angina, chest pain similar to angina, ischemic ECG variance on effort test or identified local myocardial perfusion on SPECT or PET scanning, ischemia on myocard perfusion scintigraphy. Previously prognosis of this disease was known as good, recent studies show cardiac syndrome x patients with endothelial dysfunction have poor prognosis (II) and %10-20 percent of diagnosed patients hospitalize with the diagnosis of acute coronary syndrome between 2-3 years.In our research elastic properties, epicardial fat thickness and findings of echocardiography of cardiac syndrome x patients and control group will be compared and importance of these parameters will be presented. This study is prepared prospectively and patients who are between 18-55 years old and applied to Bozok University Faculty of Medicine between November 15th 2015 and November 15th 2016 because of chest pain are included. As a result of noninvasive examination ischemia is detected and coronary angiography is planned. After exclusion criteria patients with normal coronary anatomy and ischemic proof are included. Biochemistry facts, physical characteristics of patients are recorded. Clinical and ecocardiographic evaluation of all patients is carried out. With echocardiographic examination left ventricular ejection fraction, tranmitral flow E and A waves, pulsed wave tissue doppler, lateral wall E', A', Sm measurements, cardiac cavity size, wall thickness, M mode, systolic and diastolic aortic diameter, epicardial fatty tissue thickness is measured and compared to control group.No statistically significant difference is found between two groups in terms of age, sex and other demographic features (p>0,05). Systolic and diastolic aortic diameter in patient group is significantly high (p=0,001). Likewise, in patient group aortic stiffness index is high compared to control group (p=0,001) ın group of cardiac syndrome x, epicardial fatty tissue is significantly high (p<0,001). E/A ratio in transmitral flow measurements which provide insight for diastolic functions of left ventricle is significantly low (p<0,001). In pulsed wave tissue doppler examination showing diastolic functions although there is no difference in lateral wall, e' and Sm waves, A wave is significantly high (p<0,001). E'/A' ratio is significantly low in patient group (p<0,001). White blood cell count and C reactive protein amount, inflammation parameter laboratory investigation, is significantly high (p<0,001).As a result, in group of patients with cardiac syndrome X aortic stiffness index is high, aortic distensibility showing aortic compliance is low. Epicardial fatty tissue thickness is high. Transmitral flow E/A ratio and that shows left ventricular dysfunction and lateral wall tissue doppler E'/A' ratio is low. This levels suggest that there might be diastolic dysfunction. Moreover white blood cells and C reactive protein, infalmmation parameters, are high.Key Words: Cardiac syndrome X, Aortic stiffness, Epicardial fatty tissue, Echocardiography.