İstiklal gazetesi indekslemesi (1918-1919)

Abstract

Yakın tarihimizi incelemek isteyen araştırmacılar için basın yayın hareketleri her zaman vazgeçilmez kaynaklardan biri olmuştur. Basın tarihimizi Tanzimat Dönemi'nden Milli Mücadele dönemine kadar Meşrutiyet Dönemleri de dâhil olmak üzere birçok alanda incelemek mümkündür. Bizim çalışma alanımız olarak seçtiğimiz gazete ise Mütareke Dönemi Osmanlı Devleti basınının bir parçası olan İstiklal Gazetesi olmuştur. Mütareke, yani Osmanlı Devleti'nin Birinci Dünya Savaşı'ndan yenik çıktıktan sonra galip devletlerle Mondros Ateşkes Antlaşması'nın imzalandığı dönemi kapsamaktadır.Özellikle Mütareke Dönemi diye adlandırdığımız dönemde önemli bir basın yayın organı olan İstiklal Gazetesi bir taraftan İstanbul Hükümetleri'nin tutarlı bir siyaset izlemesini savunurken Milli Mücadele'nin de yavaş yavaş şekillendiği dönemlerde de az da olsa destek vermeye çalışmıştır. Kısıtlı da olsa da İstiklal Gazetesi'nin işgale karşı tepkisini gördüğümüz olayların en güzel örneği de İzmir'in 15 Mayıs 1919 tarihinde Yunan orduları tarafından işgalinden sonra gerçekleşen Sultan Ahmet Meydanı'nda işgale tepki olarak yapılan mitinglerdir. Halide Edip Adıvar gibi birçok konuşmacının mitingde yaptığı konuşmaları da İstiklal Gazetesi satır satır gazete sayfalarına aktarmıştır. İstiklal Gazetesi'nin Aralık 1918 yılında başlayan yayın hayatının yaklaşık 240 sayısı incelendikten sonra haberler gün, sayı, sayfa numarası ve haberlerin özetiyle araştırmacıların faydalanması için çalışmamızı indeksleme usulüne göre yaptık. Haberleri Osmanlı Devleti'nin sınırları dâhilinde olanlar, Osmanlı Devleti'nin diğer ülkelerle olan ilişkileri, Osmanlı Devleti sınırları dışındaki ülkeler ve Birinci Dünya Savaşı sonrası yenik devletlere imzalatılacak antlaşmaların görüşüldüğü Paris Sulh Konferansı bölümleriyle daha kolay incelenmesini sağladık. Bu yönüyle araştırmacılara iyi bir hizmet olacak ve İstiklal Gazetesi üzerinde çalışacak herkes içinde kolaylık olacaktır.Anahtar Kelimeler: İstiklal Gazetesi, İndeks, Haberler, Makaleler

The pressn and publication movements had always been one of the unforgiven sources for researchers who wanted to survey the near history. It is possible to survey the press history in different fields from the Administrative Reforms Period to the National War incivding the Constitutional Monarchy Periods. The newspaper which we chose as our research field had been the İstiklal Gazetesi which was a part of the Ottoman Empire press in the Armistice Period. The Armistice, namely includes the period the Mondros Ceasefire was signed with the winner states, after the Ottoman Empire had been defeated, after the first world war. Especially in the Armistice Period as we call, the Indepence Newspaper which was important pres and publication source, while at was supporting the Costantinople Goverment?s coherent policy following, it tried to give support even if was less in the periods, the National War took shape slowly and slowly. The hicest example, we saw the İstiklal Gazetesi responded aganist the occupancy even if it was limited, was that the meetings in the Sultan Ahmet Ring against the occupancy in the fifteenth of Maay nineteen and nineteen after İzmir was occupied by the Greek armies. The speeches of a lot of speaker such as Halide Edip Adıvar in the meeting were transfered to newspaper pages line by the İstiklal Gazetesi. After the İstiklal Gazetesi?s publication life?s nearly two hundred forty number was surveyed in 1918 in December, we did our reaserch according to index prodecure for reasearches benefit with the news day, number, page number and the summary of the news- with the ones in the Ottoman orders, the relations of the Ottoman with other countries, the countries which weren?t in the border of the Ottoman and the treaties which would make the defeated countries signed after the first world war- interwieved with Paris Peace Conference part so with this point it will be a good service to the researchers and easiness for everybody who will study on the İstiklal Gazetesi.Key Words: Istiklal Newspaper, Index, News, Articles