Tokatlı Aşık Püryânî hayatı, sanatı ve şiirleri

Abstract

Bu tez, Türk edebiyatı içerisinde âşık edebiyatının mahiyeti, Tokat'ta âşıklık geleneği ve âşıklarından başlayarak Püryânî'nin hayatı, sanatı ve şiirlerini incelemeye yönelik hazırlanmıştır. Bu konunun seçilmesindeki amaç, Tokat'ta yaşayan âşıklık geleneğini ve Püryânî'nin hayatını, edebî şahsiyetini, eserlerini değerlendirmek; Türk millî kültürüne, Türk edebiyatına katkı sağlamak ve 20. yüzyıl âşık edebiyatının, âşıklık geleneğinin değerlendirilmesine yardımcı olmaktır.Bu çalışmada Âşık Püryâni'nin hayatı, şiirlerinin biçim, üslup ve içerik özellikleri üzerinde ayrıntılı incelemeler yapıldı. Karşılaşma şeklindeki şiirler ile bağımsız şiirlerin tamamı numaralandırılarak tezin son bölümünde yerini aldı. İncelenen 123 şiir, birinci dörtlüğün son mısraındaki ayak seslerine göre alfabetik olarak sıralanarak toplu halde verildi. İncelenen 87 karşılaşma örneği de âşığın en fazla karşılaşma gerçekleştirdiği âşıktan en az karşılaşma yaptığı âşığa kadar bir sıralama sistemi içerisinde numaralandırarak tasnif edildi.2006 yılında hayata gözlerine yuman Püryânî, yaşadığı dönemde hak ettiği değeri görememiş, geleneğin önemli temsilcilerindendir.Anahtar Sözcükler: Âşık edebiyatı, Âşıklık geleneği, Tokat, Püryânî, Şiir

This thesis has been prepared for analysing Püryânî's biography, works of art and poems starting with the importance of minstrel literature in Turkish literature, the minstrelsy tradition and traditional poets of Tokat.The objective in choosing this topic is evaluating minstrelsy tradition which stil exists in Tokat; and also Püryânî's biography, his literary identity and works of art; contributing to Türkish national culture, Turkish literature and help the evaluation of the 20th century minstrel literature and minstrelsy tradition.In this study, detailed analyses were done an traditional Turkish poet Püryânî's biography and on the manner, style and content of his poems. The poems in the from of call and respanse duets and all of the free verses which were arranged by numbering were incluted in the last part of the thesis. 123 poems that were all analysed and arranged alphabetically were presented according to footsteps of the first stanza's last line. Also, 87 call and response duet examples that were analysed were classified in an arrangement system made by numbering from traditional poets who had performed duets with Püryânî most to the ones who performed least.Püryânî who passed away in 2006 has been an important representative of minstrelsy tradition but unfortunately he wasn't appreciated in his era as he deserved.Keywords: Minstrel Literature, Minstrelsy Tradition, Tokat, Püryânî, Poetry.