Yenilikçi okul ve örgüt iklimine ilişkin öğretmen görüşleri (Bolu ili örneği)

Abstract

Bu araştırmanın amacı Bolu ili Merkez ilçe ortaokul öğretmenlerinin yenilikçi okul ve örgüt iklimine yönelik görüşlerini belirleyerek, görüşler arasında anlamlı ilişki olup olmadığını tespit etmektir. Bu amaç doğrultusunda öğretmenlerin yenilikçi okul ve örgüt iklimi ile ilgili görüşleri belirlenmiş, öğretmenlerin yenilikçi okul ve örgüt iklimi ile ilgili görüşleri arasındaki ilişki incelenmiştir. İlişkisel tarama modelinde yürütülmüş olan araştırmanın çalışma evrenini 2017-2018 eğitim öğretim yılında Bolu ili Merkez ilçe ortaokullarında görev yapan 306 ortaokul öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu, okulların yenilikçilik düzeylerini (kapasitelerini) ölçmeyi hedefleyen Aslan ve Kesik (2016) tarafından geliştirilen `Yenilikçi Okul Ölçeği` ve örgütsel iklimi belirlemeye ilişkin Yılmaz ve Altınkurt (2013) tarafından Türkçeye uyarlanmış `Örgütsel İklim Ölçeği` kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracından elde edilen verilerin istatistiksel analizi SPSS 20 programından yararlanılarak çözümlenmiştir. Ölçeklerden elde edilen verilerin analizinde aritmetik ortalama (X ̅), yüzde (%), standart sapma (Ss), frekans (f), Mann-Whitney U testi, Kruskall-Wallis H testi ve Spearman Rho korelasyon analizi yapılmıştır. Araştırmada fark ve ilişkilerin anlamlılık düzeyi p<.05 olarak kabul edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, yenilikçi okula yönelik öğretmen görüşlerinin ölçek genelinde `bazen` düzeyindeyken, alt boyutlar olan yönetsel destek ve yenilikçi atmosferde `çoğu zaman`, örgütsel engellerde `nadiren` düzeyindedir. Öğretmenlerin örgüt iklimine yönelik görüşleri ise toplam ölçek ve destekleyici müdür davranışı boyutunda `genellikle olur`, emredici ve kısıtlayıcı müdür davranışı boyutlarında `bazen olur` düzeyindedir. Öğretmenlerin cinsiyet değişkeni, örgütsel iklimin kısıtlayıcı müdür davranışında; yaş değişkeni, yenilikçi okulun yenilikçilik atmosferi alt boyutunda fark oluşturmuştur. Öğrenim durumu değişkeni, yenilikçi okulun örgütsel engeller boyutu ile örgüt ikliminin destekleyici müdür davranışı ve ölçek genelinde fark oluştururken; branş değişkeni, yenilikçi okulun tamamı, örgüt ikliminin destekleyici müdür davranışı ve ölçek toplamında fark meydana getirmiştir. Yöneticinin yöneticilik süresi, yenilikçi okulun örgütsel engeller, örgüt ikliminin destekleyici müdür davranışı, emredici müdür davranışı ve toplam ölçekte anlamlı fark ortaya çıkarmıştır. Öğretmenlerin yenilikçi okula ilişkin görüşleri ile örgüt iklimine yönelik görüşleri arasında istatistiksel olarak pozitif yönlü ve orta düzeyde anlamlı bir ilişki ortaya koymuştur. Alt boyutlar arasında da orta ve düşük düzeyde, pozitif ve negatif yönlü ilişkiler tespit edilmiştir.

The aim of this study is to determine whether there is a significant relationship between the opinions of the central district secondary school teachers of Bolu province by determining their opinions on the innovative school and organizational climate. For this purpose, the opinions of teachers about innovative school and organizational climate were determined and the relationship between teachers' opinions about innovative school and organizational climate was examined. The study population of the research conducted in the relational survey model consists of 306 middle school teachers who work in the central district secondary schools of Bolu province in the 2017-2018 academic year. In the study, personal information form as a data collection tool, `Innovative School Scale developed by Aslan and Kesik (2016) aiming to measure the innovation level of schools and `Organizational Climate Scale` in adapted to Turkish by Yılmaz and Altınkurt (2013) were used to determine organizational climate. Statistical analysis of the data obtained from the data collection tool was analyzed by using SPSS 20 program. Arithmetic mean (X), percentage (%), standard deviation (Ss), frequency (f), Mann-Whitney U test, Kruskall-Wallis H test and Spearman Rho correlation analysis were performed in the analysis of the data obtained from the scales. The difference in the research and the significance level of the relations were accepted as p <.05. According to the results of the research, while `sometimes` level of teachers' opinions about the innovative school is in the scale of scale, it is rarely in the organizational dimension and organizational barriers. The views of teachers on the organizational climate are usually in the scale of total scale and supportive manager behavior and leri sometimes yönelik in the dimensions of mandatory and restrictive manager behavior. The gender variable of the teachers made a difference in the restrictive behavior of the organizational climate. The age variable was a difference in the innovative atmosphere of the innovative school. The educational status variable was the difference between the organizational obstacles dimension of the innovative school and the supporting behavior of the organizational climate and the scale. The branch variable has made a difference in the whole of the innovative school, the supportive manager behavior of the organizational climate and the total scale. The managerial period, the organizational barriers of the innovative school, the supportive manager behavior of the organizational climate, the commanding manager behavior, and the significant difference in the total scale. It was found that there was a statistically significant positive correlation between the opinions of teachers about innovative school and their opinions on organizational climate. There were positive and negative correlations between the sub-dimensions.