Özel eğitim uygulama okullarında okutulan ders kitaplarının öğretmenler tarafından incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı; Özel Eğitim Uygulama Okullarında okutulan ders kitaplarını görsel düzen-tasarım, içerik, dil anlatım ve ölçme değerlendirme kriterleri açısından öğretmenler görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesidir. Araştırmaya Batı Karadeniz bölgesinde bulunan Bolu, Düzce ve Bartın illerinden 129 öğretmen katılmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden biri olan betimsel model kullanılmıştır. Öğretmen görüşleri araştırmacı tarafından hazırlanan 4 ana başlık ve başlıkların altında bulunan 74 soruluk anket yardımı ile alınmıştır. Verilerin analizi SPSS 25 istatistik paket programı kullanılarak yapılmıştır. Bu çalışmada öncelikle tüm öğretmenlerin dört kriter hakkındaki görüşleri, daha sonra öğretmenlerin bu dört kriter hakkındaki kıdem ve mezuniyetlerine göre görüşleri incelenmiştir. Araştırma bulgularına bakıldığında; öğretmenlerin Özel Eğitim Uygulama Okullarında okutulan ders kitaplarını görsel düzen-tasarım, içerik ve dil anlatım yönünden yeterli buldukları; fakat ölçme değerlendirme konusunda yetersiz buldukları görülmektedir. Ayrıca mesleki kıdem yılı açısından öğretmenlerin görsel düzen-tasarım ve dil anlatım kriterlerine göre görüşlerinin farklılaşmadığı, fakat içerik ile ilgili olarak 1-10 yıl kıdeme sahip öğretmenler olumsuz görüş belirtirken 11 yıl ve üzeri kıdeme sahip öğretmenlerin olumlu görüş belirttikleri ve ölçme değerlendirme kriteri ile ilgili olarak 1-10 yıl kıdeme sahip öğretmenler olumlu görüş belirtirken 11 yıl ve üzeri kıdeme sahip öğretmenlerin olumsuz görüş belirttikleri görülmüştür. Öğretmenlerin mezuniyet bölümlerine göre görüşleri incelendiğinde; görsel düzen-tasarım, dil anlatım ve ölçme değerlendirme kriterlerinde farklılık olmadığı, görsel düzen-tasarım ve dil anlatım ile ilgili öğretmenlerin olumlu görüş belirttikleri, ölçme değerlendirme ile ilgili olumsuz görüş belirttikleri görülmüştür. Fakat içerik kriterinde öğretmenlerin mezuniyet bölümlerine göre görüş farklılıkları olduğu görülmüştür. Özel eğitim mezunu öğretmenler içerik hakkındaki sorulara yarı yarıya olumlu ve olumsuz cevap verirken sınıf öğretmenliği ve diğer branş mezunu öğretmenlerin içerik hakkındaki sorulara olumlu cevap verdikleri görülmüştür. Buradan hareketle ders kitaplarında genel bir revizyona gidilmesi, öğrencilerin gelişim düzeyleri ve bireysel farklılıklarının daha çok dikkate alınması gerektiği sonucuna varılmıştır.

The aim of this study is examination the textbooks taught in Special Education Schools in terms of visual order and design, content, language expression and assessment and evaluation criteria according to teachers' opinions.129 teachers from the provinces of Bolu, Düzce and Bartın in the Western Black Sea region participated in the study. Descriptive model, one of the quantitative research methods used in the study. The opinions of the teachers were taken with the help of a 74 questions questionnaire under 4 main topic which was prepared by the researcher. Data were analyzed using SPSS 25 statistical package program.In this study, firstly the opinions of all teachers about four criteria and then the opinions of teachers about this four criteria according to their seniority and graduation were examined. According to the research findings; it has been seen that the teachers found the textbooks taught in the Special Education Application Schools sufficient in terms of visual order-design, content and language expression but they found them insufficient in the assessment and evaluation. Moreover, the opinions of the teachers in terms of visual order-design and language expression criteria did not differ according to the professional seniority year, however, teachers with a seniority of 1-10 years indicated a negative opinion about the content, whereas teachers with a seniority of 11 years and above indicated a positive opinion and the teachers with a seniority of 1 to 10 years in terms of assessment and evaluation criteria indicated a positive opinion whereas the teachers with a seniority of 11 years and above stated negative opinions. When the opinions of the teachers according to graduation departments are examined; It has been found that there was no difference in visual layout-design, language expression and assessment and evaluation criteria, that the teachers stated a positive opinion about visual layout-design and language expression and a negative opinion about assessment and evaluation criteria. However, in terms of the content criterion, it has been seen there were differences in opinion of teachers according to the graduation departments. It has been seen that the teachers graduated from the special education department gave positive and negative answers to the questions about the content as half-and-half, whereas the teachers graduated from elementary school teaching department and the teachers of other branches gave positive answers to the questions about content. Thus, it was concluded that a general revision should be made in textbooks and that students' developmental levels and individual differences should be taken into consideration more.