Sınıf öğretmenlerinin örgütsel adalet ve duygusal emek düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Bolu merkez ilçe devlet okullarında görev yapan sınıf öğretmenlerinin örgütsel adalet ve duygusal emek davranışlarına yönelik algıları arasındaki ilişkiyi incelemek, algılar arasında anlamlı ilişki olup olmadığını belirlemek ve kişisel değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğini tespit etmektir.İlişkisel tarama modeliyle gerçekleştirilen araştırmanın çalışma evrenini 2015- 2016 eğitim öğretim yılında Bolu merkez ilçe devlet okullarında görev yapan 380 öğretmen oluşturmaktadır. Öğretmenlerin tamamına ulaşılmış, dönen ölçeklerden 270'i veri olarak kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak; kişisel bilgi formu, Duygusal Emek ve Örgütsel Adalet Ölçekleri kullanılmıştır. Araştırma verileri SPSS programı ile çözümlenmiş, verilerle ilgili frekans, yüzde, ortalama, standart sapma, Man Whitney U, Kruskal Wallis ve Spearman Rho Korelasyon analizleri yapılmıştır.Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, sınıf öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları `katılıyorum` düzeyindeyken, toplam duygusal emek davranış düzeyine ilişkin algıları ` çoğu zaman`, alt boyutları olan yüzeysel rol yapmada `bazen`, derinden rol yapmada `çoğu zaman`, doğal duygularda ise `her zaman` düzeyindedir. Öğretmenler doğal duygular boyutunda duygu düzenlemesini istendik düzeyde yapmaktadırlar. Cinsiyet, eğitim durumu ve sendikaya üye olma değişkenleri öğretmenlerin örgütsel adalete yönelik algılarında anlamlı fark ortaya çıkarmamıştır. Bununla birlikte kıdem değişkeni öğretmenlerin örgütsel adalet algılarını anlamlı olarak etkilerken, kıdemi arttıkça örgütsel adalet algılarının arttığı görülmektedir. Öğretmenler arasında en düşük adalet algısına 1-10 yıl kıdem grubu öğretmenlerinin algısına sahip olduğu görülmektedir. Eğitim durumu ve sendikaya üye olma değişkenleri öğretmenlerin duygusal emek davranışlarında hem toplamda hem de alt boyutlardan yüzeysel rol yapma, derinden rol yapma ve doğal duygulara yönelik algılarında anlamlı fark ortaya çıkarmamıştır. Bununla birlikte kıdem değişkeni öğretmenlerin derinden rol yapma ve yüzeysel rol yapma davranışlarına yönelik algılarını anlamlı olarak etkilemezken, doğal duygular ve toplam duygusal emek davranışına yönelik algılarını anlamlı olarak etkilediği görülmektedir. Doğal duygular ve toplam duygusal emek davranışında tespit edilen anlamlı farklılık 21 yıl ve üstü kıdeme sahip öğretmenlerin lehine olduğu görülmektedir. Öğretmenlerin örgütsel adalet ve toplam duygusal emek ile alt boyutları olan yüzeysel rol yapma, derinden rol yapma algıları arasında düşük düzeyde pozitif yönlü, örgütsel adalet ve doğal duygulara yönelik algıları arasında orta düzeyde pozitif yönlü anlamlı olarak ilişkiler tespit edilmiştir.

The purpose of this research is investigating the relationship between the perceptions of the primary school teachers working in the central district public schools and their perceptions about organizational justice and emotional labor behaviors.The study population of the study, which was conducted with the relational survey model, consisted of 375 teachers working in Bolu central district public schools in the 2016-2017 academic year. 270 of the rotating scales were used as data. As a data collection tool; personal information form, Emotional Labor and Organizational Justice Scales were used. Data were analyzed by SPSS program, frequency, percentage, mean, standard deviation, Man Whitney U, Kruskal Wallis and Spearman Rho Correlation analyzes were performed.According to the results of the study, classroom teachers' perceptions on organizational justice are at the level of `agree`, their perceptions towards the level of emotional labor are `most of the time`, `sometimes` in superficial role-playing, `most of the time` in deeply acting and `always` in natural feelings. Teachers make emotion regulation at the desired level in the sense of natural emotions.The variables of gender, educational status and union membership did not reveal a significant difference in teachers' perceptions of organizational justice. In addition, while the seniority variable has a significant effect on teachers' perceptions of organizational justice, the perception of organizational justice increases as their seniority increases. It is seen that the teachers have the perception of the lowest level of justice among the teachers for 1-10 years.The educational status and membership of the union did not reveal any significant difference in the perceptions of teachers in emotional labor behaviors in both total and sub-dimensions, superficial role play, deep role play and natural emotions. However, while the seniority variable does not significantly affect teachers' perceptions of deep role-playing and superficial role-playing behaviors, it is observed that they have a significant effect on their perception of natural emotions and total emotional labor behavior. It is seen that there is a significant difference in natural emotions and total emotional labor behavior in favor of teachers with seniority of 21 years or more.There was a significant positive relationship between teachers' organizational justice and total emotional labor and sub-dimensions of superficial role-playing, deep role-playing perceptions, and positive perceptions of organizational justice and natural emotions.