BÖTE öğretmen adaylarının yaşamboyu öğrenme eğilimleri ile bilgisayar özyeterlik inançları ve bilgisayara karşı tutumları arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırmanın amacı, BÖTE öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri ile bilgisayar özyeterlik inançları ve bilgisayara karşı tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu araştırmanın çalışma grubunu, 2016-2017 eğitim-öğretim yılının bahar döneminde Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Öğretmenliği Bölümünde öğrenim gören (n=150) öğretmen adayı oluşturmaktadır. Bu araştırma sırasında araştırmacı tarafından BÖTE öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri ile bilgisayar özyeterlik inançları ve bilgisayara karşı tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla üç veri toplama aracı kullanılmıştır. Bu bağlamda araştırmacı tarafından BÖTE öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimlerini ölçmek için Coşkun Diker (2009) tarafından geliştirilen `Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri Ölçeği`, öğretmen adaylarının bilgisayar özyeterlilik inançlarını ölçmek için Aşkar ve Umay (2001) tarafından geliştirilen `Bilgisayar Özyeterlik Algısı Ölçeği` ve öğretmen adaylarının bilgisayara karşı tutumlarını ölçmek için Şerefhanoğlu (2007) tarafından geliştirilen `Bilgisayara Yönelik Tutum Ölçeği` kullanılmıştır. Ölçeklerden elde edilen verilerin analizinde SPSS 20 Programı kullanılmıştır. SPSS 20 Programı ile ölçeklerdeki maddelerin frekans, yüzde, aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri hesaplanmış ve Bağımsız Gruplar t-Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Ayrıca, Mann-Whitney U Testi, Kolmogorov-Smirnov Testi, Kruksal-Wallis H Testi yapılmış ve Spearman Sıra Farkları Korelasyon Katsayısı hesaplanmıştır. Bu araştırmadan elde edilen bulgular BÖTE öğretmen adaylarının yaşamboyu öğrenme eğilimlerinin orta düzeyde olduğunu, bilgisayar özyeterlik inançlarının yüksek düzeyde olduğunu ve bilgisayara karşı tutumlarının çok yüksek düzeyde olduğunu göstermektedir. Ayrıca, bu araştırmadan elde edilen bulgular cinsiyet değişkeni açısından incelendiğinde BÖTE öğretmen adaylarının yaşamboyu öğrenme eğilimlerinin kadın BÖTE öğretmen adayları lehine, bilgisayara karşı tutumlarının erkek BÖTE öğretmen adayları lehine anlamlı bir farklılık gösterdiği görülürken BÖTE öğretmen adaylarının bilgisayar özyeterlik inançlarının cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermediği bulunmuştur. Bununla birlikte, BÖTE öğretmen adayları mezun olunan lise türü ve öğrenim görülen sınıf değişkeni açılarından incelendiklerinde, yaşamboyu öğrenme eğilimlerinin, bilgisayar özyeterlik inançlarının ve bilgisayara karşı tutumlarının mezun olunan lise türü ve öğrenim görülen sınıf değişkenleri açılarından anlamlı bir farklılık göstermediği bulunmuştur. Bu araştırmanın sonucunda BÖTE öğretmen adaylarının; yaşamboyu öğrenme eğilimleri ile bilgisayar özyeterlik inançları arasında pozitif yönlü, düşük düzeyde, anlamlı bir ilişki olduğu ve ayrıca BÖTE öğretmen adaylarının yaşamboyu öğrenme eğilimleri ile bilgisayara karşı tutumları arasında pozitif yönlü, orta düzeyde, anlamlı bir ilişki olduğu ve BÖTE öğretmen adaylarının bilgisayar özyeterlik inançları ile bilgisayara karşı tutumları arasında pozitif yönlü, yüksek düzeyde, anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur.

This study aims to examine the relationship among Computer Education and Instructional Technology (CEIT) prospective teachers' lifelong learning tendencies, computer self-efficacy beliefs and attitudes towards the computer. The CEIT prospective teachers (n=150) majoring at the Computer Education and Instructional Technology (CEIT) Department at Bolu Abant İzzet Baysal University, Faculty of Education in the spring semester of 2016 - 2017 academic year formed the study group of this study. In the study, three data collection instruments were used in order to examine the relationship among CEIT prospective teachers' lifelong learning tendencies, computer self-efficacy beliefs and attitudes towards the computer. In this regard, to measure the lifelong learning tendencies of the CEIT prospective teachers, `Lifelong Learning Tendencies Scale` developed by Coşkun Diker (2009); to measure the computer self-efficacy beliefs of the CEIT prospective teachers, `Perceived Computer Self Efficacy Scale` developed by Aşkar and Umay (2001); and attitude towards computer of the CEIT prospective teachers, `Computer Attitude Scale` developed by Şerefhanoğlu (2007) were used for data collection. For the analysis of the data collected during the study, SPSS 20 Program was used. Through SPSS 20 Program, the frequency and percentage values, and the mean and standard deviation scores of the items in the scales were calculated and Independent Samples t-Test and One-Way Analysis of Variance (ANOVA) were used. Additionally, Mann - Whitney U Test, Kolmogorov- Smirnov Test, Kruskal - Wallis H Test were performed, and the Spearman Correlation Coefficient was calculated. The findings of the study indicated that CEIT prospective teachers had a moderate level of lifelong learning tendency, had a high level of computer self-efficacy beliefs, and had a high level of attitudes towards the computer. Additionally, when the findings of the study are examined in terms of the gender of CEIT prospective teachers, while a significant difference was found in favor of the female CEIT prospective teachers when their lifelong learning tendencies are concerned, and a significant difference was found in favor of the male CEIT prospective teachers when their computer self-efficacy beliefs were examined. There was no significant difference when CEIT prospective teachers' attitudes towards computer were the focus of attention. In the meantime, when CEIT prospective teachers' lifelong learning tendencies, computer self-efficacy beliefs and attitudes towards computer were examined considering the variables namely, the types of high school graduated and the grade level, no significant difference was found. The findings of the study revealed a positive, low level, significant relationship between CEIT prospective teachers' lifelong learning tendencies and computer self-efficacy beliefs; and also revealed a positive, moderate level, significant relationship between CEIT prospective teachers' lifelong learning tendencies and attitudes towards computer and a positive, high level, significant relationship between CEIT prospective teachers' computer self-efficacy beliefs and attitudes towards computer.