Okul öncesi öğretmenlerinin çevresel duyarlılıkları ve çevre bilinçli tüketicilik düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Okul öncesi öğretmenlerinin çevresel duyarlılıkları ve çevre bilinçli tüketicilik düzeylerinin incelenmesi amacıyla yapılan bu çalışmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2017-2018 eğitim öğretim yılında İstanbul ili ilçelerinden; Beykoz, Kadıköy, Üsküdar, Küçükçekmece, Ümraniye, Sancaktepe, Çekmeköy, Beşiktaş, Ataşehir, Maltepe, Güngören, Sarıyer ilçelerinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi ve özel anaokulları ile ilköğretime bağlı anasınıflarında görev yapan 278'i kadın 25'i erkek olmak üzere 303 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır Araştırmada veri toplama aracı olarak Yeşilyurt, Gül ve Demir (2013) tarafından geliştirilen `Çevre Bilinci ve Çevresel Duyarlılık Ölçeği` ile Ay ve Ecevit (2005) tarafından hazırlanan `Çevre Bilinçli Tüketicilik Anketi`nden yararlanılarak geliştirilen `Çevre Bilinçli Tüketicilik Ölçeği` kullanılmıştır. Verilerin analizinde; iki ölçek arasındaki ilişki Spearman Brown korelasyon katsayısı kullanılarak incelenmiştir. Verilerin belirlenen değişkenler açısından anlamlı bir farklılık oluşturup oluşturmadığı bağımsız gruplar için t testi, Tek Yönlü Anova, Mann Whitney U ve Kruskal Wallis testleri ile analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda cinsiyet değişkeninin Çevresel Duyarlılık boyutunda anlamlı bir fark ortaya koymadığı, Çevre Bilinçli Tüketicilik boyutunda ise kadınların erkeklerden daha yüksek puanlar elde ettikleri görülmüştür. Ayrıca yaş ve mesleki deneyim değişkenlerinin ölçeklerin bütününde anlamlı bir fark oluşturmadığı belirlenmiştir. Ölçekler arasındaki ilişki incelendiğinde ise, okul öncesi öğretmenlerinin çevresel duyarlılıkları ile çevre bilinçli tüketicilik davranışları arasında anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

In this research, a relational survey model was used to investigate the environmental sensitivities and environmental conscious consumerism levels of preschool teachers. The research was conducted in Beykoz, Kadikoy, Uskudar, Kucukcekmece, Umraniye, Sancaktepe, Cekmekoy, Besiktas, Atasehir, Maltepe, Gungoren, Sariyer districts of Istanbul in 2017-2018 academic year. The sample consists of 303 preschool teachers (278 female and 25 male) working in public and private kindergartens and kindergartens affiliated to the Ministry of National Education in these districts. In the research, the Environmental Sensitivity and Environmental Awareness Scale developed by Yeşilyurt, Gül and Demir (2013) and the Environmental Awareness Scale prepared by Ay and Ecevit (2005) were used. The relationship between the two scales was examined using Spearman Brown correlation coefficient. The differences between the determined variables were analyzed by t test, one way Anova, Mann Whitney U and Kruskal Wallis tests. As a result of the analyzes, no significant difference was found in the environmental sensitivity dimension of the gender variable. In terms of environmentally conscious consumerism, it was found that women scored higher than men. In addition, age and occupational experience variables did not make a significant difference in all scales and sub-dimensions. When the relationship between the scales was examined, it was concluded that there was a significant relationship between the environmental sensitivity of preschool teachers and environmental conscious consumerism behaviors.