Rehber öğretmenlerin mesleki doyum düzeylerinin mesleki gelişim çabaları açısından incelenmesi

Abstract

Araştırmanın temel amacı, rehber öğretmenlerin mesleki doyum düzeylerini demografik ve meslekle ilgili özelliklere göre incelemek, mesleki doyum düzeyleri ile mesleki gelişim çabaları arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Bu amaca ek olarak rehber öğretmenlerin mesleki gelişim kapsamında aldıkları ve yararlı buldukları eğitimlerin belirlenmesi de amaçlanmıştır.Araştırmada betimsel ve ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanınkatılımcıları 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Kocaeli ilinde görev yapan 264 kadın (% 76,5), 81 erkek (% 23,5) olmak üzere 345 rehber öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak; Mesleki Doyum Ölçeği, Rehber Öğretmen Mesleki Gelişim Çabası Ölçeği ve Demografik ve Mesleki Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde rehber öğretmenlerin mesleki doyum düzeyinin demografik ve mesleki özelliklere göre incelenmesi amacıyla Mann-Whitney U testi ve Kruskal-Wallis H testi, mesleki doyum düzeyi ile mesleki gelişim çabaları arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla Spearman Brown sıra farkları korelasyon tekniği kullanılmıştır. Ayrıca mesleki gelişim kapsamında alınan eğitimlerin belirlenmesinde sayı ve yüzde oranları gibi betimsel analiz yöntemlerinden yararlanılmıştır.Araştırma sonucunda kadın, lisansüstü eğitim alan, hizmet süresi 2 yıl ve daha az olan, daha az sayıda öğrenciye hizmet sunan, PDR-EPH ve Psikoloji bölümü dışında kalan lisans programlarından mezun olan rehber öğretmenlerin mesleki doyum düzeyleri anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur. Rehber öğretmenlerin mesleki doyum düzeyi ile mesleki gelişim çabaları arasında orta düzeyde ve pozitif yönde ilişki bulunmuştur. Rehber öğretmenlerin mesleki gelişim amacıyla katıldıkları eğitimlerin en fazladan en aza doğru; kriz psikolojisi ve yönetimi, psikoterapi yaklaşımları, aile eğitim programları, kişisel gelişim eğitimleri, öğrenci tanıma testleri ve kariyer danışmanlığı olarak sıralandığı sonucuna ulaşılmıştır. Rehber öğretmenlerin kişisel bildirimlerine dayanarak katıldıkları eğitimlerden en fazla yararlandıklarını belirttikleri eğitimlerin ise; özel eğitim ile ilgili eğitimler, anne çocuk eğitimi, baba destek programları ve aile eğitim programları olduğu belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Rehber öğretmen, Mesleki doyum, Mesleki gelişim çabası,

The main objective of the research is to analyze the job satisfaction levels of the school counselors according to demographic and occupational characteristics and to determine the relationship between job satisfaction levels and professional development efforts. In addition to this objective, it has been aimed to determine the training fields which school counselors take within the scope of professional development and are considered as beneficial. A descriptive and correlational survey model have been used in the research. The participants of the research consisted of 345 school counselors, 264 of which are women (76.5%) and 81 of which are men (23.5%) working in Kocaeli province in the 2018-2019 academic year. As data collection tools; the Job Satisfaction Scale, School Counselors Professional Development Effort Scale and Demographic and Vocational Information Form were used. In the analysis of the data, Mann-Whitney U test and Kruskal-Wallis H test were used to examine the job satisfaction levels of the school counselors according to their demographic and vocational characteristics, and Spearman Brown's rank correlation coefficient technique was used to examine the relationship between job satisfaction levels and their professional development efforts. Moreover, descriptive analysis methods such as number and percentage ratios were used in order to determine the fields of training received within the scope of professional development.As a result of the research, it has been demonstrated that the job satisfaction levels of the school counselors who were graduated from the undergraduate programs other programs were higher than pyschological counseling and the department of Psychology, who received postgraduate education, who have served for two years or less, who give education to fewer students, who are women, were significantly. A moderate and positive relationship has been revealed between the job satisfaction level of school counselors and their professional development efforts. It has been concluded that the fields of training in which the school counselors participated for the purpose of the professional development, from the most to the least; are crisis psychology and management, psychotherapy approaches, family education programs, personal development education, student recognition tests, and career counseling. Based on their personal statements, the fields of training that school counselors stated from which they benefited the most, have been determined as follows; trainings relevant to the special education, mother-child education and father support programs, and family education programs. Key Words: School Counselor, Job Satisfaction, Professional development effort,