Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde sınıf içi ölçme değerlendirme uygulamaları

Abstract

Öğrenme-öğretme sürecinde bir programa katılmış olan bireyin süreçiçerisindeki gelişiminin etkili yöntemlerle izlenmesi gerekir. Dil sınıflarında daöğrenme sürecine yönelik, sürece yayılmış durum belirleme çalışmalarının yapılmasıbeklenir. Bu bağlamda çalışmada Türkçenin yabancı dil olarak öğretildiği hazırlıkprogramlarında öğreticilerin hangi sınıf içi ölçme-değerlendirme tekniklerini, nesıklıkta, nasıl kullandıklarını saptamak ve öğreticilerin benimsedikleri ölçmedeğerlendirme yaklaşımlarını ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Durum çalışması olarakdesenlenen araştırmanın katılımcıları, Karabük Üniversitesi Türkçe ÖğretimiUygulama ve Araştırma Merkezinde görev yapan 4'ü erkek, 5'i kadın toplam 9 Türkçeöğreticisidir. Süreçte iki tür veri toplanmıştır. İlk olarak, ilgili kurumda Türkçe hazırlıkprogramında dersler gözlemlenmiştir. Gözlemlerde, öğreticilerin hangi ölçme vedeğerlendirme tekniğine ne sıklıkta yer verdikleri; uyguladıkları tekniklerle ilgiliaşamalar ve sınıf içinde yapılan ölçme ve değerlendirmeyle ilgili tüm etkinlikler notalınmıştır. Bu süreçte araştırmacı tarafından gözlem ölçütlerine uygun olarakhazırlanan gözlem formu kullanılmıştır. Gözlemlerden sonra ise kurumda çalışanöğretim görevlileriyle yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler yoluylaöğreticilerin benimsedikleri ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarını ortaya çıkarmakamaçlanmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler, içerik çözümlemesi ileçözümlenmiştir. Sonuç olarak sınıf içi ölçme değerlendirme amaçlı en çok boşlukdoldurmanın etkinlikleri ve soru-yanıt yönteminin kullanıldığı; kurumsal olarak sonuçodaklı değerlendirmeye odaklanıldığı ve öğrencilerin gelişimini izleme-dönüt vermeamaçlı sistematik bir alternatif değerlendirme yaklaşımının benimsenmediği;öğreticilerin alternatif, süreç temelli ya da biçimlendirici değerlendirme kavramlarınayabancı oldukları, ancak bunları öğrenmenin ve uygulamaya yansıtmanın olumluolacağına inandıkları ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda öğreticilere alternatifdeğerlendirme konusunda hizmet içi eğitim verilmesi önerilmektedir.Anahtar Sözcükler: Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi, alternatif değerlendirme,biçimlendirici değerlendirme, sınıf içi ölçme-değerlendirme.

The improvementof the inviduals who have attended the program in theprocess of the learning and teaching, have to be observed through the effectivemethods. Identifying status related to learning process is expected to be done inlanguage classes, as well. Therefore, it was aimed to determine which in classmeasurement and evaluation techniques, how often and haow the instructors haveemployed in programs of school in which Turkish is used as foreign language and itwas aimed to identify the measurement and evaluation approaches which theinstructors have preferred. The participants of the research which has been designed asdescriptive study, are nine Turkish language instructors(four males, five females) whohave worked in Turkish Teaching Application and Reseach Center at KarabükUniversity. Two kinds of data were collected during the process. First of all, thecourses in Turkish preparatory school were observed. It was noted which measurementand evaluation technique the instructors had employed and how often they had donethat. It was also noted the levels related to applied techniques and all the activitieswhich had been done in class about measurement and evaluation. In this process, theobservation form was used which had been prepared by the researcher according toobservation checklist. After the observation, semi-structured intervews was conductedwith lecturers who had worked at university. Thanks to interviews, it was aimed todetermine the measurement and evaluation approaches which the instructors havepreferred. The data which had been collected during the interviews, was examinedthrough the content analysis. As a result, it was reported that the methods `filling inthe blanks` and `question-answer` were mostly used for in class measurement andevaluation; result oriented evaluation was focused as an enterprise and systematicalternative assessment approach wasn't preferred on purpose of observing the learners'improvement and giving feedback; the instructors didn't know the alternative processbased evaluation or formative one but it appeared that they believe it will be positiveto learn and reflect on training. İn this respect, the in-service training about alternativeevaluation must be provided for instructors.