Bitlis katı atık tesisi çevresindeki bazı hiperakümülatör bitkilerin ağır metal içeriklerinin belirlenmesi

Abstract

Günümüzde ağır metaller ile kirlenen toprakların temizlenmesinde (fitoremediasyon) hiperakümülatör bitkilerin kullanılması ve bu özelliğe sahip bitkilerin tespit edilmesi oldukça önemlidir. Bu çalışmada bazı bitkilerin bünyelerinde ağır metal biriktirebilme yetenekleri (hiperakümülatör) tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla 2017 yılında Bitlis ili Güroymak ilçesi Tahtalı Köyü Bellektepe mevkiinde yer alan Katı Atık Entegre Bertaraf Tesisi çevresinde yetişen Hypericum scabrum, Achillea vermicularis, Anchusa azurea var. azurea, Malva sylvestris, Alkanna orientalis var. orientalis, Medicago sativa subsp. sativa türlerine ait örnekler toplanmıştır. Bu bitkilerinin kök, gövde, yaprak ve çiçek gibi kısımları ile bu türlerin yetiştiği alanlardan alınan toprak örnekleri üzerinde çalışılarak, Kalsiyum (Ca), Magnezyum (Mg), Demir (Fe), Mangan (Mn), Çinko (Zn), Bakır (Cu), Kurşun (Pb), Krom (Cr), Nikel (Ni) ve Kadmiyum (Cd) elementlerinin miktarları incelenmiştir. Alınan bu numunelerdeki ağır metal analizleri ICP-MS cihazı kullanılarak yapılmıştır. Toprak örneklerinde Mg, Cr, Mn, Fe, Ni, Cu, Zn, Cd, Pb ve Ca elementlerinin ortalama konsantrasyonları sırasıyla 297,58; 3,17; 97.24; 1864,96; 3,80; 1,32; 9,84; 0;08; 2,46; 32,04 mg kg-1 olarak tayin edilmiştir.

At present, it is very important to use hyperaccumulator plants to clean soils contaminated with heavy metals (phytoremediation method) and to identify plants with this characteristic. In this work, it is studied to detect the ability of accumulating heavy metal (hyperacumulator) of some plants in their bodies. For this purpose, specimens of the species of Hypericum scabrum, Achillea vermicularis, Anchusa azurea var. azurea, Malva sylvestris, Alkanna orientalis var. orientalis, Medicago sativa subsp. sativa which grow around the Solid Waste Integrated Disposal Facility located in Bellektepe, Tahtali Village, Güroymak District, Bitlis Province were collected in 2017. The root, stem, leaf and flower of these plants, and soil samples taken from the areas where these species are grown were studied on the basis of the contents of calcium (Ca), magnesium (Mg), copper (Cu), lead (Pb), zinc (Zn), chromium (Cr), nickel (Ni), iron (Fe), manganese (Mn) and cadmium (Cd) were investigated. The heavy metal analyzes on these samples were made using ICP-MS. The heavy metal analyzes on these samples were made using ICP-MS. The mean concentrations of the elements Fe, Cu, Mg, Cr, Cd, Mn, Ni, Zn, Pb and Ca in soil samples were determined as 297.58, 3.17, 97.24, 1864.96, 3.80, 1.32, 9.84, 0.08, 2.46, 32.04 mg kg-1 respectively.