Rekabet Hukununda hakim durum ve hakim durumun kötüye kullanılması

Abstract

4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun anayasal dayanağını; devlete; piyasadaki kartelleşmeyi ve tekelleşmeyi önleyerek rekabeti koruma görevini yükleyen 1982 Anayasası'nın 167. maddesinden almaktadır. Nitekim Anayasa'nın 167/1 maddesi gereğince; ?Devlet; para, kredi, sermaye, mal ve hizmet piyasalarının sağlıklı ve düzenli işlemelerini sağlayıcı ve geliştirici tedbirleri alır; piyasalarda fiili veya anlaşma sonucu doğacak tekelleşme ve kartelleşmeyi önler.?Rekabet Kanunu'nun 4, 6 ve 7. maddeleri ile kartelleşme ve tekelleşmenin önüne geçmek için üç temel rekabet kuralı getirilmiştir. Bu üç temel rekabet kuralından ilki, teşebbüsler arası ?rekabeti sınırlayıcı anlaşma, uyumlu eylem ve teşebbüs birliği kararlarının yasaklanması? yoluyla piyasalardaki kartelleşmeyi engellemeyi hedeflerken; diğer ikisi, hakim durumun kötüye kullanılması ile hakim durum yaratan veya hakim durumu güçlendiren birleşme ve devralmaların yasaklanması, piyasalardaki tekelleşmeyi engellemek için getirilmiştir.Rekabet Kanunu'nun hakim durumun kötüye kullanılmasını yasaklayan 6. maddesi kanunun emredici hükümlerdendir. Bu çerçevede, Rekabet Kanunu'nun 6. maddesine ile ortaya çıkan hakim durumun kötüye kullanılması; rekabet ihlali yapıp yapmadığı araştırılan en az bir adet teşebbüsün olması, unsurun bir arada gerçekleşmesi; bu teşebbüs veya teşebbüslerin, ülkenin bütününde veya bir bölümünde ve belirli bir mal veya hizmet piyasasında hakim durumda olması, söz konusu teşebbüs veya teşebbüslerin hakim durum veya durumlarını kötüye kullanmış olmaları ile ortaya çıkmaktadır.Bu çalışmanın konusunu, Rekabet Kanunu'nda düzenlenen bu üç temel rekabet kuralından biri olan ?hakim durumun kötüye kullanılmasının yasaklanması? oluşturmaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde, teşebbüs ve hakim durum kavramlarının üzerinde durulup, ikinci bölümde hakim durumun belli başlı kötüye kullanma hallerine değinilecektir. Üçüncü bölümde ise rekabete aykırı sözleşme ve teşebbüs birliği kararlarının geçersizliği açıklandıktan sonra sonuç bölümünde bu çalışmanın neticesinde varılan başlıca sonuçlar sonuç kısmında belirtilecektir.

Law No.4054 of the Protection of the Competition takes its constitutional support from the article that is numbered 167 in the 1982 Constitutional Law which is giving the government the assignment of competitional protection while counteracting the cartelization and monopolization in the market.In fact, accrding to the Law No.167/1 ?Government takes the precautions in order to provide the cordinated manipulation of the money,credit,capital,good and the service market; it prevents the cartelization and monopolization of the that can be borned as a result of an agreement or an action in the markets.There has gotten three main competition law in order to prevent the cartelization and monopolization with the laws numbered 4,6 and 7 in the Competitional Law.While,the first one of these three competitional laws is planning on the prevention of cartelization by the way of ?banning the agreements that are confined,concerted actions and the decisions of the combination of attemption?;the other two laws are gotten in fullfillment in order to prevent the monopolization in he markets by the way of forbidding the associations and the acquisitions that support the creation or improvement of the commanding position with being used the commanding position in a bad manner.The 6.law of the Competition Law that povide the prohibition of the using the commanding position in a bad manner is one of the statutory legal decision.In this frame, the abusement of commanding position with the 6.law of Competition Law has become public appearance with being a minimum one attemption that is searched whether or not making the antitrust violation,becoming the factors in coexistence, having a controlling share in the whole or part of the country and on a specfic good or a service system, being abused the commanding position through these attemptions that are in the assesment role.This study?s topic is constituted by one of the main competitional law of the Competition Law that is the prohibition of the abusement of the commanding position.In the first part of the study,the concepts of attemption and commanding position are emphasized while in the second part the aspects of key details on the topic of the abusement of commanding position would be emphasized.On the other hand, in the third part after the explanation of the decisions invaliditieness of the attemption combination and the agreements that are against competition,at the result part the final conclusions that are found by this study would be emphasized at the end.