Enerji arzı güvenliği açısından Avrupa Birliği-Türkiye ilişkileri

Abstract

Bu çalışma enerji arzı güvenliği konsepti ve bu konseptin Avrupa Birliği-Türkiye ilişkilerindeki önemi üzerine yoğunlaşmaktadır. Geçtiğimiz dönem boyunca bu konu Avrupa Birliği-Türkiye enerji ilişkilerinde çoğunlukla Avrupa Birliği'nin Orta Doğu ve Hazar bölgesindeki petrol ve doğal gaz gibi fosil yakıt kaynaklarına ulaşımında Türkiye'nin bir geçiş ülkesi olarak oynayabileceği rolden dolayı öncelikli bir konumda olmuştur. Tez, böyle bir ilişkinin enerji arzı güvenliği eksenindeki uzun vadeli ikili ilişkiler için eksik bir yol olduğunu savunmaktadır. Bu konsept günümüzde sadece fosil enerji kaynaklarının uygun fiyata temin edilmesi açısından değil iklim değişikliği, yüksek yakıt fiyatları, tükenen petrol rezervleri, sosyal riskler hatta gıda ve su güvenliği gibi geniş bir çerçevede ele alınmaktadır. Bunlar acil olarak çözmek zorunda olduğumuz en önemli sorunlardır ve tümü de enerjiyle ilişkilidir. Bu nedenle insanlık yenilenebilir enerji üzerine kurulu sürdürülebilir bir enerji rejimine doğru ilerlemektedir ve en önemlisi buna Avrupa Birliği liderlik etmektedir. Fosil yakıtlar üzerine kurulu mevcut enerji rejimiyle birlikte enerji arzı güvenliği konsepti de değişmektedir, bu nedenle bu konuda Avrupa Birliği ile Türkiye arasındaki ikili ilişkiler de değişmelidir. Petrol ve özellikle doğal gaz ticaret yolları üzerindeki kritik coğrafi konumundan dolayı Türkiye'nin Avrupa Birliği için bir enerji transfer merkezi olarak öne çıkması doğaldır. Ancak bu ilişki tek yanlı olarak ele alınmamalı ve sürdürülebilir bir enerji rejimi için yenilenebilir enerji teknolojilerinin geliştirilmesine özel bir önem verilmelidir. Enerji politikalarının uzun vadeli karakteri ve Türkiye'nin yenilenebilir enerji konusundaki büyük potansiyeli nedeniyle konu daha da önem kazanmaktadır. Bu ana fikri savunmak için çalışmada geniş olarak somut olgulara ve istatistiki verilere dayanılmıştır.

This thesis focuses on the security of energy supply concept and the importance of this concept on the relationship between European Union-Turkey. Over the last decade, this subject had a priority position in European Union-Turkey external energy relations because of the potential role of Turkey for European Union as a transit country for fossil fuels like oil and gas sources of the Middle East and Caspian region. This thesis argues that this is a deficient way for a long-term bilateral relationship concerning security of energy supply. This concept doesn?t consider just getting fossil energy sources with a reliable price anymore; today, when we think about security of energy supply, we have to take into account the climate change, high fuel prices, diminishing oil resources, social risks even food and water security. These are the most important problems which we have to solve immediately and they are all related to energy. That?s why the humanity targets a sustainable energy regime which is based on renewable energy sources and most importantly, this is done under the leaderhsip of the European Union. The current energy regime which is based on fossil fuels is changing so the concept of security of energy supply and so the bilateral relations between European Union and Turkey on this subject have to change as well. Turkey has naturally become a central location for energy transfer for the European Union thanks to its critical geographical position on oil and especially natural gas trade routes. However, this relationship should not be considered unilaterally and for a sustainable energy regime, both sides should give special attention to the development of renewable energy technologies. The long term character of energy policies and the big potential of Turkey on renewable energy makes this subject more important. In the study, the facts and statistical data are widely used to defend this main idea.