Abuse of a dominant position in the framework of European Union and Turkish Competition Law Turkish petroleum market

Abstract

Bu çalışmada, Avrupa Birliği ve Türk Hukuku çerçevesinde, hâkim durumun kötüye kulanılması yolu ile rekabetin ihlal edilmesi konusu derinlemesine incelenmektedir. Bu bağlamda, örnek bir sektör olarak Türk Petrol Pazarı da ayrıca incelenecektir. Avrupa Birliği'nin kuruluş amacı olan ?ortak pazar` ilkesinin gelişmesinde, rekabet uygulamaları büyük önem arz etmektedir. Türkiye, Avrupa Birliği rekabet kuralları ışığında, 7 Aralık 1994 tarihinde Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanunu kabul etmiştir. Sonrasında, 5 Kasım 1997 tarihinde Rekabet Kurumu kurulmuştur.Bu çalışmada etkin rekabet tüm yönleri ile tanımlanmıştır. Rekabet hukukunun nasıl oluştuğu ve tarihsel gelişimi de ele alınacaktır. Avrupa Birliği Rekabet Hukuku, 81 ve 82. maddelerde düzenlenen iki temel rekabet ilkesi üzerine temellendirilmiştir. İlk olarak, iki ya da daha fazla firma arasında rekabeti kısıtlayıcı anlaşmaların ve kartel oluşturmanın yasaklanmış olması 81. maddede yasaklanmıştır. İkincisi ise, bu tezin ana konusu olan ve 82. maddede düzenlenen hâkim durumda olan şirketlerin bu durumlarını kötüye kullanmalarının yasaklanmış olmasıdır. Pazardaki hâkim durumun kötüye kullanılması, rekabet hukukunun en temel konularından birisidir. 82. maddede sayılan kötüye kullanma örnekleri sınırlı sayıda ve kısıtlayıcı değildir. Ayrıca hakim durum ve onun kötüye kullanılmasının en iyi şekilde anlaşılmasında, içtihat hukukunda belirtilen tanımların ve çıkarımların da rolü büyüktür. Bu nedenle, içtihatlarla oluşturulan hukuk, rekabet hukukunda hakim durumun kötüye kullanılması açısından son derece önem arz etmektedir. Hakim durumun, ürün pazarı ve coğrafi pazarın nasıl belirleneceği, içtihat hukukuyla ortaya konulmuştur. Türk Rekabet Kanunu'nun 6. maddesinde, 82. maddeyi model alacak şekilde kaleme alınmış olan, hakim durumun kötüye kullanılması konusu düzenlenmiştir. Bu tez, Türk rekabet hukuku uygulaması ile Rekabet Kurumu'nun örnek kararlarını içermektedir. Son olarak, rekabet hukukunun uygulama alanlarından Türk petrol sektörü de, ele alınacaktır.

This thesis studies the abuse of dominant position in the framework of European and Turkish Competition Law. Also, Turkish Petroleum Market as an example sector in Turkish competition practise will be analysed. Competition law is a very important factor for the European Union so as to facilitate the creation of a single market within its realm. In the light of the European Union Competition rules, Turkey adopted ?The Act on the Protection of Competition? on December 7, 1994. Afterwards the Competition Board was established on November 5, 1997.Effective competition will be analysed with its all aspects. How the competition law was created and its historical background will be given. Article 81 and Article 82 of EC Treaty outline the primary framework for the regulation of Competition in the European Union. Firstly, agreements between two or more firms which restrict competition and cartel between competitors which may involve price-fixing or market sharing are prohibited by Article 81. Secondly, the Article 82, the main subject of the thesis, prevents undertakings that hold a dominant position in a market from abusing that position. Abuse of market power is a central concern of competition law. The list of types of abuse in the Article 82 is non-exhaustive; so certain types of conduct constituting abuse of a dominant market position have evolved by European Court of Justice. Also, to fully understand the idea of dominant position and its abuse, this idea must be wieved in the context of of its application and definition in the European Court of Justice case law. For this reason, the case law is the crucial point to determine the dominance. How the dominance, product market and geographic market will be determined will be analysed in the light of the respective case law. Turkish Competition regulates abuse of dominant position in the Article 6 which is modeled on the relevant text of Article 82. This thesis gives examples from Turkish practise and some important decisions of Turkish Competition Board. Finally, Turkish petroleum sector, as an example sector, is examined with its abusing practices.