Anonim ortaklık yönetim kurulu üyelerinin hukuki sorumluluğunda farklılaştırılmış teselsül

Abstract

Bu tez kapsamında, anonim ortaklıklar yönetim kurulu üyelerinin hukuki sorumluluğu ve üyelerin müteselsil sorumluluğu bakımından Hukukumuza yeni giren ?farklılaştırılmış teselsül? anlayışı, Türk Ticaret Kanunu Tasarısı dikkate alınarak incelenmiştir.Tezin birinci bölümünde, hukukta sorumluluk kavramı, kusur sorumluluğu, kusursuz sorumluluk, bireysel ve müteselsil sorumluluk başlıkları altında incelenmiş; bu bağlamda, eksik teselsül, tam teselsül ve farklılaştırılmış teselsül anlayış ve uygulamalarına, karşılaştırmalı hukuktan da örneklerle yer verilmiştir.Tezin ikinci bölümünde, öncelikle anonim ortaklık yönetim kurulu üyelerinin sorumluluğu, Kanun ve Tasarı ışığında karşılaştırmalı şekilde incelenmiş, bu kapsamda Tasarı ile anonim ortaklıklar hukuku alanında öngörülen yenilikler ele alınmıştır. Ayrıca, anonim ortaklıklar yönetim kurulu üyelerinin sorumluluğu bakımından, Tasarı ile benimsenen teselsül anlayışı olan farklılaştırılmış teselsül kavramına yer verilmiştir.Üçüncü bölümde, Anonim ortaklık yönetim kurulu üyelerinin Türk Ticaret Kanunu ve Tasarısı ile Bankacılık Kanunu ışığında sorumluluk hallerine yer verilerek, sorumluluğa hakim olan prensipler ile farklılaştırılmış teselsül ilkesi gerekçeleri ile birlikte ele alınmıştır.Dördüncü bölümde ise, Tasarı'nın kabulü ile birlikte, sorumluluk hukuku bakımından, anonim ortaklıklar hukukunda yeni bir dönemin başlangıcı olması muhtemel farklılaştırılmış teselsül anlayışı, anonim ortaklık yöneticileri açısından geçerli müteselsil sorumluluk anlayış, pratik ve uygulamaları bakımından tartışmaya açılmıştır.Tez çalışmasının amacı, Türk Hukuku'nun önemli bir parçası olan Ticaret Hukuku'nda, anonim ortaklıklar yönetim kurulu üyelerinin sorumluluğu ile ilgili olarak Tasarı ile öngörülmekte olan yeniliklerin ve özellikle mevcut müteselsil sorumluluk anlayışı yerine benimsenen farklılaştırılmış teselsül kavramının getireceği uygulamaların tespitidir. Bu kapsamda, özellikle İsviçre Hukuku'ndaki gelişmeler ele alınmış, Tasarı gerekçelerine değinilmiş, Ülkemizdeki mevcut uygulamalar incelenerek, konu Kurumsal Yönetim İlkeleri bağlamında da incelenmiştir.Anonim ortaklık yöneticileri bakımından getirilen ve bir süredir İsviçre'de uygulama alanı bulan bu yeni ilkenin, her ne kadar zarar görenin tazmin edilmesi açısından bir zayıflama gibi görülse de, zarar veren müteselsil sorumlular açısından daha hakkaniyetli bir sonuç doğuracağı kanaatine varılmıştır. Ayrıca, Tasarı'da farklı ve yeni bir şekilde yer alan anonim ortaklık yönetim kurulu üye sorumluluğu, Kurumsal Yönetim İlkeleri ve bağımsız yönetici kavram ve uygulamalarının yerleşmesi bakımından da isabetli görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Anonim Ortaklık, Yönetim Kurulu, Türk Ticaret Kanunu Tasarısı, Müteselsil Sorumluluk, Farklılaştırılmış Teselsül.

Within the context of this thesis, legal liabilities of the members of board of directors of joint stock companies and the concept of ?differentiated solidarity? that is newly entered into our Law in terms of the joint liabilities of the members are examined by considering the Turkish Commercial Code Draft.In the first section this thesis, the liability concept in law are examined under the titles of defect liability, strict liability, individual and joint liabilities; in this context, inadequate solidarity, full solidarity and differentiated solidarity concepts and applications are taken place in this thesis with some cases from comparative law.In the second section of this thesis, first of all the liabilities of the members of board of directors of joint stock companies are examined under the light of Code and Draft in comparative way. In this context, the Draft and the innovations foreseen in the field of joint stock company law have been discussed. Besides, the differentiated solidarity concept are mentioned in this section as being the solidarity concept adopted with the Draft in terms of the liabilities of the members of board of directors of joint stock companies.In the third section, the principles dominating the liability and the principle of differentiated solidarity are handled with reasons by giving place to the liability situations of the members of board of directors in the light of Turkish Commercial Code and Draft and Banking Law.In the fourth section of this thesis, the concept of differentiated solidarity which shall be the potential beginning of a new period in law of corporation law in terms of law of liability with the adoption of the Draft and the joint liability concept which is effective for directors of joint stock companies are brought up for discussion in terms of practice and applications.The purpose of this thesis study is to determine the applications brought by the differentiated solidarity concept which is adopted instead of the innovations foreseen by the Draft related with the liabilities of members of board of directors of joint stock companies and especially by the current joint liability concept in Commercial law as an important part of Turkish Law. In this context, especially the improvements in Swiss Code are handled and the issue is analyzed in the content of Corporate Governance Principles by analyzing the current applications in our country.Although this new principle, which is brought by the directors of joint stock companies and found an application field in Switzerland for a while, is seen as a weakening for the purpose of compensating the aggrieved person; the conclusion was reached here that this principle shall not give a result more fair for the damaging joint liable. Besides, the liability of members of board of directors of joint stock company which is taken place in Draft in different and new form are seen appropriate also for the settlement of Corporate Governance Principles and independent director concept and applications.Keywords: Joint Stock Company, Board of Directors, Turkish Commercial Code Draft, Joint Liability, Differentiated Solidarity.