Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerini bazı değişkenlere göre incelemektir. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Mardin il merkezindeki okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lisede görev yapan öğretmenler; örneklemini ise 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Mardin il merkezinde görev yapan 1483 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmanın verileri araştırmacının geliştirdiği kişisel bilgi formu ile Diker Coşkun (2009)tarafından geliştirilen `Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri Ölçeği`nden elde edilmiştir. Elde edilen verilerin analizi için SPSS-22.0 paket programı kullanılmıştır. Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerine ilişkin puanlarını bulmak için betimsel istatistikler; bu puanların değişkenlere göre anlamlı farklılık gösterip göstermediğini tespit etmek için, gruplar normal dağılım göstermediğinden, bağımsız iki kategorilerde Mann Whitney U testi ile bağımsız üç ve daha fazla kategorilerde Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır. Karşılaştırmalar sonrasında anlamlı bir fark çıkması sonucunda Mann Whitney U testi kullanılarak farkın kaynağı tespit edilmiştir. Araştırmaya ilişkin şu sonuçlara ulaşılmıştır: - Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimleri yüksek düzeydedir. - Öğretmenlerin motivasyon, sebat, öğrenmeyi düzenlemede yoksunluk, merak yoksunluğu alt boyutlarında yaşam boyu öğrenme eğilimleri yüksek düzeydedir. - Öğretmenlerin, cinsiyet değişkenine göre yaşam boyu öğrenme eğilimlerinde anlamlı farklılık yoktur. - Öğretmenlerin, branş değişkenine göre yaşam boyu öğrenme eğilimlerinde anlamlı farklılık vardır. Araştırma bulgularına göre; ingilizce, coğrafya, resim, okul öncesi ve sosyal bilgiler öğretmenleri diğer branşlara göre daha yüksek yaşam boyu öğrenme eğilimi gösterirken; özellikle Almanca, Arapça, biyoloji, teknoloji ve tasarım, beden eğitimi, kimya, müzik, fizik, din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin tüm diğer branşlara göre düşük olduğu görülmektedir. - Öğretmenlerin, mesleki kıdem değişkenine göre yaşam boyu öğrenme eğilimlerinde anlamlı farklılık yoktur. - Öğretmenlerin, görev yapılan okul değişkenine göre, yaşam boyu öğrenme eğilimlerinde anlamlı farklılık vardır Araştırma bulguları; lisede görev yapan öğretmenlerin, okul öncesi, ilkokul ve ortaokulda görev yapan öğretmenlere göre daha düşük yaşam boyu öğrenme eğilim puanı elde ettiğini göstermektedir. - Öğretmenlerin, lisansüstü eğitim yapma isteğine ve kişisel ve mesleki gelişim ile ilgili kurs, seminer, sempozyum gibi çalışmalara katılma isteğine göre yaşam boyu öğrenme eğilimlerinde anlamlı farklılık vardır. - Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimleri motivasyon, öğrenmeyi düzenlemede yoksunluk, merak yoksunluğu boyutlarında cinsiyete ve mesleki kıdeme göre anlamlı bir fark yokken; öğretmenlerin branş, görev yapılan okul lisansüstü eğitim yapma isteğine ve kişisel ve mesleki gelişim ile ilgili kurs, seminer, sempozyum gibi çalışmalara katılma isteğine göre yaşam boyu öğrenme eğilimlerinde anlamlı farklılık vardır. Bunun yanında sadece sebat boyutunda cinsiyete göre anlamlı bir fark yokken; mesleki kıdem dâhil diğer değişkenlere göre anlamlı farklılık vardır. Anahtar Sözcükler Yaşam boyu öğrenme, yaşam boyu öğrenme eğilimleri, motivasyon, sebat, öğrenmeyi düzenleme, meraklılık, öğretmen.

The aim of this research is to analyse the life-long learning tendencies of teachers in terms of some variables. Screening model has been used in the research. The population of the research consists of the pre-school, elementary, secondary, and high school teachers in Mardin city centre, while the sample comprises of 1483 teachers who have worked in Mardin city centre in the 2015-2016 years of education. The data for the research have been obtained from the personal details forum which has been developed by the researcher and from the `Scale for Life-Long Learning Tendencies`, which has been developed by Diker Coşkun (2009). SPSS-22.0 packaged software has been used for the data obtained to be analysed. Descriptive statistics have been used so as to determine the scores of teachers' tendencies related to life-long learning; and to find out if these scores present meaningful differences in accordance with variables has been used Mann Whitney U test in two independent categories, and Kruskal Wallis H test in three or more ones, for the groups did not present normal distribution. Following the comparisons has been figured out the source of the difference by using Mann Whitney U test as a result of attaining a meaningful difference. The following results have been attained: - Life-long learning tendencies of the teachers are of high level. -Motivation, persistence, deprivation in organising learning and curiosity are of low level while life-long learning tendencies are of high stages. -In terms of gender variable, there is no meaningful difference with teachers' life- long learning tendencies. - There is meaning meaningful difference with life-long learning tendencies of teachers' considering their branches. According to research findings, the teachers of English, geography, art, pre-school and social studies show higher life-long learning tendencies compared to other branches while German exclusively; Arabic, biology, technology and design, physical education, chemistry, music, physics, education of religion and ethics teachers show lower life-long learning tendencies compared to all the other branches. -Considering teachers' professional seniority variable, there is no meaningful difference in their life-long learning tendencies. - Considering the school worked for variable, there is meaningful difference in life- long learning tendencies of teachers. Research findings show that high-school teachers attain lower scores of life-long learning tendencies compared to pre-school, elementary and secondary school teachers. - There is meaningful difference in life-long learning tendencies of teachers considering their wishes for taking master degree, taking part in courses, seminars and symposiums related to their individual and professional development. - While there is no meaningful difference in life-long learning tendencies of teachers considering their motivation, deprivation in organising learning, lack of curiosity in terms of gender or professional seniority; there is substantive difference in their life-long learning tendencies considering branches, school worked for; wish for doing master degree, taking part in individual and professional development courses, seminars and symposiums. Besides, there is no meaningful gender-related difference considering persistence, while there is, including professional seniority, meaningful difference regarding all other variables. Key Words Life-long learning, life-long learning tendencies, motivation, persistence, organising learning, curiosity, teacher.