Beyond budgeting: Examination of applicability and potential impacts in Turkey

Abstract

Bütçeler, işletmenin tümü için belirli bir dönem içinde ulaşılması beklenen karı, nakit akışlarını ve finansal durumu gösteren detaylı bir faaliyet planı olarak tanımlanmaktadır. Bütçeler tarihsel gelişimi içinde yönetimin planlama ve kontrol işlevleri içerisinde anahtar rol oynamıştır. Ancak son yıllarda birtakım eleştiri ve tartışmalarla karşı karşıya kalmıştır. Bu eleştiriler, geleneksel bütçe uygulamasının oldukça zaman alıcı, değişime hızlı uyum sağlayamayan, işletme stratejisinden uzak, müşteri tatmininden çok satış hedeflerine odaklanmış ve kimi zaman etik olmayan davranışlara imkân veren bir uygulama olması yönündedir. Tüm bu eleştiriler Beyond Budgeting (BB) yaklaşımını ortaya çıkartmıştır. Beyond Budgeting yaklaşımı, geleneksel bütçe uygulamasına karşı geliştirilmiş oldukça farklı bir yönetim modelidir. Yaklaşımın savunucuları, geleneksel bütçe uygulamasının yarattığı tatminsizliği ortadan kaldırabilmek ve Bütçesiz Yönetim Modeli olarak kavramlaştırabileceğimiz yaklaşımı geliştirmek amacıyla 1998 yılında `Beyond Budgeting Çalışma Grubunu` (Beyond Budgeting Round Table-BBRT) kurmuşlardır. BBRT önde gelen kuruluş, iş profesyonelleri ve akademisyenlerden oluşan geniş bir ağı kapsayan güçlü bir küresel üyelik programı inşa etmiştir. Heyet, işletmelere bu yaklaşımı anlamaları, değerlendirmeleri ve uygulamaları konusunda da eğitim ve seminerler düzenlemektedir.Bu çalışmanın amacı işletmeler için önemli bir planlama ve kontrol aracı olarak görülen işletme bütçelerinin günümüz koşullarında gereksinimlere yeterince cevap verememesi ve bunun sonucunda yeni bir yönetim aracı olarak önerilen Bütçesiz Yönetim (Beyond Budgeting) yaklaşımının ayrıntılarıyla incelemektir. Çalışmanın uygulama kısmında, 24 üst düzey yönetici ile mülakatlar yapılarak, bütçe uygulamalarının düzeyi ve Bütçesiz Yönetim Modeli Yaklaşımı'nın uygulanabilirliği ve olası etkileri konusunda görüşleri alınmıştır. Görüşmeler neticesinde mülakat yapılan yöneticilerin görüşleri çerçevesinde Türkiye'de bütçe uygulamalarının devamlılığı ve bütçesiz yönetim modeli konusundaki görüşleri yorumlanmıştır.

Budgets have historically played a key role in planning and control of the management. However, budgets have faced criticisms about their role. These criticisms are that the budges are time consuming, not-adaptive to change, far from business strategy, focused on the sales targets rather than customer satisfaction and susceptible to unethical behaviors. These criticisms gave birth to the Beyond Budgeting (BB) approach. Beyond Budgeting is a profoundly different management model that is developed as a reaction to traditional budgeting practice. Defenders of that approach have founded the Beyond Budgeting Round Table in 1998 to address the dissatisfaction caused by traditional budget practice and to develop an approach that may be called as `Management Model without Budgeting`. BBRT established a strong global membership program involving a broad network of leading organizations, professionals and academicians.This study aims to examine in detail the Beyond Budgeting approach, which is suggested as a new management tool to remedy the unfitting nature of the traditional budgeting -once regarded as a key planning and control device for companies- to today's requirements. The study used interviews with 24 senior managers to investigate the level of budget practices, to evaluate the feasability of Management Model without Budgeting as well as its impacts on the businesses. Based on the interviews, views of these managers on the continuity of budgeting practices in Turkey and on the management model without budgeting have been discussed and interpreted.