1950-1965 yılları arası Türkiye-Mısır ilişkileri

Abstract

Kitap, makale ve gazete arşivleri gibi ikinci el kaynaklara dayanan bu çalışmada, 1950-1965 arası yaşanan Türkiye-Mısır ilişkileri ve bununla bağlantılı dış politikayla ilgili konular irdelenmiştir. Amaç, tek parti iktidarıyla sonraki koalisyon hükümetlerinin icraatlarının karşılaştırılarak farklı hükümet sistemlerinin dış politikalarında istikrar ya da başarı ilkesini nasıl ve hangi ölçüde uygulayabildiklerinin anlaşılmasıdır. 1950-1960 yılları arasında tek parti iktidarının Mısır özelinde uyguladığı dış politikaların koalisyon hükümetleri ile karşılaştırılması sonucu istikrarsız olduğu saptanmış fakat bu istikrarsızlığın bir başarı getirip getirmediği sorusunu ayrıca ortaya çıkarmıştır. 1961-1965 yılları arası koalisyon hükümetleri ise kendisinden önceki hükümete yapılan askeri darbenin etkisinde kalarak pasif bir dış politika izlemiştir. Ülkede yaşanan bu olağanüstü gelişmeler doğrultusunda pasif bir politika izlemek zorunda kalan koalisyon hükümetleri dönemini, siyaset biliminde kabul edilmiş olan koalisyon hükümetleri yapısında değerlendirmek mümkün olamamış, dış politikada istikrarlı ya da istikrarsız bir politika izlediği yargısına varılamamıştır. Bu çalışmanın gerek Türkiye-Mısır ilişkilerine ilişkin çalışmalara, gerekse Türkiye'nin Ortadoğu politikasıyla ilgili yapılacak araştırmalara katkı sağlaması ümit edilmiştir.

This thesis, carried out mainly by using secondary sources, such as books and articles and archival research, deals with the relations between Turkey and Egypt and related issues in foreign policy between 1950 and 1965. The aim of the thesis is to examine the outcome of the single party regime (1950-1960) and those of the following coalition governments (1961-1965) on foreign policy making and understand to what extent the different governmental systems realized stability and success when a specific bilateral relations are considered. Consequently, in the thesis, it is determined that the foreign policy of the single party government was quite unstable compared to that of the coalition governments between 1961 and 1965. But it is also arguable whether this stability brought any success regarding foreign policy. Influenced by the military coup executed against the previous government, the coalition governments between 1960 and 65 pursued a passive foreign policy. Therefore, the passive policies of the coalition governments, which were the result of extraordinary factors in Turkey, do not fit into the general models of coalition governments in political science. Therefore, it did not possible to judge whether the coalition governments pursued a stable or unstable policy between the period of 1961-1965. This thesis will hopefully contribute to the field of Turkish- Egyptian relations and the research on Turkey's Middle East policy.