Endüstri 4.0`a geçişte olgunluk modeli oluşturulması ve yol haritasının belirlenmesi: Türkiye`de KOBİ`ler üzerine bir çalışma

Abstract

Endüstri 4.0 vizyonu, şirketlerin değer zincirinin tamamını kapsayacak şekilde bir ekosistem kurarak, insanlar da dahil olmak üzere her nesneye dijital bir kimlik kazandırarak, dışarıdan herhangi bir müdahale olmadan, bütün operasyonel süreçlerde birbirleriyle haberleşmesini kurgulamaktadır. Bu tarz bir üretim anlayışı özellikle KOBİ'ler için ulaşılması güç ve gelecekçi gelse de değişim kaçınılmazdır. Bu yüzden şirketler, Endüstri 4.0 kavramlarını anlayabilmeleri ve doğru bir şekilde uygulayabilmeleri için yol haritasına ihtiyaç duymaktadır. Bu çalışmada yenileme tekniğini kullanarak Türkiye'de bulunan KOBİ'lerin Endüstri 4.0'a hazırlık seviyesini ölçmek için özgün bir olgunluk modeli geliştirilmiştir. Model'in geliştirilmesinde Analitik Hiyerarşi Prosesi kullanılarak her boyutun ve öğenin ağırlıkları bilimsel olarak ispatlanmıştır. Bilindiği kadarıyla, bu çalışma Endüstri 4.0 ağırlık hesaplamasında sayısal bir analizin kullanılması anlamında bir ilktir. Model toplamda 9 boyut, 33 olgunluk öğesi ve 5 seviyeden oluşmaktadır. Elde edilen bulgulara göre, 'Strateji ve Organizasyon' boyutu KOBİ'ler için en önemli alan olmakla birlikte; kriter bazında bakıldığında 'Yol Haritası' ve 'Üretim Yazılımları' en önemli öğeler olarak görülmektedir. Modelde sonucunda elde edilen Endüstri 4.0 indeksi, olgunluk seviyesini belirlerken kullanılmıştır. Model pilot uygulama olarak farklı sektörlerden iki ayrı firmada denenmiş olup; pratikte uygulanabilirliği ve güvenilirliği ispatlanmıştır.

The vision of Industry 4.0 is building an integrated ecosystem between value chain where every item and human in the plant have a digital identification in production and works accordingly without any external intervention by communicating with each other in every operation. Although such concept of manufacturing may sound futuristic to many companies especially SMEs; the change is inevitable; therefore, organizations need a roadmap to clearly understand the concepts and effectively execute the applications of Industry 4.0. In this study, a novel Industry 4.0 Maturity Model was developed via iteration technique to assess the readiness of SME's in Turkey within the concept of Industry 4.0. The model utilizes Analytic Hierarchy Process to calculate weights of dimensions and maturity items. The model has 9 different dimensions and 33 correlated items with 5 maturity stages. This study is the first to calculate weights of Industry 4.0 maturity items using scientific method. First findings showed that `Strategy and Organization` dimension has the highest impact on maturity level along with the items of `Manufacturing Software`, and `Industry 4.0 Roadmap`. Maturity model also revealed the Industry 4.0 index of the company that is used to designate the maturity stage. The results of model application on two companies in different industries showed that the developed model is reliable and practicable.