Ebeveynlerin çocuk besleme tutum ve davranışlarının çocuğun vücut kütle indeksi üzerine etkisi

Abstract

Bu araştırmada ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin (6-7 yaş grubu) ebeveynlerinin çocuğun beslenmesindeki tutum ve davranışları ile çocuğun vücut kütle indeksi arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmaya, Balıkesir ili Susurluk ilçesindeki ilkokul birinci sınıfa giden 6-7 yaş arası 143'ü erkek ve 211'i kız olan toplam 354 çocuk ve ebeveynleri dahil edilmiştir. Balıkesir İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve Bahçeşehir Üniversitesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu'ndan alınmış olan 2019-05/08 numaralı etik kurul iznini takibenebeveynlere belirlenen ölçekler uygulanmıştır.Katılımcıların; genel özellikleri ve beslenme alışkanlıkları araştırmacı tarafından hazırlanan anket formu ile elde edilmiştir. Ebeveynlerin çocuk besleme tutum ve uygulamaları Çocuk Besleme Anketi (ÇBA) kullanılarak saptanmıştır. Çocuk Besleme Anketi ebeveynlerin çocuk besleme davranışlarının değerlendirilmesinde en fazla tercih edilen ölçütlerindendir. Ebeveynlerin ve çocukların antropometrik ölçümleri yapılmış ve Vücut Kütle İndeksi (VKİ) değerlendirilmiştir. Araştırmanın verileri ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin velilerinin verdikleri cevaplardan oluşmuştur.Araştırma verileri toplandıktan sonra analiz edilmek üzere bir araya getirilmiş ve SPSS istatistik paket programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma kapsamına alınan çocukların yüzde 54,8'i normal ağırlıkta, yüzde 13'ü şişman/obez, yüzde 12,4' ü hafif şişman/kilolu, yüzde 11,9'u zayıf ve yüzde 7,9'u ise çok zayıftır. Ebeveynlerin ÇBA alt boyutundan aldıkları puanların korelasyonlarına göre; çocukların VKİ değeri arttıkça ebeveynlerin ölçeğin 'algılanan aile vücut ağırlığı' ve 'algılanan çocuk vücut ağırlığı' alt boyutlarından aldıkları puanlar artmaktadır (p<0,05). Erkek çocukların ebeveynlerinin ÇBA'nın 'algılanan aile vücut ağırlığı' ve 'algılanan çocuk vücut ağırlığı' alt boyutlarından aldıkları puanlar kız çocuklarının ebeveynlerinin puanlarına kıyasla anlamlı olarak daha yüksektir (p<0,05). Ayrıca ebeveynlerin cinsiyetleri ile çocuk besleme anketi alt boyutlarından aldıkları puanlar arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki görülmemiştir (p>0,05). Çocuk beslenmesi konusunda bilgi alan ebeveynlerin ÇBA'nın 'kısıtlama' ve 'algılanan aile vücut ağırlığı' alt boyutundan almış oldukları puanlar bilgi almamış olan ebeveynlere kıyasla daha yüksektir (p<0,05). Ebeveynlerin çalışma durumu ile çocuk besleme anketi alt boyutlarından aldıkları puanlar arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir sonuç saptanmamıştır(p>0,05). Ek olarak ailedeki kişi sayısı arttıkça ebeveynlerin ÇBA'nın 'algılanan aile vücut ağırlığı'alt boyutundan almış oldukları puanların düştüğü görülmüştür(p<0,05). Ebeveynlerin eğitim düzeyi, çocuk besleme anketinin algılanan çocuk vücut ağırlığı' ve 'yeme baskısı' alt boyutlarıyla istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuştur (p<0,05).

In this research; elementary school 1st grade students the relationship between the families attitudes and behaviors of child nutrition and the child's body mass index were examined. Totally 354 elementary school 1st grade students from Susurluk district of the province of Balıkesir between 6-7 years of age have participated in there search along with their families and the sample group consisted of 143 boys and 211 girls. The 2019-05/08 numbered ethics committee permission is taken from Balıkesir City Provincal Directorate of National Education and Bahcesehir University Clinical Research Institute and after this procedure designated scales applied to the adults.The participant's general characteristics, nutritional habits have been obtained with the help of a questionnaire prepared by researcher. Child feeding attitudes and behavior of families were determined using 'Child Feeding Questionnaire-CFQ'. Anthropometric measurements of families and children were taken and body mass index (BMI) was evaluated. The data of the researchconsist of the answers of primary school 1st class students families. After all of the research data collected, these data brought together for analyzing and evaluated via package SPSS statistics application. The questionnaire results revealed that, 54.8 percent of the children have normal weight, 13.0 percent of the children obese, 12.4 percent of the children are overweight, 11.9 percent of the children are thin and 7.9 percent of the children are extremely thin. The correlation analysis between 'CFQ' results subdimension scores show that as the BMI of childs increase, the scores of the 'CFQ' subdimensions, 'Perceived Parent Weight' and 'Perceived Child Weight', increase as well (p<0.05). In our 'CFQ', the scores of the parents of the boys from 'Perceived Parent Weight' and 'Perceived Child Weight' subscales were significantly higher than the scores of the parents of the girls (p <0.05). In addition, according to this research there are no meaningful relation between adultssex and 'CFQ' scores (p>0.05). Parents who received information about child nutrition had higher scores on the 'Restriction' and 'Perceived Parent Weight' subscales of the 'CFQ' than the uninformed parents (p<0.05). No statistically significant result was found between the working status of the parents and the scores they received from the 'CFQ' (p>0.05).As the number of people in the family increased, the scores of the parents 'Perceived Parent Weight' subscale of the 'CFQ' decreased (p <0.05). In addition, the education level of the parents was found to be statistically significant with the 'Perceived Child Weight' and 'Pressure to Eat' subscales of the 'CFQ' (p <0.05).