Eğitim örgütlerinde işe yabancılaşma ve öfke ilişkisi (Şişli Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi)

Abstract

Bu araştırma, eğitim örgütlerinde yabancılaşma ve öfke ilişkisini, öğretmen görüşlerine dayanarak ortaya koymayı amaçlamaktadır. Veriler İstanbul Şişli Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi'nde görev yapan, 146 öğretmenden toplanmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modeli niteliğinde, korelasyonel bir çalışmadır. Araştırma için gereken verileri toplamak üzere, Elma (2003) tarafından hazırlanan `Öğretmen İşe Yabancılaşma Ölçeği` ve Spielberger (1988) tarafından hazırlanıp, Özer (1994) tarafından çevirisi ve uyarlaması yapılan `Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Ölçeği` kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS programında çözümlenmiştir. Her iki ölçekten elde edilen bulguların, cinsiyet, branş ve mezuniyet değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek üzere t-testi; yaş ve meslekte çalışma süresi değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek üzere tek yönlü varyans analizi (ANOVA) uygulanmıştır.Araştırma sonucunda; öğretmenlerde, işe yabancılaşma ile sürekli öfke düzeyi ve öfke içte boyutu arasında, orta düzeyde, pozitif yönlü, anlamlı ilişki tespit edilmiştir. İşe yabancılaşma ile öfke kontrol boyutu arasında düşük düzeyde, pozitif yönlü, anlamlı ilişki tespit edilmiş, öfke dışta boyutu arasında ise anlamlı ilişki tespit edilememiştir. Ayrıca, öğretmenlerin yabancılaşma duygusunu, en çok okula yabancılaşma boyutunda yaşadığı ve öfke ifade tarzlarından, en sık öfke kontrolünü kullandıkları tespit edilmiştir.Yabancılaşma ile öfke arasındaki ilişkiye yönelik elde edilen bu sonuçlar, öğretmenlerin işe yabancılaşma düzeylerini azaltmaya yönelik yapılacak iyileştirmelerin, sürekli öfke düzeylerinin de azalmasını sağlayacağını göstermektedir. Bu yöntemle, okullardaki öğretmen kaynaklı fiziksel ve psikolojik şiddetin önlenmesine katkı sağlanabilir.Anahtar Kelimeler: İşe Yabancılaşma, Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı, Meslek Lisesi

This research aimed to determine the correlation of anger and alienation in educational organizations on the basis of perceptions of teachers. Data was collected from 146 teachers who worked in Şişli Vocational High School, İstanbul. The research was a correlational study which had a quality of relationship survey model.In order to collect the data necessary for the research, 'The work alienation scale ' by Elma ( 2003) and 'The scale of constant anger and anger expressions styles' which was prepared by Spielberger (1998) and translated and adapted by Ozer ( 1994) were conducted. The SPSS(statical package for social sciences ) was used to analyse the data gathered by the research instruments. The t - test was used in order to determine whether the results of both scales varied according to sex, subject area and graduation variables. Also, Variance analysis (one - way ANOVA) was used in order to determine whether the results of both scales varied according to age and occupation period variables.The research results indicated that there was meaningful, medium level, positive sided correlation between the dimensions of work alienation and constant anger level with the dimensions of inward anger among the teachers. It was also found that there was meaningful, positive sided, low level correlation between the dimensions of work alienation and constant anger management level. However, there was not found any meaningful correlation between the dimensions of outward anger and work alienation. Besides, the research results showed that teachers feel alienation mostly in terms of school alienation and from the anger expression styles, they used anger control most frequently.Keywords: Work Alienation, Constant Anger and Anger Expression Styles,Vocational Schoo