İlkokul öğretmenlerinin maruz kaldığı psikolojik yıldırma ile işe yabancılaşma arasındaki ilişki (İstanbul ili Avcılar ilçesi örneği)

Abstract

Bu araştırma, ilkokul öğretmenlerinin maruz kaldığı psikolojik yıldırma ile işe yabancılaşma arasındaki ilişkiyi öğretmen görüşlerine dayanarak ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırma verileri İstanbul ili Avcılar ilçesindeki ilkokullarda görev yapan 262 sınıf öğretmeninden toplanmıştır. Araştırma tarama modeli ile yapılmış, korelasyonel bir çalışmadır. Araştırma verilerini toplamak için öğretmenlerin psikolojik yıldırma düzeylerini ölçmek üzere; Gökçe (2006) tarafından geliştirilen `İş yerinde yıldırma ölçeği` ile öğretmenlerin işe yabancılaşma düzeylerini ölçmek için Elma (2003), tarafından geliştirilen ` İşe yabancılaşma ölçeği` kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler SPSS (Statistical Package for Social Sciences) for Windows 21.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Her iki ölçekten elde edilen bulguların, eğitim düzeyi, mesleki kıdem ve yaş değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek üzere tek yönlü varyans analizi (ANOVA), cinsiyet ve medeni durum değişkenine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için t-testi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda; ilkokul öğretmenlerinin maruz kaldığı psikolojik yıldırma düzeyi ile güçsüzlük, anlamsızlık ve yalıtılmışlık alt boyutları arasında pozitif yönde güçlü bir ilişki bulgulanırken, psikolojik yıldırma düzeyi ile okula yabancılaşma alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir. Ayrıca araştırmada öğretmenlerin psikolojik yıldırma düzeyini `Çok zayıf` olarak yaşadıkları, işe yabancılaşma boyutunda ise en çok `okula yabancılaşma` alt boyutunu `Orta` düzeyde yaşadıkları tespit edilmiştir. Araştırma bulguları göstermektedir ki; İlkokul öğretmenlerinin maruz kaldığı psikolojik yıldırma düzeyi arttıkça, işe yabancılaşma düzeyi de artmaktadır. Bunun için, örgütlerde psikolojik yıldırmanın önlenmesi amacıyla tedbirler alınması, tüm toplumun katlanmak zorunda olduğu olumsuz sonuçların bertaraf edilmesine katkı sağlar.Anahtar Kelimeler: Psikolojik Yıldırma, İlkokul, İşe Yabancılaşma

This research is aimed at explaining the relationship between primary school teachers who are exposed to psychological intimidation (mobbing) and work alienation taking the teacher's views into account. The research data was collected from 262 primary school teachers who work in the İstanbul province, Avcılar district. The Research is a correlational type that carried out by using the scan model. In order to get the research data two types of scaling has been used. The first one is `the scale of intimidation at work` (2006) developed by Gökçe who used it to measure the levels of teachers' psychological intimidation and the second one is `the scale of the alienation to work` (2003) developed by Elma who used it to measure the levels of alienation to work. The data obtained in research has been analyzed by using the program SPSS (Statistical package for social scienses) for Windows, 21.0.The one-way analysis of variance (ANOVA) was applied to determine if the findings obtained from both scales differentiate or not according to age, seniority and level of education variables. T-test was used to determine if the findings differentiate according to the age and marital status. As a result of the research; a significant relationship could not be found between primary school teachers who are subjected to levels of psychological intimidation and the subdimensions of weakness, meaninglessness and isolation. The encountered psychological intimidation level that primary school teachers' considered to feel is identified as ''very weak'', and the size of most alienation of work is actually detected as the alienation to school in the research. Research findings show that; as the psychological intimidation level increases upon the primary school teachers, the level of alienation to the work also increases. Thus, its necessary to take precautions in order to prevent all psychological intimaidations (bullying, mobbing etc.) in the organizations and it also contributes to eliminate the negative results all community had to endure.Keywords: Mobbing, Primary Shcool, Work Alienation