Okul yöneticilerinin etik liderlik davranışlarının öğretmenlerin örgütsel adalet algıları üzerine etkilerinin incelenmesi

Abstract

Yapılan bu araştırmada okul yöneticilerinin etik liderlik davranışlarının öğretmenlerin örgütsel adalet algıları üzerine etkilerinin incelenmesi, bunun yanında sosyo-demografik unsurların etik liderlik ve örgütsel adalet algısı üzerindeki etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya 2016-2017 eğitim ve öğretim yılında İstanbul İli Sarıyer ilçesinde bulunan ilkokul ve ortaokullarda görev yapan 201 kadın ve 67 erkek olmak üzere 268 öğretmen dâhil edilmiştir. Araştırmaya katılan öğretmenlerin etik liderlik algılarının belirlenmesinde `Etik Liderlik Ölçeği`, örgütsel adalet algılarının belirlenmesinde ise `Örgütsel Adalet Ölçeği` kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin istatistiksel analizlerinde SPSS 22.0 veri naliz programı kullanılmıştır. Yapılan normallik testi sonrasında alt problemleri test etmek için One Way ANOVA, Kruskal Wallis H testi ve Pearson Korelasyon Analizi kullanılmıştır.Araştırmanın sonunda öğretmenlerin algıladıkları yönetici etik liderlik davranışlarının cinsiyet, yaş grubu, eğitim düzeyi, mesleki kıdem düzeyi, medeni durum ve bulunulan okulda görev yapma süresi değişkenlerine göre istatistiksel açıdan anlamlı farklılık göstermediği tespit edilmiştir (p>0.05). Araştırmaya katılan öğretmenlerin örgütsel adalet algılarının cinsiyet değişkenine göre anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiş, kadın öğretmenler ile kıyaslandığı zaman erkek öğretmenlerin örgütsel adalet algılarının daha yüksek olduğu bulunmuştur (p<0.05). Buna karşılık öğretmenlerin örgütsel adalet algılarının yaş grubu, eğitim düzeyi, mesleki kıdem düzeyi, medeni durum ve bulunulan okulda görev yapma süresi değişkenlerine göre istatistiksel açıdan anlamlı farklılık göstermediği tespit edilmiştir (p>0.05). Değişkenler arası korelasyon değerlendirildiği zaman araştırmaya katılan öğretmenlerin etik liderlik algıları ile örgütsel adalet algıları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır (p<0.05).Sonuç olarak, öğretmenlerin gerek etik liderlik gerekse de örgütsel adalet algıları üzerinde sosyo-demografik değişkenlerin genel anlamda etkili olmadığı bulunmuş, elde edilen bulguları literatürle paralellik gösterdiği görülmüştür. Bunun yanında elde edilen bulgular ışığında öğretmenlerin örgütsel adalet algılarının yükseltilmesinde yönetici etik liderlik davranışlarının önemli bir yere sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar kelimeler: Öğretmenler, Örgütsel Adalet, Etik Liderlik, Demografik Değişkenler

In this study, it was aimed to investigate the effects of school administrators' ethical leadership behaviors on teacher perceptions of organizational justice, as well as the effects of socio-demographic elements on ethical leadership and organizational justice perception. In the study; there were 268 teachers, including 201 women and 67 boys, working in primary school and secondary schools located in the district of Istanbul, Sarıyer during the 2016-2017 education and training year. `Ethical Leadership Scale` was used to determine the ethical leadership perceptions of the teachers participating in the research and `Organizational Justice Scale` was used when the perceptions of organizational justice were determined. SPSS 22.0 data analysis program was used for statistical analysis of the data obtained in the research. OneWay ANOVA, Kruskal Wallis H test and Pearson Correlation Analysis were used to test the sub-problems after the normality test. At the end of the study, it was determined that the ethical leadership behaviors perceived by the teachers did not show any statistically significant difference according to gender, age group, education level, vocational seniority level, marital status and duration of job in the school (p> 0.05). It was found that the perceptions of organizational justice of the teachers participating in the research showed significant difference according to the gender variable, and when compared with female teachers, male teachers had higher perceptions of organizational justice (p <0.05). On the other hand, it was found that teachers' perceptions of organizational justice did not show statistically significant differences according to age group, education level, vocational seniority level, marital status and duration of job in the school (p> 0.05). When the correlation between the variables was evaluated, it was found that the teachers who participated in the research had a positive relationship between the perceptions of ethical leadership and perceptions of organizational justice (p <0.05). In conclusion, it was found that socio-demographic variables on the perceptions of organizational justice, in spite of ethical leadership, were not effective in general, and the findings were parallel to the literature. In addition, in the light of findings, it was concluded that teacher ethical leadership behaviors were important in raising the perceptions of organizational justice.Key words: Teachers, Organizational Justice, Ethical Leadership, Demographic Variables.