Türkiye`de yükseköğretime geçiş sistemi nasıl olmalıdır? : Bir Delphi çalışması

Abstract

Bu çalışmanın amacı; öğrenci, öğretmen ve akademisyenlerin görüşleri arasında konsensüs oluşturarak Türkiye'de yükseköğretime geçiş için bir sistem önerisi ortaya koymaktır. Veri toplama işlemi ardışık üç Delphi ankati kullanılarak, yüzyüze ve e-posta aracılığı ile yapılmıştır. Çalışmaya katılan uzman grubunda; lise düzeyinde eğitim veren branş öğretmenleri, lise son sınıfta öğrenim gören öğrenciler ve yükseköğretime geçiş sistemi üzerine akademik çalışmalar yapan akademisyenler yer almıştır. Birinci Delphi anketinde, 25 öğretmen, 28 öğrenci, 4 akademisyene; ikinci ve üçüncü Delphi anketlerinde, 21 öğretmen, 22 öğrenci ve 3 akademisyene ulaşılmıştır. Birinci Delphi anketi analizi sonucunda 4 tema ve 49 maddeden oluşan 5'li likert tipi anket oluşturulmuştur. Delphi turları ikinci ve üçüncü anketinde ölçek maddelerinin katılımcılar tarafından puanlanmasının ardından SPSS programı ile veri analizi yapılmış ve görüş birliği sağlanan maddeler belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, 49 maddenin 20'si üzerinde konsensüs sağlanmıştır. Yükseköğretime geçiş sisteminin önümüzdeki yıllarda da lise öğretim programı temel alınarak ve merkezi sınavla yapılması, sınav sisteminin sürekli değişmemesi, sınav sorularının çoğunlukla üst düzey bilişsel becerileri ölçmeye yönelik olması, yükseköğretime yerleştirmede sınavın tek belirleyici olmaktan çıkarılması, ortaöğretimde kariyer danışmanlığının geliştirilmesi, yükseköğretime kadar tüm eğitim sisteminin yeniden yapılandırılması konularında görüş birliğine varılmıştır.

The purpose of this study is to reveal opinions of, students, teachers and academics to create a proposal for transition to higher education in Turkey. Delphi technique has been used; to show the views of high school teachers, students attending upper secondary school and academicians engaged in academic studies on higher education transition system. The first Delphi survey covered; 25 teachers, 28 students and 4 academicians, the second and the third Delphi studies covered; 21 teachers, 22 students and 3 academicians. Data were collected using three consecutive Delphi surveys either face to face or through e-mail. A survey of 5-point likert scale was developed from the result of the first Delphi survey analysis; consisting of 4 themes and 49 items. After the surveys were scored by the participants in the second and third Delphi questionnaires, the SPSS program was used to analyze the data and the items for which consensus was provided. As a result of the survey, the participants gained consensus over 20 out of 49 items. The following themes have been agreed on: that central higher educations exams should continue as in the coming years and be based on high school curriculum content; that examinations system should not be changed frequently; that exam questions should target higher level thinking skills; that central exams should not be the only item for deciding students' university entrance; that career counseling at upper-secondary level should be provided to students; and finally, that every level of education system be improved.