5, 6 ve 7. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki etkinliklerin yenilenmiş bloom sınıflamasına göre yaratıcılık açısından değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışma ile MEB'in belirlemiş olduğu ve 5, 6 ve 7.sınıf Türkçe ders kitabı olarak kullanılan kitaplarda bulunan etkinliklerinin Yenilenmiş Bloom Sınıflamasına göre analiz etmek, incelenen kitaplarda yer alan etkinliklerin bilişsel beceri basamakları açısından dağılımının ortaya konulması hedeflenmektedir.Araştırmada, amaca uygun olarak nitel araştırma yöntemlerinden içerik analiz yöntemi kullanılmıştır. Çalışma kapsamına dâhil edilen araştırma kitapları toplam üç kitap, Bloom taksonomisi alanında dört uzman kişi ve bir hakem tarafından analiz edilmiştir. Analiz sonucunda elde edilen veriler; frekans ve yüzde değerleri tablolaştırılmış ayrıca veriler krostab ve Ki kare yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Etkinlikler sınıf, tema, metin, etkinlik sıralaması, alt etkinlik 1, alt etkinlik 2 bazında hedef düzeylerinin dağılımı açısından incelenmiştir.Araştırmada incelenen etkinliklerle ilgili verilerin kullanılabilir bir biçimde toplanabilmesi için `Öğretim Etkinliklerini Bilişsel Beceriler Açısından Değerlendirme Formu` ve `Uzman Öğretmenlerin Öğretim Etkinliklerini Bilişsel Beceriler Açısından Değerlendirme Formu `kullanılmıştır. İncelenen ders kitaplarındaki etkinliklerinin bilişsel beceri basamaklarına dağılımının dengeli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Tüm değişkenlerde en çok yer verilen hedef düzeylerin anlama, çözümleme ve yaratma basamağı olduğunu en az yer verilen hedef düzeylerin ise hatırlama, uygulama ve değerlendirme basamağında olduğu görülmektedir.Araştırmanın sonuçları, MEB'in belirlemiş olduğu ve yaygın olarak kullanılan 5, 6 ve 7. sınıf Türkçe ders kitaplarında bulunan etkinliklerin Yenilenmiş Bloom Sınıflamasında yer alan bilişsel beceri hedef düzeyleri açısından dengeli dağılım göstermediğini ortaya koymaktadır. İncelenen etkinliklerin daha çok anlama ve çözümleme basamaklarında ağırlık kazandığı; hatırlama, uygulama ve değerlendirme basamaklarına ise daha az yer verildiği görülmektedir.Bu durum programın özellikle uygulama ve değerlendirme hedef düzeyleri açısından yetersiz olduğunu ortaya koymaktadır. Nitelikli bir yaratıcı süreç düşünüldüğünde, bu hedef düzeylere daha fazla ağırlık verilmesi gerekmektedir. Bu sorunun giderilmesi için program hazırlayıcılara, ders kitabı yazarlarına, öğretmenlere ve araştırmacılara; program hazırlanırken hedef düzeylerin dağılım dengesine dikkat etmeleri önerilmektedir.

With this study, it is aimed to analyze the activities determined by the Ministry of National Education and used in the 5, 6 and 7th grade Turkish textbooks according to the Revised Bloom's Taxonomy and to reveal the distribution of the activities in the books in terms of cognitive skill levels.In this study, content analysis method, one of the qualitative research methods, was used in accordance with the purpose. The research books included in the study were analyzed , four experts in Bloom taxonomy and one referee. The data obtained as a result of the analysis; frequency and percentage values were tabulated and the data were analyzed by using krostab and Chi square method. Activities were examined in terms of class, theme, text, activity ranking, sub-activity 1 and sub-activity 2.In order to collect the data related to the activities examined in the research, Evaluation Form of Instructional Activities in Terms of Cognitive Skills `and Form of Evaluation of Teaching Activities of Expert Teachers in Terms of Cognitive Skills were used.It was concluded that the distribution of the activities in the textbooks examined was not balanced. It is seen that the most frequently used target levels in all variables are understanding, analyzing and creating step, and the least mentioned target levels are in the remembering, implementation and evaluation step.The results of the study reveal that the activities in the 5, 6 and 7 grade Turkish textbooks, which are determined by the Ministry of National Education, do not show a balanced distribution in terms of cognitive skill target levels in the Revished Bloom's Taxonomy. It was observed that the activities examined gained more weight in understanding and analysis stages; remembering, implementation and evaluation steps are less.This reveals that the program is inadequate especially in terms of implementation and evaluation target levels. Considering a qualified creative process, more emphasis should be placed on these target levels. To solve this problem it is recommended to programme makers, textbook writers, teachers and researchers to pay attention to the balance of distribution of target levels while preparing the programme.