16. yüzyıl divanlarında dünyevileşme-sosyal hayat

Abstract

XVI. yüzyıl Osmanlı Devleti'nin hemen her alanda gücünün zirvesinde olduğu yüzyıldır. Edebiyatı da buna paralel olarak büyük bir ilerleme göstermiş, Zatî, Bâkî, Fuzûlî, Hayâli Bey gibi birçok değerli şair yetişmiştir. Şair divanlarının bir bölümü tasavvufun mecazlarla örtülü dili üzerine kurulmuş olmakla birlikte, dünyevî hayata dair de birçok unsur barındırır.Bu çalışmada II. Bayezid devrinden III. Murat devrine kadar Osmanlı Devleti'nin siyasî görünümü, padişahlar ve sanatla olan ilişkileri öncelikli olarak ele alınıp, Osmanlı toplumunun ve saray mensuplarının düzenlediği eğlenceler verildi. Belirlenmiş 67 anahtar sözcükle XVI. yüzyıla ait toplam 32 divan tarandı ve beyitlerden örnekler dikkatlere sunuldu.Anahtar Kelimeler: Divan edebiyatı, Klasik edebiyat, eğlence, işret, 16. yüzyıl.

The XVI. century was the peak of almost every field of power of the Ottoman Empire. Literature made great progress parallel to this and many valuable poets such as Zâtî, Bâkî, Fuzûlî, Hayâli Bey were trained. Some of the divans belonging to the Revolution were built on the language covered with mystical metaphors and they also contained many elements related to earthly life.In this study, from the time of Bayezid the second till the reign of Murad the third, the political appearance of the Ottoman State, the relations with the sultans and the arts were given priority and the entertainments organized by Ottoman society and members of the palace were given. A total of 32 keynote divisions of the XVI. century were scanned with 67 keywords identified and samples from the couplets were carefully presented.Keywords: Divan Literature, Classical Literature, Entertainment, Hate, 16th century.