Türk edebiyatında roman ve hikâyeden yapılmış on örnek piyes

Abstract

Çalışmamızın I. bölümü `Tahkiyeden Tiyatroya` başlığını taşır. Bu kısımda önce; roman, hikâye ve tiyatro hakkında kısa bilgiler verilmiştir. Daha sonra, konusunu roman ve hikâye dışındaki diğer kaynaklardan alan piyesler değerlendirilmiştir. `Tiyatrolaştırılmış Metinler` adını alan II. bölümde; bizden önce makale bazında yapılmış çalışmalar kısa bir değerlendirmeye tâbi tutulmuştur. Tezimizin asıl kısmı olan `On Roman ve Hikâyeden Yapılmış Piyesler`i; Prof. Dr. Mehmet Kaplan'ın, metin tahlili metoduna göre inceledik. (Şahıs, zaman, mekân, olay örgüsü, fikirler ve mesajlar şeklinde) Tahkiyeli metinler ile bu metinlerden yapılan piyesler tek tek tahlil edilmiştir. Tezimiz, `Sonuç` bölümünde; bu çalışmanın, varılan hedefleri ve sonuçları şeklinde değerlendirilmiştir. Çalışmamız, uyarlama değerlendirmeleri dışında, bir yönüyle mukayeseli edebiyata açılırken; diğer yanıyla da, metinler arası ilişkilere yüzünü dönmüştür.Roman ve hikâyeler, neşir tarihlerinden sonra piyes haline getirildiği için biz de incelemeyi piyeslerin basım yılına göre sıraladık. Bu sıralamada, romanın adı değişmiş ise piyese verilen adı roman adının yanına `/` işareti ile ekledik. Bu durumda; Sultan Hamid Düşerken/ Sultan Hamid Düşerken, Var Olmak/Biga 1920, Huzur/Huzur, Sinekli Bakkal/Sinekli Bakkal, Yeşil Gece/Yeşil Gece, Şıpsevdi/Şıpsevdi, Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç/Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç, Gulyabani/Gulyabani, Eczanenin Akşam Müşterileri/Fazilet Eczanesi, Sahib-i Seyf ü Kalem/ Dışarıdakiler eserlerinin incelemesi, tezin ana konusunu ve kısmını oluşturmaktadır.

The chapter I of our study is titled `From Story and Novel to Theater`. In this section, first; Brief information about the novel, story and theater has been given. Later, the plays, whose subject was taken from sources other than novel and story, were evaluated.Chapter II, which was named `Theatrical Texts`; The studies conducted on the basis of articles before our studies were subjected to a brief evaluation. The main part of our thesis is `Ten Plays Made from Novel and Story`; We examined according to the method of text analysis of Prof. Mehmet Kaplan (in the form of person, time, place, events, ideas and messages). Texts made from novels and stories and plays made from these texts were analyzed one by one. In the `Conclusion` section of our thesis; this study was evaluated as the goals and results achieved. While our study was opened to comparative literature in one aspect, apart from the adaptation evaluations; on the other hand, he turned his face to the relations between the texts.Since novels and stories were turned into plays after their writing dates, we also listed our analysis according to the publication year of the plays. If the name of the novel has changed in this ranking, we have presented the name of the novel in parentheses next to the play. In this case, the examination of the works Sultan Hamid Düşerken/ Sultan Hamid Düşerken, Var Olmak/Biga 1920, Huzur/Huzur, Sinekli Bakkal/Sinekli Bakkal, Yeşil Gece/Yeşil Gece, Şıpsevdi/Şıpsevdi, Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç/Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç, Gulyabani/Gulyabani, Eczanenin Akşam Müşterileri/Fazilet Eczanesi, Sahib-i Seyf ü Kalem/ Dışarıdakiler constitutes the main subject of the our thesis.