Yalancı iğde (Hippophae rhamnoides L.) tohumlarının açık alan ve sera koşullarında çimlenmesi üzerine bazı ön işlemlerin etkilerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Sinop İli Sarıkum yöresinden toplanan yalancı iğde tohumlarının çimlenme engeli giderilmesi ve bazı önişlemlere göre çimlenme yüzdesi belirlenmeye çalışılmıştır.Araştırmaya konu tohumlar; 2010 yılı sonbaharında Sinop İli Sarıkum Yöresine doğal yollarla gelmiş olan Yalancı İğde ağaçlarından toplanıp önişlem ve ekim zamanına kadar meyve eti temizlenip gölgede kurutulduktan sonra 4±1°C'de buzdolabı ortamında muhafaza edilmiştir. Saklanan tohumlar 3 farklı yöntemle ekime hazırlanmıştır. İlk önişlem olarak nemli kum arasında soğuk katlama, ikinci işlem olarak asitle muamele, üçüncü işlem ise kontrol amaçlı yani hiçbir işleme tabii tutulmadan tohumlar ekime hazırlanmıştır. Tohumlar şubat ayının ortalarında ilk işlem olan 50 günlük nemli kum arasında soğuk katlama işlemi yapılmış ve 10 ar gün aralıklarla 5 katlama işlemi tamamlanmıştır. Nisan ayının ilk haftasında 10-20-30-40-50 gün soğuk katlama, 1-2-3-4'er dakikalık H2SO4 ile muamele edilen ve kontrol amaçlı hiçbir işlem görmeyen tohumlar her işlem 3 tekrarlı olmak üzere her tekrarda 15 polietilen tüp kullanılarak açık alan ve sera koşullarında ekilmiştir.En yüksek çimlenme yüzdesi (% 76) 2 dakika H2SO4'te bekletilip, sera koşullarında ekilen tohumlardan elde edilmiştir. Açık alanda yapılan ekimlerde de yine en yüksek çimlenme yüzdesi (%44) 2 dakika H2SO4 uygulamasından elde edilmiştir. Kontrol amaçlı yapılan ve hiçbir işleme tabi tutulmadan ekilen tohumların çimlenme yüzdesi açık alanda ekilenlerde başarı yüzdesi % 21, serada ekilenlerde başarı yüzdesi %39 olup ön işlem gören tohumlara göre çimlenme yüzdeleri daha düşüktür.Anahtar Kelimeler: Yalancı İğde, Hippophae rhamnoides, Çimlenme, Soğuk Katlama, Sülfürik Asit

In this study, breaking of germination obstacle and determination of the germination percentage of the seeds of sea buckthorn (Hippophae rhamnoides L.) which were collected from Sarıkum near Sinop province were studied.The seeds used in the study were obtained from H. rhamnoides individuals which are natural populations in the autumn of the year 2010. The collected seeds were preserved in at 4±1ºC after cleaning pulp of seeds and drying on darkness. Pre-treatments applied to the seeds were cold stratification for 10, 20, 30, 40 and 50 days and soaking in concentrate H2SO4 for 1, 2, 3 and 4 minutes. The seeds were sown in polyethylene pots under open field and greenhouse conditions. The statistical approach was a randomized complete block design with three replications and 45 seeds were used in each replication.The highest germination percentages were obtained from the seeds which were soaked in H2SO4 for 2 minutes and sown both in the greenhouse (76%) and under open field conditions (44%). On the other hand, the lowest germination percentages were determined in control seeds under open field and greenhouse conditions 21% and 39%, respectively. The germination percentages in the control groups were lower than all pre-treatments in the study.Key Words: Hippophae rhamnoides, germination, cold stratification, sulphuric acid