Türkiye`de ormancılık ve orman ürünleri endüstrisinde sertifikasyon: Sektörel durum ve farkındalık çözümlemesi

Abstract

Bu çalışma, Türkiye'de devlet orman işletmeleri ve orman ürünleri endüstrisi işletmeleri yönetici ve çalışanlarının orman ve orman ürünleri sertifikasyon farkındalığının çeşitli değişkenlerle incelenmesi amacıyla ele alınmıştır. Bu kapsamda, devlet orman işletmeleri için 55 ve orman ürünleri endüstrisi işletmeleri için 43 maddelik veri toplama aracı geliştirilmiştir. Veri toplama araçları, 71 adet devlet orman işletme müdürlüğünde 146 ve 377 adet orman ürünleri endüstrisi işletmesinde birer katılımcıya uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, devlet orman işletmelerindeki katılımcıların orman ve orman ürünleri sertifikasyonuna ilişkin görüşlerinde; katılımcıların sertifikasyon sürecinde görev alması ve sertifika belgelerini tanıma durumu ile işletmenin coğrafi bölgesi, sertifika sahipliği ve kullandığı satış yöntemi değişkenlerinde anlamlı farklılıklar olduğu; katılımcının eğitim durumu, görevi ve çalışma süresi değişkenlerine göre anlamlı farklılık bulunmadığı anlaşılmıştır. Orman ürünleri endüstrisi işletmeleri katılımcılarının ise orman ve orman ürünleri sertifikasyonuna ilişkin görüşlerinde; katılımcının görevi ve sertifika belgelerini tanıma durumu ile işletmenin coğrafi bölgesi, faaliyet alanı, üretim tekniği, ürün grubu, çalışan sayısı, hedef pazarı, yıllık geliri, sertifika sahipliği, müşteri sertifika talep durumu, müşteri gelir grubu, nihai tüketici hedef kitlesi ve dağıtım kanalları değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar olduğu; faaliyet süresi ve yarı mamul tedarik değişkenlerine göre anlamlı farklılığın olmadığı tespit edilmiştir. Çalışma sonuçlarına bağlı olarak sertifikasyon sürecinde farkındalığın ve etkinliğin artırabilmesi için; devlet orman işletmelerinde sertifikasyon uygulamalarına geçiş öncesinde yönetici ve teknik çalışanların mevcut iş yüklerinin ve sürece ilişkin görüşlerinin dikkate alınması, özelikle küçük ölçekli orman ürünleri endüstrisi işletmelerinde ise işletme sahipleri ve yöneticilerinin bilgilendirilmesine dönük faaliyetlere ağırlık verilmesi önem arz etmektedir. Anahtar Kelimeler: Sertifikasyon, orman ürünleri, farkındalık, devlet orman işletmeleri, orman ürünleri endüstrisi işletmeleri.

In this study, it was aimed to analysis forest and forest products certification awareness of managers and employees working in state forest enterprises and forest products industries in Turkey. In this context, surveys including 55 questions for state forest enterprises and 43 questions for forest products industries were developed. Surveys were conducted by 146 participants from 71 state forest enterprises and 377 participants from forest products industries. According to the results, based on the opinions of participants from state forest enterprises on the forest and forest products certification; there are statistically significant differences in variables such as assignment of participants in certification process, recognition of certificate documents, geographic region of enterprises, ownership of certificate and adopted sales methods. On the other hand, there are not statistically significant differences in variables such as educational status, task and employment period of participants. Based on the opinions of participants from forest products industries, there are statistically significant differences in variables such as duty of participants, recognition of certificate documents, geographic region of enterprises, activity area, production technique, product group, number of employees, target market, annual income, ownership of certificate, customer demand for certificate, income group of customers, target group of end consumers and distribution channels. On the other hand, there are not statistically significant differences in variables such as operating period and supply of semi-products. Depending on the results of the study, in order to increase awareness level and efficiency in certification process, it is important to consider current workload and opinions of managers and crafts working in state forest enterprises and concentrate on informing owners and managers of especially small scale forest products industry enterprises.Key Words: Certification, forest products, awareness, state forest enterprises, forest products industry enterprises.