Erzurum Orman Bölge Müdürlüğü`nde 2011-2015 yılları arasında alınan olağanüstü hasılat etaları ve etkileri

Abstract

Türkiye'de ormanlar orman amenajman planları ile ekosistem tabanlı fonksiyonel planlama yaklaşımına göre işletilmektedir. Bu planlarda, son çıktı olan kesim planı hazırlanmakta, haritaya ilişkin, ara ve son hasılat tablolarında; orman alanlarından bakım ve gençleştirme çalışmalarıyla alınacak son hasılat ve ara hasılat etaları belirtilmektedir. Bunun dışında yangın, fırtına, böcek zararı vb. gibi doğal olaylar (biyotik) ve sosyal yaşamı (abiyotik) iyileştirmek amacıyla (yol yapımı, enerji hattı tesisi vb.) verilen izin irtifak nedeniyle olağanüstü hasılat etası (OÜHE) alınmaktadır. OÜHE planlı şekilde alınacak etalara mahsup edilmesinin yanı sıra planlı ve sistematik olarak yapılan silvikültürel müdahalelerin yapılmasını engellediği için istenmeyen bir durumdur. Bu yüksek lisans tez çalışmasında; 2011-2015 yılları arasındaki beş yıllık süreçte araştırma alanı olarak seçilen Erzurum Orman Bölge Müdürlüğü ile bağlı olduğu Orman İşletme Müdürlükleri ve Orman İşletme Şefliklerinde alınan olağanüstü hasılat etaları, OÜHE raporları ve ilgili tablolar yardımıyla incelenmiştir. Çalışma sonucunda; OÜHE'nın kar-fırtına, izin-irtifak, ökse otu, böcek, yangın zararları, yol tesis yapımı ve diğer nedenlerden dolayı alındığı görülmüştür. Beş yıllık dönemde en fazla olağanüstü eta, 2015 yılında kar-fırtına devrikleri nedeniyle alınmıştır. Erzurum OBM'de çok fazla yangın olmadığı için en az OÜHE yangın zararları nedeniyle alınmaktadır. Erzurum OBM'de kar fırtına nedeniyle alınan OÜHE'yi sırasıyla yol-tesis, izin irtifak, ökse otu, diğer nedenler, böcek zararı ve yangın zararı izlemektedir. Erzurum'un iklim koşulları, yağış şekli ve miktarı kar fırtına devriklerinin fazla olmasına neden olmaktadır. Ülkemizin farklı bölgelerinde yapılacak benzer araştırmalarla OÜHE alım nedenleri ortaya konabilir ve gerekli önlemler alınabilir.

Forest resources in Turkey are managed according to the ecosystem based multiple used (functional) planning approach. Cutting map is the final output of the forest management plans. Final and intermediate yield cuttings tables show that allowable cut in the regenaration and tending areas. Apart from these allowable cuttings, salvage cuttings (SC) are teken due natural events (biotic) such as fire, storm, insect damages and etc., and due to legal easements (road construction, power transmission lines etc.) given for the purpose of improving social life (abiotic). SC is an undesirable situation because it is deducted from the allowable cut to be taken in a regeneration and tending areas according to forest management plan.In this PHD thesis; during the five-year period between 2011 and 2015, SC end effects have been studied using extraordinary cutting reports and related tables, which in the study area (Erzurum Forest Regional Directorate). At the end of the research, it was observed that SC were taken due to snow-storm, legal permissions, Viscum album, insect and fire damages, road construction and other reasons. In the five year period, the highest number of salvage cutting was occured in 2015 due to snow-storms faillings. Since there aren't many fires in Erzurum Forest Regional Directorate, the least SC occurs due to fire damages. Following the SC due to snow-storm fallings in Erzurum Forest Regional Directorate, the damages of road-establishment constructions, legal permissions, Viscum album, insect, fire and other reasons come respectively. Climatic conditions of Erzurum, the amount and type of precipitation cause the snow-storm fallings to be more. With similar studies to be carried in different regions of Turkey, the reasons for SC can be determined, and the necessary precautions can be taken.