Farklı yetişme ortamlarının Ulmus glabra ve Pinus sylvestris fidanlarının morfolojik karakterleri üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışmada, farklı orijinli torf materyallerinin iki farklı kap tipinde sarıçam (Pinus sylvestris L.) ve dağ karaağacı (Ulmus glabra Huds.) fidan morfolojisi üzerine etkisi belirlenmeye çalışılmıştır. İki farklı kap tipinde Patnos (Ağrı), Karaçoban (Erzurum) ve Finlandiya menşeili torf materyalleri 0-100'e kadar %25'lik kombinasyonlarda karıştırılarak hazırlanan 15 farklı ortamda, sarıçam ve dağ karaağacı fidanlarının 2 yaşındaki (2+0) morfolojik özellikleri karşılaştırılmıştır.Çalışma sonucunda, her iki türde de sabit kap tipinin fidan morfolojisi (fidan boy, kök boğaz çapı, kök-gövde taze ve kuru ağırlığı) açısından daha iyi sonuç verdiği belirlenmiştir. Yetişme ortamı dikake alındığında, Sabit Kap tipinde 5 No'lu Yetişme Ortamı (%50 Karaçoban Torfu +%50 Finlandiya Torfu) ve 6 No'lu Yetişme Ortamının (%25 Karaçoban Torfu+ %25 Patnos Torfu +%50 Finlandiya Torfu) Dağ Karaağacı için en uygun ortam olduğu belirlenmiştir. Sarıçam fidanları için en iyi yetişme ortamının sabit kap tipinde 3 no'lu (%25 Patnos torfu+ %75 Fin Torfu) ve 1 no'lu (%100 Fin Torfu) ortamın olduğu ortaya çıkmıştır. Buna etki eden temel faktör sphagnum yosunundan oluşan ithal torfun pH değeri olmuştur. Sarıçam fidanlarında saf Fin torfu kullanımı dışında Patnos (%25)+Fin (%75) torf ortamının kullanılması ve dağ karaağacı fidan üretiminde ise ithal turbaya (sphagnum yosun torfu) %25-50 oranında yerli torfun eklenerek kullanılması fidan morfolojik kalitesini olumsuz etkilememiş olup ithal torfa yerli torfların belirli oranlarda karıştırılarak kullanımı fidan üretim maliyetini önemli ölçüde düşürecektir.

In this study, the effects of different origin peat materials and two different enso type containers on morphological attributes of container-grown seedlings of Scots pine (Pinus sylvestris L.) and Wych elm (Ulmus glabra Huds.) were investigated. When two different enso type containers were examined, fixed (adjacent) enso containers are more effective than Rocket (discrete) enso containers in terms of seedling height, seedling diameter, root and shoot dry weights in Wych elm and Scots pine seedlings. Growing media also significantly affected morphological attributes of container-grown seedlings of 2-0 Scots pine and Wych elm.According to the results of the study, using 25% indigenous peat moss added to mixtures of growing media (sphagnum moss peat) did not reduce seedling morphological parameters in Scots pine and Wych elm.