Tuğla standartlarının mekanik özellikleri

Abstract

V ÖZET Yapı malzemeleri ihtiyacının önemli bir bölümünü duvar elemanları oluşturmaktadır. Duvar elemanlarından tuğla, in şaat sektöründe önemli bir paya sahiptir. Memleketimizde son yıllarda yeni ve modern fabrikala rın kurulması ile pişmiş toprak sanayinde ve bilhassa tuğla sanayinde kalite bakımından büyük bir kalkınma hamlesi ya pılmıştır. Tuğla üzerindeki araştırmalar son yıllarda giderek yoğunlaşmıştır. Buna rağmen, tuğla hammaddesine ihtiyacın çokluğu ve bölgesel rezervlerin değişik bünyeli olması se bebiyle fabrika (blok) tuğlaları boşluk oranının TS 705 'e uymadığı, mukavemetlerinin ise Avrupa normlarındaki mukave met düzeyinde olduğu gözlenmiştir. Yapılan deneyler netice sinde bulunan basınç dayanımları aritmetik ortalaması düşey delikli tuğlalarda (TS 4377) 30-80 kg/cm2, yatay delikliğ tuğlalarda (TS 4563) 25-75 kg/cm2 arasında bir değer olma lıdır. Basınç mukavemeti, düşey delikli tuğlalar için 30-80kg/cm2, yatay delikli tuğlalar için 25-75 kg/cm2 arasında olmak üze re, oldukça geniş bir fasıla içinde değişen değerleri bazı karakteristiklere uygulamak suretiyle ifade etmek çok önem lidir. Bu değişiklikleri kabul edilebilir sınırlar içinde tutmak için istatistiki metodlardan yararlanılmıştır. Zira, bu suretle deney neticelerini değerlendirmek ve bunlardan tuğlaların kalitesi hakkında bazı neticeler çıkarmak mümkün- kündür. İstatistiki metodlardan da bilinmektedir ki muayyen bir karakteristiğin değişik değerler alması halinde bulunan neticeler en iyi şekilde iki parametre vasıtasıyla ifade edilmiştir. Bunlardan birincisi bulunan neticelerin ortalaması, bu ortalamaya nazaran hesaplanan standard sapma, diğeri ise regresyon analizidir.VI ÖZET (devam) Bu istatistik! metodlar, tuğlanın boşluk oranı, hacim ağırlığı ve mekanik özelliklerinin tespiti için yapılan de ney sonuçlarının değerlendirilmesinde önemli rol oynadığı halde, uygulamada bu yöntemlerin kullanılmadığı gözlenmiş tir. Tuğla imalatçılarının oldukça geniş bir fasıla içinde değişen değerler karşısında izledikleri yol, yetenekli ve tecrübeli kişi ve kuruluşlarca hazırlandığını kabul ettikle ri yönetmeliklerdir. Ekonomik ilişkilerimiz bulunan yabancı ülkelerin stan- dardlarmdaki esaslar, ulusal ihtiyaçlarımız gözönüne alı narak Türk Standardlarma uyarlanmıştır. Ancak standardla- rm hazırlanmasında ülkemiz şartlarının yetersizliği dikka te alınmamıştır. Bu çalışmada, basınç dayanımı ve hacim ağırlığını et kileyen nedenler incelenmiş ve tuğla deney sonuçlarının ir- delenmesinde kullanılan istatistiki metodlar teorik olarak izah edilmiştir. Sonuçların tutarsızlığı karşısında alınma sı gerekli önlemler açıklanmıştır.

vıı ABSTRACT Wall elements are an Important part of construction materials. Brick, an element i of wall has an important place in construction industryl In recent years, in our country, building new and modern factories resulted to produce high quality bricks. Researches on bricks are increased lately. However, became high need for row material of brick and having different materi properties for different regional reser ves, it is observed that the cavity ratio of tfacf un manufactured brick is more than the upper limit of TS7 705 and strength of bricks are in the same level of European norm. At the end of the experiments, arithmetical mean of compression strength, for the bricks with vertical holes (TS 4377) and for the bricks with horizantal holes (Ts 4563) must take the valve `between 30-80 kg/cm2 and 25-75 kg/cm2, respectively. To express above range of compressive strength numbers by applying some charecteristics is very important. To hold above variaty in allowable limits statistical methods are used. So, this way is convenient to evaluate experiment results and having an idea of bricks quality. It is known from statistical methods that the results, for a certain variable in taking different valves, are expressed by two parameters. One of themis the average of obtained results by referring this average calculating standart deviation, the other is regression analysis. These statistical methods are important in determin ing the cavity ratio, volume weight and mechanical proper ties of bricks, in evaluating experiment results, but itVI 11 is observed that the above methods are not used in reality. The behavior of brick manufactureis against differing properties of bricks in wide range is accepting and using the codes which is prepared by exprerianced autorities. In the preperation of Turkish Standarts, the standarts of the countries which are in relation with our country have been modified by considering the our national needs. But in the preperation of our standarts, technology level of our country and differences between the regional characteristics has not been considered sufficiently. In this study; the factors influences the compression strength and volumetric dencity are investigated. Also the statistical methods used for the discussion of thi brick strength tests are discussed theoritically. At the end of this study, due to the unappropriate results that are obtained, some precautions that should be taken are also mentioned.