Eskişehir yöresi bentonitlerinin yağ ağartma kapasitelerinin belirlenmesi ve boyar madde adsorpsiyonlarının incelenmesi

Abstract

iv ÖZET Bu çalışmada, Eskişehir yöresi bentonitlerinin yağ sanayiinde 'ağartma toprağı olarak kullanılabilirliği araştırılmıştır. Bu amaçla H2S04 kullanılarak yaş ve kuru aktivasyon olmak üzere iki farklı yöntemle aktive edilen kil örneklerinin ham pamuk çekirdeği yağı, soya yağı ve ayçiçek yağını ağartma kapasiteleri belirlenmeye çalışılmıştır. Aktivasyon sıcaklık ve süresi optimum değerlerde sabit tutularak aktivasyondaki (Asit/kil) oranları değiştirilmiştir. Spektrofotometrik yöntemle her bir kil cinsi için optimum (asit/kil) oranları genellikle 0.4 olarak bulunmuştur. Çalışmanın ikinci kısmında ağartma mekanizmasını araştırmak amacıyla, yağa renk veren büyük moleküllü organik bileşiklere benzeyen `metilen mavisi`nin ham killer üzerin de adsorpsiyonu incelenmiştir. Deney sonuçlarının Freundlich ve özellikle Langmuir izotermine uyduğu saptanarak bu izotermlerin sabitleri hesaplanmıştır. Adsorpsiyon izotermleri yardımıyla kimyasal ve fiziksel adsorpsiyonlarm toplam adsorpsiyona katkıları belirlenmiştir. Ayrıca işlenen killerin iki farklı yöntemle `katyon değişim kapasiteleri` bulunmuş ve sonuçların killere göre büyüklük sıralarının uydu ğu gözlenmiştir.

SUMMARY In this work, utility of the bentonites obtained from Eskişehi-r district was investigated as a bleaching agent in the oil industry. For this purpose, clay samples were. activated with sulphuric acid applying both wet and dry activation methods. The bleaching capacity of the activated clay on the cotton seed oil, soya been oil and sun-flower oil was tried to be determined. Keeping the activation temperature and period constant at their optimum values, acid to clay ratios (acid/clay) were changed. The optimum value of the acid to clay ratio fcas generally found to be 0.4 for different type of clays. In the second part of the work, the. adsorption of methylene blue which is similar to large organic molecules giving colour to oil by crude clay was investigated so that bleaching mechanism can be explained. The, results of experiment were found to be in good agreement with Freundlich and particularly Langmuir isotherms. The constants for this isotherms were calculated. The contributions of chemical and physical adsorptions. to the total adsorption was determined with the aid of the adsorption isotherms. Additionaly, `cation exchange capacities` of the treated clay were determined applying two different methods. It was observed that the results obtained from both methods are in good agreement with each other. «I ?- «