Sakarya nehir sistemi Ephemeroptera limnofaunasının tesbiti ve yayılışları

Abstract

IV ÖZET Türkiye Ephemeroptera Faunası özellikle Limnofaunası hakkındaki çalışmalar henüz yeterli düzeyde değildir. Hemimetabol gelişme gösteren Ephemeroptera takımı üyelerinin ergin dönemdeki ömürleri birkaç saat ile birkaç gün olmasına karşın, nimf dönemleri durgun veya akarsularda birkaç ay ile 3 yıl kadar sürmektedir. Türlerin çoğunluğu da herbivordur. Bu nedenle sulardaki besin zincirinin önemli bir halkasını oluşturdukları gibi tür çeşitlilikleri ve bolluk durumları suların biyolojik verimliliklerinin saptanmasında doğru sonuçlar verirler. Ayrıca nimflerin ortam şartlarına çok iyi adaptasyon göstermeleri nedeniyle orta ve uzun vadeli su kirliliği araştırmalarında da indikatör organizma özelliğine sahiptirler. Ephemeroptera üyeleri bilinen en eski böcek takımlarından birisidir. Erginlerin ömürlerinin çok kısa olması, zayıf uçucu olmaları, nimf dönemlerinin sularda geçmesi vb. yayılışlarındaki bazı kısıtlamalar nedeniyle zoocografik çalışmalarda göz önüne alınan önemli gruplardan birisidir. Boğazlar nedeniyle buzul dönemlerde ve günümUzde önemli göç yolları üzerinde bulunan Sakarya Nehir Havzası'nın Ephemeroptera Limnofauna'sının tesbiti ve yayılışlarının ortaya konması amacıyla mayıs 1991 ile mart 1993 tarihleri arasında 2618 örnek toplanarak incelenmiştir. Bu çalışmada 9 familyaya ait 17 cins ve 25 tür tesbit edilmiştir. Bunlardan Ameletus Bengtsson, 1885 cinsi ile A. inopinatus Eaton, 1887, Caenis luctuosa (Burmeister, 1839), Epeorus alpicola (Eaton, 1871), Ecdyonurus venosus (Fabricus, 1775), Heptagenia sulphurea (Müller, 1776) ve Habroleptoides umbratilis Eaton, 1883-88 türleri Türkiye'den ilk kez bildirilmektedir. Oligoneurella rhenana (Imhoff, 1852), Isonychia ignota Walker 1853 Rhithrogena semicölorata (Curtis, 1834) Ephemera danica Müller 1764, Paraleptophlebia submarginata (Stephens, 1835) Baetis muticus (Linne, 1758) ve Baetis pavidus Grandi, 1949 türleri de Sakarya Nehir Havzasından ilk kez bildirilmektedir.

SUMMARY The studies on Türkiye Ephemeroptera Fauna particulary Limnofauna are-, not sufficient. While Ephemeroptera class members which have the characteristic of hemimetabol progress live for a few hours or days during their maturity period, it is a few months or 3 years in lakes and rivers during nymph periods. Most of the species are herbivorous. Therefore they both from a considerably important link of the nourishment chain in the waters and gives the accurate results in determining the species variety and the biological fertility of the water. In addition to this since they can easily adapt themselves to the nymphs environment, they are considered as indicator organisms in medium and long term water pollution researches Ephemeroptera members are one of the oldest known insect group. They are one of the remarkable groups in zoogeographic studies considering the following points: -The life time period of the mature ones are very short. -They are weak flies. -Their nymph period takes place in water. -There are some restrictions in their distribution. This study has been accomplished by collecting 2618 samples of insects for the purpose of determining Ephemeroptera limnofauna located at Sakarya River District which is situated on the important migratory roads of today between the dates of May 1991 and March 1993. In this study, 17 genera and 25 species which belong 9 families have been determined. Among these Ameletus Bengtsson, 1885 genus and the species of A. inopinatus Eaton, 1887, Caenis luctuosa (Burmeister, 1839), Epeorus alpicola (Eaton, 1871), Ecdyonurus venosus (Fabricus, 1775), Heptagenia sulphurea (Miiller, 1776) and Hahroleptoid.es umbratilis Eaton, 1883-88 have been recorded in Türkiye for the first time. The species of Oligoneuriella rhenana (Imhoff, 1852), Isonychia ignota Walker, 1853, Ephemera danica Müller, 1764, Paraleptophlebia submarginata (Stephens, 1835), Baetis muticus (Linne, 1758) and Baetis pavidus (Grandi, 1949) have been recorded from Sakarya River District for the first time.