Doğal zeolitler yardımıyla saf oksijen elde edilmesi

Abstract

ÖZET Zeolitler, alkali ve toprak alkali elementlerin kristal yapıya sahip sulu alümina silikatlarıdır. Zeolitlerin birçok uygulama alanı vardır ve bunlardan biride gaz asorpsiyonudur. Bu çalışmada bir doğal zeolit olan klinoptilolit kullanılarak havanın oksijence zenginleştirilmesi gerçekleştirilmeye çalışılmıştır. Adsorplayıcı olarak doğal klinoptilolit ve Na, K, Li, Mg, Ca ile modifiye edilmiş klinoptilolit kullanılmıştır. İki parçacık boyutu ile yapılan çalışmada, adsorpsiyon kolonuna konulan aktiflenmiş klinoptilolit üzerinden sabit bir hızda hava geçirilmiştir. Kolona giren ve çıkan havadaki oksijen yüzdesi ölçülerek zeolit tarafından tutulan gazlar ve oksijence zenginleşme tespit edilmiştir. Yapılan deneylerde potasyum ile modifiye edilen klinoptilolit ile en büyük zenginleştirme sağlanmıştır. Kullanılan her bir numunede oksijenin tutulmadığı fakat azot ve karbondioksit gazlarının tutulduğu sonucuna varılmıştır. + + + + + + + Doğal klinoptilolit ve Na, K, Li, Mg, Ca ile modifiye edilen adsorplayıcılarla yapılan ölçümlerde çok az oranda oksijen zenginleştir mesi gözlenmekle birlikte kullanılan zeolitlerde havayı oksijence zenginleştirme sıralamaları; K+>Na+>Doğal Klinoptilolit = Ca++>Mg++ = Li+ şeklinde elde edilmiştir.

SUMMARY Zeolites having crystal structure of alcali and alkaline earth elements are the hyrated aliminue silicate. Zeolites have got too much useful area and one of them is the gas adsorpsion, too. In this work, The chemists had tried to realize that the air was being riched with Oxygene using clinoptilolite which is a natural zeolite. Natural clinoptilolite and clinoptilolite which has been modified with Na, K, Li, Mg, Ca were used as being adsorbent. At that work which was done with two pieces dimension, the air which was in fixed speed had been passed over the clinoptilolite which was got active in adsorpsion column. The oxygene rate in the air which came and went through was measured then kept gas by zeolites and riched with oxygene were determined. In the experiments which were one, The biggest enrichment with potassium clinoptilolite was obtained. We have learned that the oxygene wasn't kept in each pattern which was being used but we have found out that nitrogen and carbondioxide gas were kept. Althogh the measurements which was done by adsorption which was modified by Na, K, Li, Mg, Ca, and Natural clinoptilolite, were observed the order of getting rich with oxygene of the air, using zeolites, is seen below; K >Na > Natural clinoptilolite = C >Mg = Li That was the sequence of the air with too much oxygene.