2024-T3 alüminyum alaşımında pozitif ve negatif aşırı yüklerin çatlak ilerleme hızına etkileri

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi 2024-T3 ALÜMİNYUM ALAŞIMINDA POZİTİF VE NEGATİF AŞIRI YÜKLERİN ÇATLAK İLERLEME HIZINA ETKİLERİ RAMAZAN KALE Anadolu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Sivil Havacılık Anabilim Dalı Danışman: Yard. Doç. Dr. Dilek TURAN 2005, 94 sayfa 2024-T3 Alüminyum alaşımı ile yapılan bu çalışmada pozitif ve negatif aşırı yüklerinin yorulma çatlak ilerleme hızına etkileri araştırılmıştır. Sabit genlikli yorulma deneyi 0.11 gerilme oranında yapılmıştır. Değişken genlikti yorulma deneylerinde, sabit genlikti yorulma deneyi üzerine aşırı yükler uygulanmıştır. Sırasıyla pozitif tek aşırı yük, negatif tek aşırı yük, negatif tek aşırı yükü takip eden pozitif tek aşın yük ve pozitif tek aşırı yükü takip eden negatif tek aşırı yük deneyleri yapılmıştır. Pozitif ve negatif aşırı yük oranları 1.4, 1.7 ve 2 olarak uygulanmıştır. Yapılan deneyler sonunda, belli uzunluklar arasındaki çevrim sayıları hesaplanarak sabit genlikli yorulma deneyine göre değişken genlikli yorulma deneylerindeki gecikmeler ve hızlanmalar belirlenmiştir. Negatif tek aşırı yük durumunda hızlanma gözlenirken yapılan diğer deneylerde aşırı yük oranına ve aşırı yüklerin dizilişine göre farklı oranlarda gecikmeler olmuştur. Anahtar kelimeler: Yorulma, çatlak ilerlemesi, alüminyum, sabit genlikli yükleme, pozitif ve negatif aşırı yük

11 ABSTRACT Master of Science Thesis THE EFFECTS OF POSITIVE AND NEGATIVE OVERLOADS TO FATIGUE CRACK GROWTH RATE IN 2024-T3 ALUMINIUM ALLOY RAMAZAN KALE Anadolu University Graduate School of Sciences Civil Aviation Program Supervisor: Assist. Prof. Dr. Dilek TURAN 2005, 94 pages In this study realized with 2024-T3 Aluminium alloy, the effect of positive and negative overload on fatigue crack growth rate was investigated. The constant amplitude fatigue experiment was done at 0.11 stress ratio. In variable amplitude experiment overloads were superposed on top of constant amplitude fatigue experiment Positive single overload, negative single overload, negative single overload following positive single overload, and positive single overload following negative single overload experiments were performed in the order given. Positive and negative overload ratios were applied as 1.4, 1.7, and 2. At the end of the experiments, by calculating the number of cycles between specified lengths, retardations and accelerations in variable amplitude fatigue experiments with respect to constant amplitude fatigue experiments were determined. While in the case of negative single overload acceleration was observed; in other experiments, retardations of different ratios were realized depending on overload ratio and the sequence of overloads. Keywords: Fatigue, crack growth, aluminium, constant amplitude loading, positive and negative overloading