Sema Kaygusuz`un hikâyelerinde modern insanın yalnızlığı

Abstract

Bu çalışmanın amacı, 1990'lı yılların sonunda adını duyurmaya başlayan Sema Kaygusuz'un hikâyelerinde öne çıkan `yalnızlık` temasını incelemektir. Yalnızlık teması; modern ve modernizm kavramlarıyla ilişkilendirilerek ele alınmaktadır. Hikâyelerde, olaylar zinciri yoktur, kırılma noktaları vardır; bu nedenle anlatım geri planda, kişilerin psikolojik durumu ön plandadır. Duygu yoğunluğu ve kişilerin psikolojik atmosferine yoğunlaşan öyküler; betimleme, eğretileme, simge ve imgelerle modern insanı açımlamaktadır. İmge ve simge yönüyle zengin olan hikâyeler, modern insanın yalnızlığını yansıtmaktadır. Sandık Lekesi, Esir Sözler Kuyusu, Doyma Noktası, Karaduygun, Üşüyen/Efsiri ve Ortadan Yarısından'da geçen Zeynep, İlyas, Ömer Bey, Tacettin, Ferhan, Nermin vb. kişiler, modern insanı simgelemektedir. Bu kişilerin dışında kırlangıç, ardıç kuşu, ardıç tohumu, kuyu, dar sokaklar da modern insanın yalnızlığı açımlayan insan dışındaki varlıklardır. Sema Kaygusuz'un hikâyeleri, durum hikâyesi olduğu için insan hayatından kesitler sunmaktadır. Bu kesitlerde yer alan kişiler yalnızdır. Yalnızlığın nedenleri arasında iletişimsizlik, realiteden kaçış, yabancılaşma ve duyarsızlaşma, varoluşsal kaygı, gelenek yitimi, kentleşme ve sosyal ilişki bozukluğu yer alır. Bu etkenler modern insanın bunalımlarını, açmazlarını ve yalnızlığını açımlamaktadır.Bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, Sema Kaygusuz'un hayatı ve edebi kişiliği hakkında kısa bilgi verilmiştir. İkinci bölümde; yalnızlık, modern ve modernizm kavramlarıyla ilgili kuramsal bilgi verilmiştir. Üçüncü bölümde, yalnızlık teması işlenmiştir. Yalnızlığın; iletişimsizlik, varoluşsal kaygı, gelenek yitimi, yabancılaşma ve duyarsızlaşma, kentleşme, realiteden kaçış ve sosyal ilişki bozukluğu kavramlarıyla ilişkisi incelenmiştir. Sonuç bölümünde ise, ele alınan konuların kısa bir değerlendirmesi yapılmıştır.Açar Sözcükler: Yalnızlık, modernizm, yabancılaşma, varoluşsal kaygı, realiteden kaçış, iletişimsizlik, Sema Kaygusuz

The goal of this study is to explore the theme of `loneliness` name starting with at the end of 1990s in Sema Kaygusuz's stories. The theme of loneliness is handled with modern and modernism concepts. There is no chain of events in stories but there are breaking points, for this reason, the psychology of people is more important than presentation. Stories that focusing on the psychological atmosphere of people and intensity of emotion reflect modern man with imagery, metaphor, icon and images.Stories which are rich with icons and images reflect modern man's loneliness. Zeynep, İlyas, Mrs. Ömer, Tacettin, Ferhan, Nermin etc. who are mentioned in Sandık Lekesi, Esir Sözler Kuyusu, Doyma Noktası, Karaduygun, Üşüyen/Efsiri and Ortadan Yarısından symbolize modern man. Apart from these people, also thrush, juniperseed, wells and narrow streets are non-human entities which are described modern man's loneliness. Because Sema Kaygusuz's stories are case stories, they present from human life sections. People are lonely in these sections. The reasons of loneliness are miscommunication, escaping from reality, alienation and insensitivity, existential anxiety, tradition fades, urbanization and disorder of social relationship concepts. These factors describe modern man's depression, desperation and loneliness.This study consists of three parts. In first part, a brief information is given about Sema Kaygusuz's life and her literary personality. In second part, theoretical knowledge is given about loneliness, modern and modernism concepts. In third part, the theme of loneliness is examined. The relationship of loneliness is examined with miscommunication, existential anxiety, tradition fades, alienation and insensitivity, urbanization, escaping from reality and disorder of social relationship concepts. In last part, a short assessment is done about all topics.Key Words: Loneliness, modernism, alienation, existential anxiety, escaping from reality, miscommunication, Sema Kaygusuz