Uluslararası sermaye hareketleri, ticaret ve büyüme üzerine bir inceleme

Abstract

Bu çalışmanın amacı, uluslararası sermaye hareketleri, ticaret ve ekonomik büyümekavramları çerçevesinde, uluslararası sermaye hareketlerinin bir türü olan doğrudan yabancısermaye yatırımları ile uluslararası ticaret ve ekonomik büyüme arasındaki nedensellikilişkisini Türkiye açısından incelemektir. Bu doğrultuda, çalışmamızın ilk kısmındauluslararası sermaye hareketleri kavramı, türleri ve teorileri ile birlikte buna yönelikoluşturulan stratejiler ele alınmıştır. İkinci kısmında, uluslararası ticaret ile ekonomik büyümeve kalkınma kavramları yine aynı şekilde ele alınmış ve son bölümde ise bu ana kavramlarayönelik olarak 1990-2016 yıllarını kapsayacak şekilde yıllık veriler ile ekonometrik bir analizgerçekleştirilmiştir. Ekonometrik yöntem olarak zaman serilerinin durağanlık ve birim kökanalizleri, kurulan doğrusal regresyon modeli çerçevesinde genişletilmiş Dickey-Fuller (ADF)ve Phillips-Perron (PP) birim kök testleri ile analiz edilmiştir. Kullanılan veriler arasındakinedensellik ilişkisinin varlığı ve yönünü incelemek için ise Granger nedensellik testiuygulanmıştır. Seriler arasındaki uzun dönemli etkileri saptamak için ise Johansen eş-bütünleşme testi uygulanmıştır ve regresyon sonuçları vektör hata düzeltme modelikullanılarak değerlendirilmiştir. Bağımlı değişken olarak belirlenen ekonomik büyümeparametresi olan kişi başına düşen GSYİH değişkeninin, sermaye hareketleri ve ülkenin dışaaçıklık oranı ile olan ilişkisi ortaya konmuştur. Doğrudan yabancı sermaye hareketleriiçerisinde ülkeye yapılan sermaye girişi büyüme performansını olumlu yönde etkilerken,sermaye çıkışlarının ise negatif yani olumsuz etkilediği saptanmıştır. Ayrıca Türkiye'nin dışaaçıklık oranında ithalat ve ihracatın daha çok ithalat kısmında yoğunlaşması sebebiyle, buoranın ekonomik büyümeyi olumsuz yönde etkilediği sonuca varılmıştır.

The purpose of this study is investigating the direct capital flows as a part ofinternational capital flows from the perspective of the international capital flows, trade andeconomic growth and examining the causality relationship between international trade andeconomic growth of Turkey. In this respect, at the first chapter of this study, the concept ofinternational capital flows, it's types and theories and the strategies that are formed for thisare discussed. In the second part of this study, the concepts of international trade and theirrelationship with the economic growth and economic development are investigated. In the lastsection, an economic analysis was carried out with the yearly data covering the years 1990-2016. Stability and unit root analyzes of time series were analyzed by Augmented Dickey-Fuller (ADF) and Phillips-Perron (PP) unit root tests within the framework of the establishedlinear regression model. In order to investigate the existence and direction of causalityrelationship between the data used, Granger causality test was applied. To determine the long-term effects of the time series data, Johansen cointegration test was conducted and vectorerror correction model results were obtained with respect to Johansen cointegration testresults. The effects of capital flows and countries free trade openness on Gross DomesticProduct per Capita was presented at the results part of the study. Among the capital flows,capital inflows to the country as expected as a result of this study affects the GDP growthpositively and capital outflows negatively. In addition, due to the higher volume of theimports in Turkey, the free trade openness variable shows adverse effect on the economicgrowth of Turkey.