Diabetik maküla ödeminde selektif retinal lazer ile grid lazer fotokoagülasyon tedavilerinin etkinliklerinin karşılaştırılması

Abstract

AMAÇ: Diabetik maküla ödemi (DMÖ) tedavisinde selektif retinal lazerin (SRL)etkinliğini saptamak ve SRL'nin görme keskinliği ve DMÖ regresyonu üzerindeki etkilerinigrid lazer fotokoagulasyonu ile karşılaştırmaktır.GEREÇ-YÖNTEM: Diabetik maküla ödemi olan 84 hastanın 99 gözü çalışmakapsamına alındı. Hastalar 2 gruba ayrıldı. Birinci grup selektif retinal lazer tedavi grubu, 2.grup grid lazer tedavi grubu idi. Hastalar 6 ay takip edildi. Tedavi öncesi, tedaviden sonra 1.hafta, 6. hafta, 3. ay ve 6. ay ayrıntılı oftalmolojik muayene yapıldı. Hastalar tedavi öncesi,tedaviden sonra 6. hafta, 3. ay ve 6. ayda FFA, ETDRS eşeli ile en iyi düzeltilmiş görmekeskinlikleri (EDGK), HRT-2 maküla modülü ile ödem indeksi, MP-1 Mikroperimetri ilesantral 8º ve 16º ortalama maküla duyarlılığı ve fiksasyon stabilite yüzdeleri değerlendirildi.BULGULAR: Ortalama diabetes mellitus süreleri, yaş, cinsiyet bakımından gruplararası istatistiksel fark yoktu (sırasıyla p=0.083, p=0.063, p=0.069). Görme keskinliğilogaritmik ortalaması, SRL grubu için tedavi öncesi 0.52±0.35 iken tedavi sonrası 1.hafta0.49±0.34, 6. hafta 0.48±0.34, 3.ayda 0.41±0.35, 6.ayda 0.39±0.34 olarak bulundu. Grid lazergrubu için görme keskinlikleri logaritmik ortalamaları tedavi öncesi 0.53±0.31 iken tedavisonrası 1. hafta 0.53±0.35, 6. hafta 0.50±0.33, 3. ayda 0.47±0.33, 6. ayda 0.44±0.34 olarakbulundu. SRL grubu hastalarında tedavi öncesine göre 3. ay ve 6. ay görmelerindeki artışistatistiksel olarak anlamlıydı (sırasıyla p=0.002, p=0.000). SRL grubundaki hastaların%84.9'nda görme keskinliklerinde 6. ayda artış ve stabilizasyon saptandı. Grid lazer grubuhastalarında tedavi öncesine göre 6. ayda görme artışları istatistiksel olarak anlamlıydı(p=0.003). Grid lazer grubu hastaların %89.9' da 6 aylık takip sonucunda görmekeskinliğinde artış ve stabilizasyon izlendi. SRL grubu hastalarında tedavi öncesi, tedavisonrası 6. hafta, 3. ay, 6.ay ortalama HRT-2 maküla ödemi indeksleri 1.96±0.52, 1.53±0.46,1.47±0.50 ve 1.24±0.58 iken, grid lazer grubunda 2.08±0.4, 1.85±0.34, 1.66±0.31 ve1.41±0.39 idi. Her iki grupta da 6. ay HRT-2 maküla ödemi indeksleri istatistiksel olarakanlamlı derecede azaldığı gözlendi (p=0.000, p=0.000). SRL grubunda tedavi öncesi ve tedavisonrası 6. hafta, 3. ay, 6. ayda görülen santral 8° maküla duyarlılıkları 9.11±4.1, 9.02±4.2,8.57±4.3 ve 8.67±4.1 iken grid lazer grubunda 9.79±4.2, 8.43±4.6, 8.06±3.6 ve 7.78±3.5 idi.SRL grubunda tedavi sonrası 3. ay ve 6. ayda görülen santral 8° maküla duyarlılıklarındaistatistiksel olarak anlamlı azalma izlenmezken (sırasıyla p=0.29, p=0.23) grid lazer grubundatedavi sonrası 3. ay ve 6. ayda görülen santral 8° maküla duyarlılıklarındaki azalmaistatistiksel olarak anlamlı idi (sırasıyla p=0.00, p=0.00). SRL grubunda tedavi öncesi vetedavi sonrası 6. hafta, 3. ay ve 6. ayda görülen santral 16° maküla duyarlılıkları 9.95±3.8,9.98±2.9, 10.31±4.2 ve 9.49±3.9 iken grid lazer grubunda 11.06±4.8, 12.45±3.2, 10.04±3.2 ve9.39±4.4 idi. SRL ve grid lazer grubunda tedavi sonrası 3. ay ve 6. ayda görülen santral 16°maküla duyarlılıklarındaki azalma istatistiksel olarak anlamlı değildi (sırasıyla SRL grubuiçin p=0.48, p=0.24, grid lazer grubu için p=0.51, p=0.28). SRL grubunda 6. ayda FFA'da 24(%45) gözde tamamen, 19 (%36) gözde kısmi düzelme saptanırken grid lazer grubunda 25(%57) gözde tamamen ve 11 gözde (%23) kısmi düzelme saptandı. Her iki grupta da koroidalneovaskülarizasyon, vitreus hemorajisi, subfoveal fibrozis ve retina dekolmanı gibikomplikasyonlar görülmezken grid lazer grubundaki tüm hastalarda lazere ait atrofik skarspotları gelişti.SONUÇ: Selektif retinal lazer fotokoagülasyon diabetik maküla ödemi tedavisindegörme keskinlikleri, HRT-2 ödem indeksleri, FFA'daki bulguları ile grid lazerfotokoagülasyon tedavisine benzer sonuçlar vermiştir. SRL grubunda mikroperimetrik olaraksantral 8° maküla duyarlılığının korunuyor olması, nörosensorial retinaya hasar vermedenretina pigment epitelinin selektif olarak uyarıldığını gösteriyor olabilir. SRL'nin yan etkiinsidansının düşük olması tekrarlayan uygulamalara izin veriyor olması bir avantaj gibigörünmektedir. SRL'nin etkisini tam olarak değerlendirebilmesi için ileri klinik çalışmalaryapılması gerekmektedir.

OBJECTIVE: To investigate the efficacy of selective retina laser (SRL) in thetreatment of diabetic macular edema (DME); comparing the effects of SRL on visual acuityand resolution of DME with conventional grid laser photocoagulation.MATERIAL AND METHOD: Ninetynine eyes of 84 patients with diabetic macularedema were enrolled in the study. The patients were divided into two groups. The first groupwas treated with the SRL and the second group was treated with grid laser photocoagulation.The patients were observed for 6 months. Detailed ophtalmological examination was donebefore and after the treatment, in the 1st week, 6th week, 3rd month and 6th month. Patientswere evaluated by ophthalmoscopy, fluorescein angiography (FFA), best corrected visualacuity (BCVA) was measured by ETDS chart, macular edema index was evaluated byHeidelberg Retina Tomography (HRTII) and, fixation stability and mean retinal sensitivitywithin central 8º and 16º were measured by microperimetry (MP-1) at pretreatment, week 6,month 3 and 6.RESULTS: The differences of mean duration of diabetes mellitus, age, and sex betweenthe groups were not statistically significant (p=0.083, p=0.053, p=0.069, respectively). In theSRL group mean logMAR BCVA was 0.52±0.35, 0.49±0.34, 0.48±0.34, 0.41±0.35 and0.39±0.34 at pretreatment, week 1, week 6, month 3 and month 6, respectively. In the gridlaser group mean logMAR BCVA was 0.53±0.31, 0.53±0.35, 0.50±0.33, 0.47±0.33 and0.44±0.34 at pretreatment, week 1, 6, month 3 and 6, respectively. In the SRL group increasein vision at 3rd and 6th month after the treatment were statistically significantly compared tobaseline measurements (p=0.002, p=0.000 respectively). An increase or stabilization of visionwas determined at month 6 in 84.9% of patients in the SRL group. In the grid laserphotocoagulation group increase in vision at month 6 after treatment was statisticallysignificant compared to baseline measurements (p=0.003). An increase or stabilization of vision was determined at month 6 in 89.9% of patients in the grid laser photocoagulationgroup. Edema index was was 1.96±0.52, 1.53±0.46, 1.47±0.50 and 1.24±0.58 after SRL andof 2.08±0.4, 1.85±0.34, 1.66±0.31 and 1.41±0.39 after grid laser at pretreatment, week 6,month 3 and 6 respectively. In the SRL and grid laser photocoagulation group decrease inedema index at 6th month after the treatment was significantly different from baselinemeasurements (p=0.000, p=0.000 respectively). Mean retinal sensitivity at central 8 degreewere 9.11±4.1, 9.02±4.2, 8.57±4.3 and 8.67±4.1 in the SRL group and 9.79±4.2, 8.43±4.6,8.06±3.6 and 7.78±3.5 in the grid laser group at pretreatment, week 6, month 3rd and 6threspectively. No significant retinal sensitivity changed at month 3, month 6 after SRLtreatment was seen (p=0.29, p=0.23 respectively) whereas statistically significant decreasewas detected at month 3, month 6 after grid laser treatment (p=0.00 at month 3 and 6). Meanretinal sensitivity at central 16 degree were 9.95±3.8, 9.98±2.9, 10.31±4.2 and 9.49±3.9 in theSRL group and 11.06±4.8, 12.45±3.2, 10.04±3.2 and 9.39±4.4 in the grid laser group atpretreatment, week 6, month 3 and month 6 respectively. No significant change in retinalsensitivity (p=0.48 and 0.24 at month 3 and 6) after SRL and grid laser treatment (p=0.51 and0.28 at month 3 and 6) was detected by MP-1. At month 6, FFA showed complete resolutionof edema in 24 (45%) eyes and partial resolution of edema in 19 (36%) eyes in SRL groupwhereas 25 (57%) eyes showed complete resolution and 11 (23%) eyes partial resolution inthe grid laser group. No complication such as choroidal neovascularisation, vitreoushaemorrhage, subfoveal fibrosis and retinal detachment ocurred in both groups whereasatrophic scar spots due to laser treatment developed in all patients in the grid laser group.CONCLUSION: Treatment of DME by SRL was found to be as effective as grid laserphotocoagulation with visual acuity, HRT-2 edema index and FFA. In the SRL group,preservation of the central 8° macular sensitivity may indicate that RPE is stimulated ordamaged selectively without injury to neurosensorial retina. The low incidence of side effectsand possiblity of repeated applications seem to be advantageous of SRL. Further clinicalstudies are warrented for evaluation of SRL effects precisely.