Akut inme hastalarında prognozu ve maliyeti etkileyen faktörlerin retrospektif analizi

Abstract

Amaç: Nörolojik hastalıklar içinde en sık görülen hastalık grubu inmedir. Acil serviste inmeli hasta değerlendirilirken ayırıcı tanı dikkatle gözden geçirilmeli ve inme nedenine göre ivedi olarak tedavi başlanmalıdır. Bu çalışmada inme şikayeti ile acil servise gelen hastaların tanı, tedavi ve takip süreçlerine ve maliyete etki eden faktörlerin ortaya konması amaçlandı.Gereç ve Yöntem: Çalışma Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servisine inme nedeni ile başvuran ve dosya kayıtlarına ulaşılabilen 308 hastanın retrospektif olarak dosya kayıtlarının incelenmesi ile gerçekleştirildi.Bu çalışmada iskemik ve hemorajik inmelerin yaş, cinsiyet, alışkanlıklar, önceki inme öyküsü, nörolojik muayene bulguları, semptom süresi, acil servise geliş şekilleri, acil servise geldikleri mesai saatleri, acil serviste yapılan tetkikler, istenen konsültasyon sayısı, konsültasyon istenen bölümler, hastaların yattıkları servis, acil serviste kalış süreleri, yatış sonrasında serviste yapılan EKO, Doppler USG ve MRG tetkikleri, yatış süresi, maliyet, ölüm oranı, taburculuk oranı, tedaviyi red eden hasta oranı ve mortaliteye etki eden faktörleri karşılaştırıldı.Bulgular: Acil servise başvuran hastaların %1'ini inme şikayeti ile başvuran hastalar oluşturmakta idi. Hastaların %51,9'u erkek ve %48,1'i kadındı. İnmeli hastaların %63,6'sı 61 yaş üstü grupta idi ve genç inme (40 yaş altı) %6,2 idi. Acile en sık geliş şikayetinin %31,1 oranı ile tek taraflı kas güçsüzlüğü olduğu saptandı. Ambulans kullanım oranı %14,9 oranı ile düşük bulundu ve %45,1 hastanın 3 saatin altında bir sürede acil servise geldiği tespit edildi. Hastaların %84,1'inde GKS 14-15 idi. TOAST sınıflamasına göre en sık görülen iskemik inme alt grubu kardiyoemboliktir. İnmeli hastalardaki ölüm oranı %9,4 olarak bulundu. İnme grupları arasında platalet hacimleri arasında istatistiksel olarak anlamlılık olmadığı tespit edildi. Hemorajik inme grubunda GKS ve SPO2 ortalamalarının istatistiksel olarak daha düşük olduğu tespit edildi. Aynı zamanda maliyet ve ölüm oranlarının da hemorajik inmelilerde diğer gruplardan daha yüksek olduğu saptandı.Sonuç: İnmeli hastaların büyük bir çoğunluğu acil servise erken dönemde ancak kendi imkânları ile gelmektedirler. İnme sonrası ölüm en sık hemorajik inmelerde ve genellikle de servis ve yoğun bakım takipleri sırasında meydana gelmektedir. Tüm bu nedenlerle hastalara yönelik erken ve etkin bir tedavi sağlama bakımdan sorumluk hekimlere aittir. Ancak hastaların kendi imkanları ile acil servise ulaşmaları yerine acil sağlık sistemini kullanmaya teşvik edilmeleri de son derece önemlidir. Bu konuda topluma yönelik eğitimler yapılması faydalı olacaktır.

Aim: Stroke is the most frequent seen patient group in neurologic patients. Diagnostic examination should be considered carefully, and treatment must be started quickly according to stroke type during evaluating stroke patients at emergency services. In this research, factors affecting to diagnosis, treatment, following procedure and costs of stroke patients applied to emergency service.Material and Methods: Research was retrospectively performed by examining of reachable files of 308 patients applied to Afyon Kocatepe University Hospital Emergency Service.In this research, age, gender, behaviors, stroke history, neurologic treatment findings, symptom durations, arriving state to emergency service, arriving hours to emergency service, examinations performed at emergency service, asked consultation numbers, asked consultation departments, services patients in, durations spent at emergency service, after staying examinations of EKO, Doppler USG and MRG, admiting duration, costs, mortality rates, discharged rates, rates of patients ignoring treatment and factors affecting to mortality between ischemic and hemorrhagic strokes were compared.Findings: %1 of patients appied to emergency service were patients having stroke. %51,9 of patients were male and %48,1 were female. %63,6 of patients having stroke were at the age over 61, and %6,2 were youngers (under 40 age). The most frequent symptom applied to emergency service was weakening of muscles on one part at %31,1 rate. Using of ambulance rate was low with % 14,9 rate, and % 45,1 of patients had arrived to emergency service under 3 hours. GKS was between 14 and 15 for %84,1 of patients. According to TOAST classification, cardioembolic stroke was the most frequent stroke subtype. Mortality rate for stroke patients was found %9,4. It was found that platelet volume differences between patients were statistically insignificant. Average GKS and SPO2 were found statistically lower in hemorrhagic stroke group. In addition, cost and mortality rates also found statistically higher than other groups in hemorrhagic stroke group.