Hepatit b aşısının 13 ve 17 yaş okulçağı çocuklarında etkinliğinin değerlendirilmesi, hepatit a ve hepatit c serolojilerinin araştırılması

Abstract

Viral hepatit enfeksiyonları tüm dünyada ve özellikle gelişmekte olan ülkelerde önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bu yüzden özellikle viral hepatit B' ye karşı koruyuculuk önem arz etmektedir. Bilindiği üzere ülkemizde Hepatit B aşısı 1998 yılında rutin çocuk aşılama programına girmiştir. Çalışmamızda Afyonkarahisar'da 1999 ve 2003 doğumlu öğrencilerde hepatit B aşısının immünizasyonu değerlendirildi. Çalışmamız, ülkemizde yapılan ilk aşıların etkinliğinin değerlendirildiği bir çalışma olması açısından dikkat çekicidir. Ayrıca çalışmamızda Hepatit A ve Hepatit C enfeksiyonlarının seroprevalansları da değerlendirildi.Yöntem olarak kesitsel-analitik olarak yapılan araştırmanın örneklemini 2016 yılında Afyonkarahisar Merkez okullarında okuyan toplam 803 öğrenci oluşturdu. Çalışmaya katılmayı kabul eden gönüllü öğrencilere sosyo-demografik özellikler, hepatit B'nin bulaşma yolları ve aşı ile ilgili bilgi düzeyini ölçen 17 sorunun yer aldığı anket formu uygulandı ve bir tüp venöz kan alındı. Alınan kan numunesinden HBsAg, anti-HBs, anti-HBc IgG, anti-HAV ve anti-HCV düzeyleri CMIA (kemiluminesan mikropartikul immunolojik) test yöntemiyle çalışıldı. Anti-Hbs>10 mIU seropozitif, Anti-Hbs>100mIU ise yüksek seropozitif olarak değerlendirildi. İstatistiksel analizlerde, tanımlayıcı istatistikler,ki kare testi kullanıldı. Anlamlılık düzeyi p<0.05 kabul edildi. İstatistik analizi için SPSS 18.0 programı kullanıldı.Çalışmamıza katılan 803 öğrencinin %56'sı (n=454) kız, %44'ü (n=349) erkekti. Çalışmaya katılan öğrencilerin %70,5'inde (321 kız, 245 erkek) Anti-Hbs pozitif (>10 mIU) olarak belirlendi. Seropozitif olan öğrencilerin Anti HBs değer ortalaması 198,8 mIU/mL (kızlarda 206,2 mIU/mL, erkeklerde 189,2 mIU/mL) olarak belirlendi. 1999 doğumlularda Anti-Hbs pozitifliği %90,5; 2003 doğumlularda Anti-Hbs pozitifliği %51,6 bulundu. Çalışmamızda HbsAg pozitifliği %0,4 (n=4) bulunurken, anti-HBc İgG pozitifliği %0,2 (n=2) saptandı.Anti-HAV seropozitifliği, 13 yaş okul çocuklarında %9,2 iken 17 yaş okul çocuklarında %24,9 olarak saptandı. Anti-HCV seropozitifliği 13 yaşında %0,7; 17 yaşında %0,5 olarak saptandı.Sonuç olarak; Hepatit B aşısının rutin aşı takvimine girdiği ilk yıl sağladığı immünizasyon başarısı 5 yıl sonraki başarıdan daha yüksek saptandı. HAV enfeksiyonu açısından 5 yıllık süreçte hastalığı geçirme oranının çocuklarda azaldığı görüldü. Afyonkarahisar, HCV enfeksiyonu açısından düşük endemik bölge olarak değerlendirildi.

Viral hepatitis infections are a major public health problem all over the world and especially in developing countries.Therefore, protection against viral hepatitis B is very important.As is known, hepatitis B vaccine entered the routine child immunization program in 1998 in Turkey. In our study, immunization of hepatitis B vaccine was evaluated in students who born in 1999 and 2003 in Afyonkarahisar. Our study is remarkable in that it is a study in whichis determined effectiveness of the first vaccinations in Turkey. In addition, the seroprevalences of Hepatitis A and Hepatitis C infections were also determined.This study was performed with a cross-analytical method. The sample was the 803 students studying in Central Schools of Afyonkarahisar in 2016. Thequestionnaire forms including the 17 questions measuring socio-demographic characteristics, hepatitis B transmission routes and vaccine knowledge levels. Survey forms were given to volunteer students by hand and collected. After that, a tube venous blood was collected. HBsAg, anti-HBs, anti-HBc IgG, anti-HAV and anti-HCV levels were studied by CMIA (chemiluminescent microparticulate immunological) test method. Anti-HBs> 10 mIU was seropositive and Anti-HBs> 100mIU was considered as high seropositive. In statistical analyzes, descriptive statistics, chi-square test were used. Significance level was accepted as p <0.05.The data analysis was carried out with the SPSS 18.0 program.In this study, 56% (n= 454) female and 44% (n= 349) of the 803 students participated. Anti-Hbs positive (> 10 mIU/mL) was detected in 70.5% (321 female, 245 male) of the students participating in the study. The mean value of Anti HBs among the seropositive students was determined as 198,8 mIU/mL (206,2 mIU/mL in female, 189,2 mIU/mL in male). Anti-Hbs positivity was found to be 90.5% at birth in 1999; Anti-Hbs positivity was found at 51.6% in 2003 births. In our study, HbsAg positivity was 0.4% (n= 4) while anti-HBc IgG positivity was 0.2% (n= 2). Anti-HAV seropositivity was 9.2% in 13 year old school children and 24.9% in 17 years old school children. Anti-HCV seropositivity was 0.7% at 13 years; At the age of 17, it was 0.5%.As a result; The first year of hepatitis B vaccine immunization was higher than 5 years later. HAV infection decreased during five years. Afyonkarahisar was evaluated as a low endemic area for HCV infection.