Ahmed bin Bâlî – Mecma‛ü`l – Mücerrebât (Giriş-inceleme [söz varlığı]-metin-dizin [166b-232a varaklar arası]-sözlük)

Abstract

Yüksek lisans tezi olarak hazırlanan bu çalışma `Ahmed Bin Bâlî'nin Mecma‛ü'l – Mücerrebât adlı eseri [166b-232b Varaklar Arası] ele alınmıştır. Çalışma, giriş, inceleme (söz varlığı)-dizin, metin ve sözlük bölümlerinden oluşmaktadır. Giriş bölümünde Eski Oğuz Türkçesinin gelişimine kısaca değinildikten sonra 16. yüzyılda yazılmış tıp metinlerinden bahsedilmiş ve çalışmanın konusu, kapsamı, amacı ve yöntemi ele alınmıştır. İnceleme bölümünde eser söz varlığı açısından incelenmiş ve eserde bulunan madde başı sözcükler; konularına göre adlar, konularına göre fiiller ve dilbilgisi ögeleri olmak üzere 3 ana başlıkta ele alınmıştır. Yapılan bu tasniflerle eserin söz varlığı ortaya konmuştur. Madde başı kelimelerin ait oldukları dil, metinde kullanım sayıları ve geçmiş oldukları satırlar verilerek dizini hazırlanmış, sözcüklerin hangi işletim eklerini aldıkları gösterilmiştir.Metin bölümünde Mecma‛ü'l – Mücerrebât adlı eserin 166b-232a varakları çeviryazı ile Arap harflerinden Latin harflerine aktarılmış, eserin her varak ve satırı numaralandırılarak yazıya geçirilmiştir.Sözlük bölümünde eserin gramatikal dizini ve sözcüklerin metin bağlamından hareketle anlamları verilmiş, metinde kaç kez geçtikleri gösterilmiştir.

The study prepared as a master thesis focuses on the work named Mecma‛ü'l – Mücerrebât by Ahmed Bin Bâlî between leaves 166b-232b. The study consist of introduction, analysis (vocabulary)- index, text and glossary.In the introduction, after a glance at the development process of Old Oghuz Turkish, the medical texts written in 16th century are explained, ant the topic, content, aim and method of the study were stressed.In the analysis section, the work has been examined in terms of vocabulary and the main entries are classified under three titles as nouns, verbs and grammatical elements. With these classification the vocabulary structure of the text has been put forward. The index of the study has been prepared with occurrence frequency, and if they are borrowed the source language has been given. The inflectional suffixes have also been shown.In the text section, the leaves between 166b-232b have been transcribed and each line and leaf have been numbered.In the glossary section, the grammatical index and context based meanings of the vocabulary have been given and the occurrence frequency have been shown.