Assessment of water quality of Büyüksu stream (Bolu, Turkey) based on some environmental variables and identification of larval Chironomidae (Diptera)

Abstract

Bu çalışmada Büyüksu çayının, taban büyük omurgasızlarından elde edilen biyolojik verilerle fizikokimyasal özellikleri kullanılarak su kalitesi değerlendirilmiştir. Büyüksu (Bolu) da meydana gelen kirlilik düzeyini incelemek için Nisan 2005-Mart 2007 tarihleri arasında belirlenen 11 istasyondan düzenli olarak su örnekleri toplanmıştır.Alınan su örneklerinin aylara göre; pH, sıcaklık, iletkenlik, çözünmüş oksijen, nitrat, nitrit, amonyak ve fosfat değerleri ile taban büyük omurgasızları belirlenmiştir.Bu araştırmanın sonucunda sucul omurgasızlara ait 117 takson bulunmuştur. Chironomidae (Diptera) familyasına ait 26 tür teşhis edilmiştir (4 Tanypodinae, 3 Diamesinae, 10 Orthocladiinae and 9 Chironominae). Büyüksu deresinde baskınlık gösteren Chironomidae türleri; Diamesa insignipes K., Brilla modesta(Mg.) ve Cardiocladius capucinus(Zett.).Verilerin değerlendirilmesinde çok değişkenli analiz yöntemleri kullanılmıştır. Taban büyük omurgasızlarının baskınlık, sıklık ve istasyonlar arasındaki benzerlik hesaplamaları yapılmıştır. İstasyonlar arası benzerlik hesaplamaları için Sorenson İndeksi kullanılmıştır. Ayrıca çeşitlilik değerleri için Shannon-Weaver indeksi, biyotik indeks değerleri için de Belçika Biyotik İndeksi kullanılmıştır.Gelecekteki biyolojik izlemelerde kullanılabilecek akarsu taban büyük omurgasız faunası belirlenmiştir. Akarsuların su kalitesinin fizikokimyasal ve biyolojik değişkenlerle birlikte belirlenmesinin gerekliliği açıklanmıştır.Çalışma sonucunda akarsuların evsel ve tarımsal alanlardan gelen atıklardan etkilendiği bulunmuştur.

Environmental quality of Büyüksu Stream evaluated using physicochemical and biological variables obtained from benthic macroinvertebrates. Water samples were collected from eleven different stations between April 2005 and March 2007. During the study in order to investigate pollution level of Büyüksu Stream (Bolu). Selected environmental variables such as pH, temperature, conductivity, dissolved oxygen, nitrate, nitrite, ammonium and phosphate were analyzed and benthic macroinvertebrates were determined.As a result of this study 117 taxa were determined from benthic macroinvertebrates. Out of the 26 species of Chironomidae (4 Tanypodinae, 3 Diamesinae, 10 Orthocladiinae and 9 Chironominae), 3 species (Diamesa insignipes K., Brilla modesta (Mg.) and Cardiocladius capucinus (Zett.)) dominated the fauna.Multivariate analysis methods were used for assessment of data. Frequency and abundant degrees of benthic macroinvertebrates were calculated. Similarities that are among the stations were calculated according to the Sorenson Index. Also, Belgian Biotic Index was used for water quality.Benthic macroinvertebrate fauna which will be used in future biological monitoring studies were identified it?s emphasized that water quality of streams should be determined not only with physicochemical variables but also with biological variables.Results show that Büyüksu stream has been polluted by domestic and agricultural discharges.