Irrasyonel besin inançları: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

İrrasyonel Besin İnançları; besinlerle ilgili uygunsuz davranışlar ve bilişsel bozukluklar, gerçek dışı inançlar (irrasyonel) olarak tanımlanır. Bireylerin vücut imajlarına dair ince olma ve kalın olma endişesini, rol modelleri/ aileleri/ arkadaşları gibi kişiler arası etkileri, reklamların bireyler üzerindeki etkisini ve ağırlık kaybını amaçlayan davranışları değerlendirir. Bu araştırma, özel durumlarda beslenme ile ilgili yanlış bireysel inançların ve yeme davranışlarının değerlendirilmesi, İrrasyonel Besin İnançları Ölçeği'nin Türkiye'de kullanılabilmesi amacıyla geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılmasıdır. Araştırmaya üniversitede öğrenim gören 208'i kadın 178'i erkek olan 386 yetişkin öğrenci katılmıştır. İrrasyonel Besin İnançları anketinin orijinal formundaki gibi iki alt ölçek (rasyonel ve irrasyonel) 57 maddede toplanmıştır. Faktör analizi sonucunda iki alt faktör altında maddelerin faktör yükleri 0.52-0.90 arasında değişmektedir. Tüm katılımcılar için 0.917, kadınlar için 0.930, erkekler için 0.917 olarak bulunmuştur. Ölçekler arası geçerlik için ise; İrrasyonel Besin İnançları ile Yeme Tutum Ölçeği, Algılanan Stres Ölçeği, Rosenberg Kendine Değer Verme Skalası, Beden İmgesi ile Baş Etme Stratejileri Ölçeği arasındaki ilişkiye bakılmıştır. Tüm katılımcılarda; İrrasyonel Besin İnançları ile irrasyonel alt ölçek arasında (r:0.950) ve Yeme Tutum Ölçeği ile diyet kısıtlaması arasında pozitif yönlü kuvvetli bir ilişki (r:0.886) saptanmıştır. Kadınlar için İrrasyonel Besin İnançları ile irrasyonel alt ölçek arasında negatif yönlü kuvvetli bir ilişki (r:-0.961), Yeme Tutum Ölçeği ile diyet kısıtlaması arasında pozitif yönlü kuvvetli bir ilişki (r:0.898) bulunmuştur. Erkeklerde ise İrrasyonel Besin İnançları ile irrasyonel alt ölçek arasında (r:0.939) ve Yeme Tutum Ölçeği ile diyet kısıtlaması (r:0.890) arasında pozitif yönlü kuvvetli bir ilişki saptanmıştır. Test güvenirliği için test tekrar test 386 kişiye bir hafta ara ile tekrar uygulanan ölçeğin geçerlik-güvenirlik katsayıları istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur.

Irrational Food Beliefs; nutrition related to inappropriate behavior and cognitive disorders, unrealistic beliefs (irrational) is defined. Individuals being thin and being overweight concerned about their body image, role models/ families/ friends such as interpersonal influences, the impact on the individual ads and behaviors aimed at weight loss. This research, evaluation of individual false beliefs about nutrition and eating behavior in special cases, is made of Irrational Food Beliefs Questionnaire validity and reliability in order to be used in Turkey.The study of 208 women participated in college student studying 386 adults with 178 men. Two subscales as the original form of irrational Eating Behavior Survey (rational and irrational) were collected in 57 items. Factor loadings of the substances under the two sub-factors in factor analysis ranged from 0.52 - 0.90. For all participants 0.917, for women 0.930, for men 0.917 were found to be. Scale cross to the validity; Eating Attitudes Scale and Irrational Eating Behavior, Perceived Stress Scale, the Rosenberg Self Valuing Scale has looked at the relationship between Body Image and Coping Strategies Scale. All participants in; Irrational Behavior between eating and irrational subscales (r: 0.950), and a strong positive relationship between dietary restriction and Eating Attitudes Scale (r: 0.886) were identified. For women Irrational Behavior Eating a strong relationship between negative and irrational subscales (r: -0.961), a strong positive relationship between dietary restriction and Eating Attitudes Scale (r: 0.898) were found. For men between the Irrational Eating Behavior Subscale (r: 0.939), and Eating Attitudes Scale with dietary restrictions (r: 0.890) a strong positive relationship were found between. Test-retest reliability for a week 386 people with intermediate validity of the re-applied scale reliability coefficients were statistically significant.